Αρχαιολογία Στο Μέτωπο

Abstract

Το έργο εξετάζει τις δραστηριότητες των ελλήνων αρχαιολόγων στη Μικρά Ασία το διάστημα 1919-1922 και τον ρόλο τους στη σύνθεση των εθνικών ταυτοτήτων στη Νοτιοανατολική Ευρώπη και την Τουρκία, μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η έρευνα βασίζεται σε βιβλιογραφική και αρχειακή έρευνα, συνθέτοντας ένα σύνολο πληροφορίας για κάποιες αρχαιολογικές θέσεις στη Μικρά Ασία – θέατρα μιας ιδιότυπης «συγκρουσιακής» αρχαιολογίας και διαχείρισης μνημείων στις αρχές του 20ού αιώνα.
 Το έργο αποτελεί συστηματική έρευνα και σύνθεση δεδομένων σχετικά με τις δραστηριότητες της Αρχαιολογικής Αποστολής Μικράς Ασίας (1919-1922), τις εξέχουσες προσωπικότητες που τη στελέχωσαν και τον ρόλο τους στα πολιτικά συμφραζόμενα της αποσύνθεσης της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και του αυξανόμενου οικονομικού ανταγωνισμού των ευρωπαϊκών δυνάμεων στην περιοχή.
 Στα κύρια ερευνητικά ερωτήματα περιλαμβάνονται τα εξής:
 
 Η εξέταση της επιλογής των συγκεκριμένων θέσεων για αρχαιολογική διερεύνηση, ο τρόπος διερεύνησής τους και κάποια από τα ευρήματα.
 Η μελέτη των δραστηριοτήτων της Αρχαιολογικής Αποστολής Μικράς Ασίας και οι σχέσεις τους με τα σύγχρονα πολιτιστικά έργα στην Ελλάδα και την Τουρκία, εξετάζοντας παράλληλα το πώς συνέβαλαν ο «κλασικισμός» και η «βυζαντινή ταυτότητα» στη σύνθεση των εθνικών κρατών στις αρχές του 20ού αιώνα.
 Η ανάλυση της σχέσης μεταξύ των δραστηριοτήτων της Αρχαιολογικής Αποστολής και της ανασκαφής/μετακίνησης των αρχαιοτήτων στη Μικρά Ασία μετά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο από άλλα ξένα αρχαιολογικά ιδρύματα.
 Η εξέταση του τρόπου με τον οποίο οι ανακαλυπτόμενες αρχαιότητες οργανώθηκαν σε διαφορετικά εθνικά αφηγήματα και η δυνατότητα που μας δίνει αυτός ως σημείο αναφοράς για να προσεγγίσουμε χρήσεις και καταχρήσεις της πολιτιστικής κληρονομιάς στη δημιουργία «εθνικής συνείδησης» για τις «φαντασιακές κοινότητες» της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στις αρχές του 20ού αιώνα.
 Η προοπτική θεώρηση αυτής της μελέτης περίπτωσης, που αφορά τη χρήση της πολιτιστικής κληρονομιάς σε μια ταραγμένη περίοδο, ως βάση για μελλοντικά προγράμματα, με σκοπό την προώθηση της αλληλοκατανόησης και της συνεργασίας μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας.
 Η εξέταση της αξίας της αρχαιολογικής γνώσης που δημιουργήθηκε στις αρχές του 20ού αιώνα, ως βάση για συνεργατικά σχέδια διαχείρισης αρχαιολογικών θέσεων με αντικρουόμενες ιστορίες/ερμηνείες, όπως είναι και τα εξεταζόμενα.
 Το έργο συνιστά την τελευταία φάση ενός ευρύτερου προγράμματος που ξεκίνησε το 2007 και ολοκληρώνεται με τη σύνθεση ενός μικρού βιβλίου, το 2019, εκατό χρόνια μετά την απόβαση των ελληνικών δυνάμεων στη Μικρά Ασία.