Συμβολή Στη Μελέτη Της Σεισμικότητας Του Ελληνικού Χώρου Σε Σύνδεση Με Τις Μεταβολές Του Πεδίου Των Τάσεων

Abstract

Σκοπός της παρούσας διατριβής είναι η μελέτη της αλληλεπίδρασης μεταξύ των ρηγμάτων μέσω της εξέλιξης του πεδίου των τάσεων στην περιοχή, λόγω ισχυρών σεισμών με Μ≥6.5 που έγιναν από τις αρχές του 20ου αιώνα έως και σήμερα. Επί πλέον καταβάλλεται προσπάθεια σύνδεσης των μεταβολών των τάσεων με την πιθανότητα γένεσης ισχυρών σεισμών, όταν η πιθανότητα αυτή υπολογίζεται με ανεξάρτητη μέθοδο, με σκοπό τη συνδυασμένη εκτίμηση της μελλοντικής σεισμικής επικινδυνότητας. Η διατριβή συγκροτείται από επτά κεφάλαια. Στο πρώτο κεφάλαιο παρουσιάζεται ο σκοπός της διατριβής και γίνεται μία σύντομη περιγραφή της περιοχής μελέτης και των κύριων σεισμοτεκτονικών χαρακτηριστικών της. Στη συνέχεια γίνεται μία αναδρομή σε προηγούμενες ερευνητικές εργασίες. Στο δεύτερο κεφάλαιο αναπτύσσεται η μεθοδολογία που ακολουθείται, οι θεωρητικές αρχές, οι φυσικές παράμετροι και οι μαθηματικές σχέσεις που διέπουν τη μεταβολή των τάσεων Coulomb. Εισάγονται επίσης τα σεισμολογικά δεδομένα που χρησιμοποιήθηκαν και περιγράφεται η εφαρμογή η οποία υλοποιήθηκε για την αυτοματοποίηση των υπολογισμών των παραμέτρων που είναι απαραίτητες για τον υπολογισμό του εξελικτικού πεδίου των τάσεων. Στο τρίτο κεφάλαιο γίνεται αναφορά στα κύρια τεκτονικά και κινηματικά χαρακτηριστικά των κύριων ενεργών δομών της περιοχής μελέτης και τους ρυθμούς ολίσθησης των ιδιαίτερων τεμαχίων στα οποία διαιρέθηκαν τα μεγαλύτερα ρήγματα. Ο καθορισμός των μακράς διάρκειας ρυθμών ολίσθησης στα σημαντικότερα ρήγματα της περιοχής είναι απαραίτητος στους υπολογισμούς του εξελικτικού πεδίου των τάσεων και βασίστηκε σε γεωδαιτικές κυρίως μετρήσεις οι οποίες συχνά συμφωνούσαν με γεωλογικές παρατηρήσεις υπαίθρου διαφόρων ερευνητών. Στο τέταρτο κεφάλαιο παρουσιάζονται τα δεδομένα και τα επιμέρους μοντέλα διάρρηξης που ορίστηκαν για τους ισχυρούς σεισμούς με μέγεθος Μ≥6.5. Γίνεται η εφαρμογή της μεθοδολογίας και παρουσιάζεται η χωρική κατανομή των μεταβολών της στατικής τάσης Coulomb οι οποίες προκαλούνται από τη γένεση του σεισμού και τις παραμέτρους του ρήγματος με το οποίο συνδέεται ο σεισμός. H κατανομή αυτή συσχετίζεται με τη θέση των επόμενων σεισμών, για όλους τους τύπους διαρρήξεων. το πέμπτο κεφάλαιο αναλύεται το εξελικτικό μοντέλο των τάσεων όπως προέκυψε για την περιοχή μελέτης με το συγκερασμό της σεισμικής ολίσθησης και της τεκτονικής φόρτισης στο χρονικό διάστημα μεταξύ διαδοχικών ισχυρών σεισμών για το χρονικό διάστημα 1902-2008. το έκτο κεφάλαιο γίνεται μία προσπάθεια εκτίμησης της πιθανότητας να συμβεί ένας ισχυρός σεισμός (Μ≥6.5) σε κάποιο από τα ενεργά ρήγματα της περιοχής μελέτης λόγω της επίδρασης προηγούμενων σεισμών. Οι σεισμοί που χρησιμοποιήθηκαν για τους υπολογισμούς έγιναν κατά την ενόργανη περίοδο ή και σε προηγούμενους αιώνες. Για να γίνει εκτίμηση της πιθανότητας λήφθηκε υπόψη η μεταβολή της τάσης που προκύπτει μετά από κάθε ισχυρό σεισμό και η οποία έχει ως αποτέλεσμα να επιταχύνει ή να επιβραδύνει τη γένεση του επόμενου σεισμού. Γίνεται δηλαδή ένας συσχετισμός των μεταβολών των τάσεων με τη χρονικά εξαρτώμενη πιθανότητα, με σκοπό να συμβάλει στη διαδικασία του να ξαναγίνει ένας σεισμός σε ένα ρήγμα. Στο έβδομο κεφάλαιο συνοψίζονται τα αποτελέσματα καθώς και τα εξαγόμενα συμπεράσματα. Γίνονται εκτιμήσεις με επέκταση των υπολογισμών του εξελικτικού πεδίου των τάσεων έως τα τέλη του 2008.