Οικονομική Αποτίμηση Της Υποβάθμισης Υπογείων Υδάτων

Abstract

Η διδακτορική διατριβή έχει δύο παράλληλους και αλληλοσυμπληρούμενους στόχους. Αφ΄ ενός μεν να συμβάλει στην εκτίμηση της οικονομικής αξίας του υπογείου νερού ως περιβαλλοντικού αγαθού και στην ουσιαστικότερη προσέγγιση της κοινωνικής διάστασής του, χρησιμοποιώντας μεθόδους περιβαλλοντικής οικονομίας. Αφ΄ ετέρου δε να συμβάλει στο πεδίο της ίδιας της περιβαλλοντικής οικονομίας, μέσα από τη συγκριτική και συμπληρωματική εξέταση πρωτογενών μεθόδων, αλλά και τις ποικίλες εφαρμογές δευτερογενών μεθόδων αποτίμησης.Ως βασική μελέτη περίπτωσης της διατριβής χρησιμοποιήθηκε ο υδροφορέας του μέσου και κάτω ρου του ποταμού Ασωπού, ο οποίος βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Περιφέρειας Αττικής και στο νότιο της Περιφέρειας Ανατολικής Στερεάς Ελλάδας. Ο υδροφορέας αυτός εύλογα μπορεί να θεωρηθεί ότι έχει υποστεί καθολική ζημία, με συνολική απώλεια της δυνατότητας παροχής υπηρεσιών στον άνθρωπο και το οικοσύστημα. Η μεθοδολογική προσέγγιση που ακολουθήθηκε περιλαμβάνει εκτίμηση της οικονομικής αξίας του υπογείου νερού του Ασωπού με μεθόδους:i.Πραγματικής αγοράς (κόστος αποκατάστασης - κόστος υποκατάστασης – κόστος αποτροπής)ii.Υποθετικής Αξιολόγησης σε αντιπροσωπευτικό δείγμα του θιγόμενου πληθυσμού της περιοχής. iii.Υποθετικής Αξιολόγησης σε αντιπροσωπευτικό δείγμα νοικοκυριών του λεκανοπεδίου της Αττικής. iv.Πειραμάτων Επιλογής σε δείγμα του θιγόμενου πληθυσμού της περιοχής. v.Μεταφοράς Αξίας και Μεταανάλυσης Οι παραπάνω έρευνες αποτελούν είτε εναλλακτικές, είτε αλληλοσυμπληρούμενες προσεγγίσεις των αξιών χρήσης και μη-χρήσης του υπογείου νερού. Επίσης παρέχουν σημαντικές συγκριτικές πληροφορίες για την άποψη που έχουν για το αγαθό αυτό διάφορες κατηγορίες πολιτών στις οποίες ανήκουν χρήστες και μη-χρήστες, κάτοικοι αστικών και αγροτικών περιοχών, ανάλογα με την ένταση του προβλήματος και με το βαθμό ενημέρωσής τους για το πρόβλημα.Η αποκατάσταση και μελλοντική προστασία του υδροφορέα υπό το πρίσμα μιας Ανάλυσης Κόστους – Οφέλους (CBA), με βάση αποκλειστικά και μόνο τον πληθυσμό της περιοχής, δεν θα θεωρείτο κοινωνικά αποδεκτή, καθώς θα είχε λόγο οφέλους προς κόστος μικρότερο της μονάδας. Αντιθέτως, εάν συνεκτιμηθεί και η WTP των κατοίκων της Αττικής, το όφελος που προκύπτει για το υπόγειο νερό του Ασωπού είναι μεγαλύτερο από το εκτιμώμενο κόστος αποκατάστασης και προστασίας και συνεπώς το πρόγραμμα αποκατάστασης θεωρείται αποδεκτό. Εφ΄ όσον ο εν λόγω υδροφορέας ενέχει αξίες μη-χρήσης σε περιφερειακό επίπεδο, τυχόν αποκατάστασή του αποτελεί βήμα με θετικό οικονομικά και αποδεκτό κοινωνικά αποτέλεσμα.