Διαμόρφωση Ανιχνευτικού Προληπτικού Ελέγχου Λοιμωδών Νοσημάτων Που Προλαμβάνονται Με Εμβολιασμό, Σε Παιδιά Προσφύγων Και Μεταναστών

Abstract

Η διαμόρφωση ανιχνευτικού προληπτικού ελέγχου για τα λοιμώδη νοσήματα που, στην πλειοψηφία τους, προλαμβάνονται με εμβολιασμό, σε νεοεισερχόμενα παιδιά προσφύγων και μεταναστών, μέσω της καταγραφής της εμβολιαστικής κατάστασης, του ορολογικού ελέγχου προστατευτικών αντισωμάτων ανά περίπτωση νοσήματος και της ανίχνευσης υποκλινικής ή ενεργού νόσου. Μεθοδολογία: Διενεργήθηκε συγχρονική μελέτη επιπολασμού λοιμωδών νοσημάτων σε παιδιά μεταναστών και προσφύγων, ηλικίας 1-14 ετών, που εξετάσθηκαν εντός τριμήνου από την άφιξη τους στη χώρα, σε νοσοκομείο της Αθήνας για έκδοση πιστοποιητικού υγείας. Η συλλογή των δεδομένων έγινε με τη χρήση ειδικά διαμορφωμένης φόρμας, ενώ παράλληλα πραγματοποιήθηκε συλλογή ορού αίματος για τον έλεγχο ειδικών αντισωμάτων. Για τη διερεύνηση της σχέσης μεταξύ των μεταβλητών χρησιμοποιήθηκαν οι έλεγχοι x2, x2 για τάση και ο έλεγχος tενώ για την εξάλειψη των συγχυτικών παραγόντων διενεργήθηκε πολυμεταβλητή λογιστική παλινδρόμηση. Αποτελέσματα: Κατά τη χρονική περίοδο 2010-2013 περιελήφθησαν συνολικά 274 παιδιά (μέση τιμή: 7,1; τυπική απόκλιση:3,8) με ανταπόκριση 100%. Τα αγόρια υπερτερούσαν των κοριτσιών σε αναλογία 1,19 και το μεγαλύτερο ποσοστό ήταν πρόσφυγες (54,7%) από χώρες με χαμηλό Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης (57,7%). Κύρια γεωγραφική περιοχή προέλευσης ήταν η Ασία (72,2%) με ακόλουθες την Ανατολική Ευρώπη (10,2%), την Αφρική (8,8%) και τη Μέση Ανατολή (8,8%). Η πλειοψηφία των παιδιών διέθετε ελλιπή στοιχεία εμβολιασμού (79,3%) και αυτό ήταν συχνότερο στους πρόσφυγες (p<0,001). Πλήρως εμβολιασμένο βρέθηκε ποσοστό 18,2% για τη διφθερίτιδα και τον τέτανο, 17,9% για πολιομυελίτιδα, 1,8% για ηπατίτιδα Α, 15,3% για ηπατίτιδα Β, 8% με MMR, 2,6% για ανεμευλογιά και 88% με BCG. Το μεγαλύτερο ποσοστό επίνοσων βρέθηκε για την ηπατίτιδα Α (64,6%), και ακολούθως για την ανεμευλογιά (51,1%), την ηπατίτιδα Β (42,3%), τη διφθερίτιδα (40,5%), την παρωτίτιδα (36,5%), την ερυθρά (35,4%), τον τέτανο (21,2%), την ιλαρά (17,5%) και την πολιομυελίτιδα (10,9%, αρνητικός τίτλος και για τους 3 τύπους). Λανθάνουσα φυματίωση ανιχνεύθηκε σε 7 παιδιά, όλα όμως είχαν φυσιολογική ακτινογραφία θώρακος. Η πολυμεταβλητή λογιστική παλινδρόμησης ανέδειξε θετική σχέση μεταξύ της ορολογικής προστασίας και της αύξησης της ηλικίας για την ηπατίτιδα Α (p<0,001), την παρωτίτιδα (p=0,002), την ερυθρά (p<0,001) και την ανεμευλογιά (p<0,001). Αντίθετα, για την διφθερίτιδα (p=0,01), τον τέτανο (p=0,001), τον τύπο 2 και 3 του ιού της πολιομυελίτιδας (p=0,004; p=0,01 αντίστοιχα) και την ηπατίτιδα Β (p<0,001), η αύξηση της ηλικίας αποτελούσε αρνητικό προγνωστικό παράγοντα. Για την διφθερίτιδα και την ερυθρά, τα παιδιά από την Ανατολική Ευρώπη παρουσίαζαν συχνότερα θετικά αντισώματα σε σχέση με αυτά από την Ασία (p=0,006; p=0,001 ), ενώ το αντίθετο βρέθηκε να ισχύει για την ηπατίτιδα Α (p=0,002). Επίσης, για την ερυθρά, συχνότερη ήταν η πιθανότητα ορολογικής προστασίας στα παιδιά από την Αφρική συγκριτικά με εκείνα από την Ασία (p=0,009), ενώ τα προερχόμενα από χώρες με χαμηλό Δείκτη Ανθρώπινης Ανάπτυξης ήταν πιθανότερο να είναι οροθετικά για την παρωτίτιδα (p=0,038). Το ποσοστό της συμμόρφωσης των παιδιών, που δεν διέθεταν προστατευτικό τίτλο αντισωμάτων για ηπατίτιδα Β, για προγραμματισμένο αναμνηστικό εμβολιασμό ήταν χαμηλό. Συμπεράσματα: Σημαντικό ποσοστό των παιδιών προσφύγων και μεταναστών που εισέρχονται στη χώρα μας βρέθηκε επίνοσο για λοιμώδη νοσήματα που μπορούν να προληφθούν με εμβολιασμό, ενώ η πλειοψηφία δεν παρουσιάζει γραπτή τεκμηρίωση εμβολιασμού. Η άμεση ανοσοποίηση, ιδίως εκείνων που δεν διαθέτουν πιστοποιητικά εμβολιασμού, κατά την πρώτη αξιολόγησή τους με εμβόλια προτεραιότητας, καθώς και η καταγραφή τους, αποτελεί επιτακτική ανάγκη εξαιτίας και της μετακίνησης και της πλημμελούς συμμόρφωσης, ενώ ο προσυμπτωματικός ορολογικός έλεγχος πριν τον εμβολιασμό αποτελεί δαπανηρή και μη πρακτική μέθοδο και μπορεί να προγραμματίζεται ανάλογα με τις συνθήκες και τους διαθέσιμους πόρους σε μακροχρόνια παραμονή και για συγκεκριμένα λοιμώδη νοσήματα.