Η Παροχή Ανθρωπιστικής Βοήθειας Στην Περίπτωση Φυσικών Καταστροφών Στο Διεθνές Δίκαιο

Abstract

Αντικείμενο της παρούσας έρευνας αποτελεί αφενός ο προσδιορισμός και οι καταβολές του καθεστώτος του Διεθνούς Δικαίου Αντιμετώπισης Καταστροφών (ΔΔΑΚ), και αφετέρου η ισχύς και εφαρμογή του. Σε αυτούς τους δύο άξονες εμβαθύνει η διατριβή, αναπτύσσοντας δύο παράλληλες προβληματικές. Συστατικά μέρη του ΔΔΑΚ αναγνωρίζονται τόσο η παροχή βοήθειας, η οποία αποτέλεσε και εφαλτήριο του ΔΔΑΚ και αναπτύσσεται στο πρώτο μέρος της διατριβής, όσο και η έννοια της «καταστροφής», το πεδίο ratione materiae, δηλαδή σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται το ΔΔΑΚ, η οποία ερευνάται στο δεύτερο μέρος. Διευκρινίζεται ότι η παρούσα εργασία εξετάζει αποκλειστικά τις περιπτώσεις των φυσικών καταστροφών, όχι των ανθρωπογενών ή των πυρηνικών, υιοθετώντας ως ορισμό εργασίας για την έννοια της «καταστροφής» το άρθρo 3 της Επιτροπής Διεθνούς Δικαίου (ΕΔΔ) των Ηνωμένων Εθνών (Η.Ε.) του «Σχεδίου Άρθρων για την Προστασία Ατόμων σε Περιπτώσεις Καταστροφών». Κύρια συμπεράσματα της έρευνας αποτελούν τόσο η μη ανάδειξη νομικής υποχρέωσης κράτους να προσφέρει βοήθεια μετά από φυσική καταστροφή, αλλά, κατά κύριο λόγο, ούτε και να την αποδεχθεί, όσο και ο διαχωρισμός του «δικαιώματος επέμβασης» από την παροχή βοήθειας στις φυσικές καταστροφές που ξεκαθαρίζεται στο Διεθνές Δίκαιο Αντιμετώπισης Καταστροφών, από μια μεταστροφή της εφαρμογής της «ευθύνης προστασίας» σε μια τάση σύγκλισης και εφαρμογής μιας «υποχρέωσης συνεργασίας». Η αρχή της εθνικής κυριαρχίας παραμένει αδιαπραγμάτευτη στις περιπτώσεις των φυσικών καταστροφών.