Η Διδασκαλία Θεμάτων Βιοχημείας Στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση

Abstract

Ένα από τα ερευνητικά αντικείμενα της ιδακτικής των Φυσικών Επιστημών είναι αυτό τηςκαταγραφής των προβλημάτων κατανόησης από τους μαθητές. Στο επιστημονικό πεδίο τηςΒιοχημείας και στη βαθμίδα της ευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης, η σχετική έρευνα είναι περιορισμένη.Σκοπός της εργασίας αυτής ήταν να διερευνηθεί αν οι μαθητές στο ελληνικό σχολείο κατανοούν τιςέννοιες του Mεταβολισμού. Για τον σκοπό αυτό σχεδιάστηκε Ερωτηματολόγιο κλειστού τύπου, τοοποίο διερευνά την κατανόηση όλων των επιμέρους διαστάσεων του Mεταβολισμού (Ενέργεια-Τροφή, Μεταβολισμός σε κυτταρικό επίπεδο, ΑΤP ως ενεργειακό νόμισμα, Ρόλος των Ενζύμων) καιεπιτρέπει την εφαρμογή διασταυρούμενης ανάλυσης για τον έλεγχό της. Μετά την αξιολόγησή του, τοερωτηματολόγιo αυτό διακινήθηκε σε 450 μαθητές της Β’ τάξης του Λυκείου.Τα σημαντικότερα αποτελέσματα από την επεξεργασία των απαντήσεων των μαθητών είναι: Το 40% των μαθητών δεν αναγνωρίζει ότι η τροφή που παράγουν τα φυτά με τηΦωτοσύνθεση είναι το μόριο της γλυκόζης, ενώ μόνο το 30% κατανοεί τον ρόλο τηςΚυτταρικής Αναπνοής σχετικά με την εξασφάλιση ενέργειας από όλους τους οργανισμούς. Μόνο το 25% των μαθητών αντιλαμβάνεται πλήρως τη σημασία της έννοιας τουμεταβολισμού σε κυτταρικό επίπεδο, ενώ το 50% δεν αναγνωρίζει ότι οι αντιδράσεις τουμεταβολισμού συνοδεύονται από ενεργειακές μεταβολές και το 40% δεν κατανοεί ότι ταένζυμα δεν συμμετέχουν, ως αντιδρώντα ή προϊόντα, σ’ αυτές. Μόνο το 20% των μαθητών αντιλαμβάνονται τις ενεργειακές μεταβολές που συνδέονται μετον κύκλο του ATP και μόλις το 5% των μαθητών κατανοεί τον ρόλο του ATP ωςενεργειακού νομίσματος. Μόνο το 40% των μαθητών κατανοεί πλήρως τον καταλυτικό ρόλο των ενζύμων. Μόνο το 30% των μαθητών κατανοεί τον τρόπο δράσης των ενζύμων και μόλις το 10%αναγνωρίζει τον ρόλο του ενεργού κέντρου στη δράση αυτή.Οι ίδιοι μαθητές αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα κατανόησης των εννοιών της Χημείας.Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι: α) δεν κατανοούν πλήρως τη σωματιδιακή φύση της ύλης, β)προσεγγίζουν την έννοια της χημικής αντίδρασης με το αθροιστικό μοντέλο και γ) δεν καταλαβαίνουντι συμβαίνει σε επίπεδο ατόμων και μορίων κατά τη διάρκειά της.