Δημιουργία Ολοκληρωμένου Συστήματος Κτηματολογικής Υποδομής, Περιβάλλοντος Και Ανάπτυξης

Abstract

Η πολυδιάστατη κρίση των τελευταίων ετών, ειδικά σε χώρες όπως η Ελλάδα, κατέστησε αναγκαία τη διερεύνηση νέων προσεγγίσεων, με μεθόδους και εργαλεία που θα βελτιστοποιήσουν τον αναπτυξιακό σχεδιασμό και θα υποστηρίξουν μια ολοκληρωμένη αναπτυξιακή στρατηγική. Σ’ αυτό το πλαίσιο, η συγκεκριμένη διδακτορική διατριβή αποσκοπεί μέσα από τη σύνθεση, την εφαρμογή και την αξιολόγηση ενός ολοκληρωμένου συστήματος κτηματολογικής υποδομής περιβάλλοντος και ανάπτυξης, να αναδείξει και να τεκμηριώσει μεθόδους και εργαλεία που μπορούν να υποστηρίξουν τον σχεδιασμό και την εφαρμογή ολοκληρωμένων αναπτυξιακών πολιτικών. Η διατριβή διαρθρώνεται σε τέσσερα κεφάλαια. Στο πρώτο εισαγωγικό κεφάλαιο, αφού στοιχειοθετηθεί η αναγκαιότητα και η σημασία του υπό διερεύνηση ζητήματος, εξειδικεύονται οι σκοποί και οι στόχοι της διατριβής, αναλύεται η κεντρική υπόθεση εργασίας, σταχυολογούνται οι ερευνητικές παραδοχές και επιλογές και τέλος περιγράφονται τα κριτήρια επιλογής του χώρου και του τόπου εκπόνησης της διατριβής. Στο δεύτερο κεφάλαιο, πραγματοποιείται βιβλιογραφική ανασκόπηση για την ανάλυση των διαφορετικών αναπτυξιακών προσεγγίσεων και την τεκμηρίωση της αναγκαιότητας ενσωμάτωσης, της φιλοσοφίας της ολοκλήρωσης στην αναπτυξιακή συλλογιστική. Παράλληλα προσδιορίζονται και αναλύονται επιμέρους συνιστώσες της ανάπτυξης, όπως ο χώρος, η έρευνα, η διεπιστημονικότητα και ο σχεδιασμός. Στο τρίτο κεφάλαιο εξετάζεται η αποτελεσματικότητα ποιοτικών και διεπιστημονικών μεθοδολογιών αναπτυξιακού σχεδιασμού σε ορεινές περιοχές. Στο τέταρτο κεφάλαιο, στοιχειοθετείται το ολοκληρωμένο σύστημα κτηματολογικής υποδομής και πολιτικών περιβάλλοντος και ανάπτυξης με τίτλο IDPSS (Integrated Development Planning Support System). Το σύστημα βασίζεται στη σύνθεση της διεπιστημονικής έρευνας και των τεχνολογιών αιχμής (Συστήματα υποστήριξης του σχεδιασμού, Χωρικά Συστήματα λήψης αποφάσεων, Έμπειρα συστήματα) με τη φιλοσοφία του ολοκληρωμένου αναπτυξιακού κτηματολογίου. Βασικά χαρακτηριστικά του είναι η χρήση ποιοτικών και ποσοτικών ερευνητικών προσεγγίσεων, η χρήση αντικειμενικών και υποκειμενικών δεικτών και η ολοκλήρωση των προσεγγίσεων μέσω της σύνθεσης των ερευνητικών δεδομένων. Το σύστημα επιτρέπει την ενσωμάτωση οποιουδήποτε αναπτυξιακού στόχου που αφορά μια συγκεκριμένη ομάδα ανθρώπων οποιουδήποτε μεγέθους ή μια συγκεκριμένη περιοχή (γειτονιά, κοινότητα, δήμο, περιφέρεια). Ο στόχος της εφαρμογής του IDPSS που παρουσιάζεται στη διατριβή, με τίτλο LISADEMAS (Life Satisfaction Decision Making System), προκύπτει ως αποτέλεσμα της σύνθεσης των θεωριών της ολοκληρωμένης ανάπτυξης και της προσέγγισης της ευημερίας σε επίπεδο κοινότητας. Το σύστημα υποστηρίζεται από μια σχεσιακή χωρική βάση η οποία ενσωματώνει το σύνολο των ερευνητικών δεδομένων. Με τη μέθοδο της τριγωνοποίησης συνδέονται τα υποκειμενικά με τα αντικειμενικά δεδομένα και τα πρωτογενή με τα δευτερογενή. Με χρήση της περιγραφικής και της διμεταβλητής στατιστικής ανάλυσης ιεραρχούνται τα δεδομένα και διερευνούνται οι επιμέρους σχέσεις τους. Με την τεχνική της πολυ-παραγοντικής ανάλυσης εντοπίζονται οι κρίσιμοι παράγοντες που επηρεάζουν την ευημερία της κοινότητας. Με την τεχνική της πολλαπλής παλινδρόμησης δημιουργείται ένα σύστημα «στάθμισης» για το συνδυασμό των επιμέρους δεικτών. Με την τεχνική της means ends ανάλυσης περιγράφονται λογικές αλληλουχίες δράσεων από το επίπεδο των δεδομένων μέχρι την υλοποίηση του κεντρικού αναπτυξιακού στόχου. Το σύστημα IDPSS, αποτελεί ένα σημαντικό εργαλείο για όλους όσους εμπλέκονται στην αναπτυξιακή διαδικασία, αφού με τη χρήση του είναι σε θέση να σχεδιάζουν στρατηγικές ολοκληρωμένης ανάπτυξης, να υπολογίζουν τα οφέλη και να περιγράφουν τις αλληλεπιδράσεις μεταξύ των σχεδιαζόμενων αναπτυξιακών πολιτικών τους και των επιδιωκόμενων αποτελεσμάτων τους, στον κάθε φορά επιλεγόμενο αναπτυξιακό στόχο.