Διαχείριση Φυσικών Πληθυσμών Ζώων Και Κίνδυνος Εξαφάνισης

Abstract

Το βασικό επιστημονικό ζήτημα που πραγματεύεται η διδακτορική αυτή διατριβή αφορά τις στρατηγικές επιβίωσης και διατήρησης των φυσικών πληθυσμών των ζώων υπό τις ιδιαίτερες συνθήκες του Μεσογειακού οικοσυστήματος. Ως υπόθεση εργασίας θέτουμε ότι οι πληθυσμοί αναπτύσσουν τις στρατηγικές ιστορίας ζωής σε αλληλεπίδραση με το περιβάλλον τους, μέσα από μηχανισμούς που συνδέουν τη δημογραφία τους με τα βασικά χαρακτηριστικά του περιβάλλοντος. Προκειμένου να εξετάσουμε τις στρατηγικές ιστορίας ζωής των μεσογειακών πληθυσμών ζώων προτείνουμε ένα χρονομεταβλητό, στοχαστικό, μεταπληθυσμιακό μοντέλο τύπου Leslie το οποίο ενσωματώνει τα βασικά χαρακτηριστικά των Μεσογειακών οικοσυστημάτων. Η εφαρμογή του μοντέλου γίνεται επί ενός πρότυπου πληθυσμού εδαφικού αρθροπόδου, με δεδομένα που έχουν επιλεγεί κατάλληλα ώστε να του προσδίδουν τα βασικά χαρακτηριστικά των μεσογειακών πληθυσμών. Μέσα από προσομοιώσεις του μοντέλου, εξετάζουμε τη δυναμική των μεσογειακών πληθυσμών υπό συνθήκες χωρικής ετερογένειας (μεταπληθυσμιακό μοντέλο) και τυχαιότητας (περιβαλλοντική και δημογραφική στοχαστικότητα), το ρόλο της διασποράς στη δυναμική των εδαφικών αρθροπόδων, καθώς και τις στρατηγικές επιβίωσης που ακολουθούν οι πληθυσμοί αυτοί. Στο τρίτο κεφάλαιο εστιάζουμε στη φαινολογία των μεσογειακών αρθροπόδων, στην ποικιλία των φαινολογικών αντιδράσεων που εμφανίζουν τα είδη προκειμένου να ανταπεξέρθουν στις αντιξοότητες του περιβάλλοντος, καθώς και στο πως μεταβάλλονται οι στρατηγικές τους σε σχέση με τη δημογραφία τους. Τα αποτελέσματά μας υποδηλώνουν ότι οι μεσογειακοί πληθυσμοί έχουν αναπτύξει ένα καλά οργανωμένο πρόγραμμα ιστορίας ζωής βασιζόμενα στα συντηρητικά και τα κομφορμιστικά στοιχεία του κύκλου ζωής τους, γεγονός που γίνεται εμφανές και από την απόκρισή τους στα στοχαστικά φαινόμενα που επιδρούν επί της δυναμικής τους. Οι προσαρμογές αυτές επιτρέπουν τη βέλτιστη εκμετάλλευση των περιορισμένων και εποχικά μεταβαλλόμενων πόρων, και μέσω αυτής τη διατήρηση των πληθυσμών στο πεδίο υπό τους περιορισμούς του μεσογειακού περιβάλλοντος. Η γνώση σχετικά με τις στρατηγικές ιστορίας ζωής των μεσογειακών πληθυσμών αποτελεί απαραίτητο στοιχείο προκειμένου να είναι εύστοχες και αποδοτικές οι διαχειριστικές πρακτικές που εφαρμόζονται για τη μείωση του κινδύνου εξαφάνισής τους.