Ο Ρόλος Των Επιπέδων Της Προγεστερόνης Κατά Τη Διέγερση Των Ωοθηκών Για Την Επίτευξη Εγκυμοσύνης Με Εξωσωματική Γονιμοποίηση

Abstract

Η σημασία του προσδιορισμού της προγεστερόνης ορού την ημέρα χορήγησης της ανθρώπινης χοριακής γοναδοτροπίνης (hCG) έχει απασχολήσει την επιστημονική κοινότητα για περισσότερο από δύο δεκαετίες. H πλειονότητα των σχετικών δημοσιευμένων μελετών χαρακτηρίζεται από μεθοδολογικά προβλήματα με αποτέλεσμα να μην είναι δυνατή η εξαγωγή ασφαλών συμπερασμάτων. Παραμένουν αναπάντητα, επομένως, πολλά κλινικά ερωτήματα γύρω από το φαινόμενο «υψηλή προγεστερόνη την ημέρα της hCG». Σκοπός της παρούσας ερευνητικής εργασίας ήταν η διερεύνηση του προγνωστικού ρόλου της προγεστερόνης ορού την ημέρα χορήγησης της hCG για την έκβαση των κύκλων εξωσωματικής γονιμοποίησης (IVF). Διενεργήθηκε μια προοπτική μελέτη παρατήρησης σε 130 ασθενείς με ηλικία <39 ετών που υποβλήθηκαν σε εξωσωματική γονιμοποίηση με ανασυδυασμένες γοναδοτροπίνες και ανταγωνιστή της εκλυτικής oρμόνης των γοναδοτροπινών (GnRH). Διερευνήθηκε η συσχέτιση της προγεστερόνης ορού την ημέρα της hCG με την πιθανότητα επίτευξης κλινικής εγκυμοσύνης. Παράλληλα, το 2010 διενεργήθηκε ανασκόπηση του συνόλου των δημοσιευμένων μελετών που εξέταζαν τη συσχέτιση της υψηλής προγεστερόνης την ημέρα της hCG με την πιθανότητα επίτευξης κλινικής εγκυμοσύνης μετά από IVF με γοναδοτροπίνες και GnRH ανταγωνιστές. Τέλος, το 2012 πραγματοποιήθηκε μια ολιστική διερεύνηση της κλινικής σημασίας της υψηλής προγεστερόνης αναλύοντας το σύνολο των διαθέσιμων δεδομένων με βάση τις αρχές της μέτα-ανάλυσης και της Ιατρικής που βασίζεται στις αποδείξεις (evidence-based medicine). Στο σύνολο τους, τα δεδομένα αυτής της διατριβής υποστηρίζουν την παρουσία αρνητικής, μη γραμμικής συσχέτισης ανάμεσα στην υψηλή προγεστερόνη ορού την ημέρα της hCG και την πιθανότητα επίτευξης κύησης σε ασθενείς που υποβάλλονται σε άμεση εμβρυομεταφορά μετά από εξωσωματική γονιμοποίηση με γοναδοτροπίνες και GnRH ανάλογα. Η συχνότητα εμφάνισης της υψηλής προγεστερόνης εξαρτάται άμεσα από την τιμή-όριο που χρησιμοποιείται για την ταξινόμηση των ασθενών σε εκείνες με υψηλή ή μη προγεστερόνη. Επίσης, φαίνεται η συχνότητα της να είναι μεγαλύτερη σε ασθενείς με υψηλή ωοθηκική απάντηση και σε αυτή την κατηγορία ασθενών απαιτούνται υψηλότερες συγκεντρώσεις προγεστερόνης προκειμένου να υπάρξει αρνητική επίδραση στην πιθανότητα επίτευξης κύησης. Αντιθέτως, δε φαίνεται να επηρεάζεται αρνητικά η πιθανότητα επίτευξης κύησης σε κύκλους απόψυξης όταν μεταφέρονται έμβρυα που προκύπτουν από κύκλους διέγερσης με υψηλή προγεστερόνη την ημέρα της hCG. Ομοίως, η πιθανότητα επίτευξης κύησης μετά από μεταφορά εμβρύων που προέκυψαν από δωρεά ωαρίων, είναι ανεξάρτητη από την εμφάνιση ή μη υψηλής προγεστερόνης την ημέρα της hCG στον κύκλο διέγερσης της δότριας. Συμπερασματικά, τα δεδομένα αυτά απαντούν σε σημαντικά κλινικά ερωτήματα γύρω από τον προγνωστικό ρόλο της προγεστερόνης την ημέρα της hCG για την πιθανότητα επίτευξης κύησης μετά από IVF. Η κλινική σημασία του φαινομένου αυτού καθιστά επιβεβλημένη τη διερεύνηση του βέλτιστου τρόπου αντιμετώπισης των ασθενών με υψηλή προγεστερόνη την ημέρα της hCG.