Συνεργατική Μάθηση Σε Δυνητικές Κοινότητες

Abstract

Καθώς μεταβαίνουμε προς την Κοινωνία της Πληροφορίας, γινόμαστε συνδημιουργοί και συνάλληλοι των νέων τρόπων επικοινωνίας. Στην παρούσα προτείνεται το πλαίσιο ‘Συναλληλία’, ένα πλαίσιο συνεργατικής μάθησης για τον μετασχηματισμό Φυσικών Κοινοτήτων Μάθησης σε Δυνητικές Κοινότητες Μάθησης (ΔΚΜ), στο διαδίκτυο. Πρόκειται για μία εφαρμοσμένη κοινωνιολογικο-ψυχολογική και παιδαγωγική προσέγγιση υπό το φως του εσωτερικού λόγου. Ο τελευταίος εμφανίζεται μέσα στις ΔΚΜ όταν αυτές εμπλέκονται σε αυθεντικές δραστηριότητες. Με τον όρο ‘αυθεντικές’ εννοούνται πραγματικές δραστηριότητες, οι οποίες λαμβάνουν χώρα μέσα στην κοινωνία. Η ιδέα είναι το εν λόγω πλαίσιο να σηματοδοτήσει μία προσπάθεια να γίνουν σαφείς οι λειτουργίες συλλογικής ανάπτυξης γνωστικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων, καθώς φυσικές κοινότητες μάθησης μετασχηματίζονται και επεκτείνουν τη δραστηριότητά τους σε δυνητικές, στο διαδίκτυο. Στο μοντέλο του κύκλου συνεργατικής μάθησης της ΔΚΜ που παρουσιάζεται περιγράφονται αυτές οι γνωστικές διαδικασίες και δεξιότητες καθώς και η αλληλουχία τους, οι οποίες ανιχνεύονται δια μέσου λειτουργιών εσωτερικού λόγου ενσωματωμένων στην αυθεντική -κοινωνική- δραστηριότητα. Επιπλέον, η πρόκληση που εγείρεται για το εν λόγω πλαίσιο είναι να εμπλέξει μία, δύο ή περισσότερες ΔΚΜ σε μία συλλογική διαδικασία γνωστικών ικανοτήτων και δεξιοτήτων. Για τον σκοπό αυτό, προτείνεται μία μέθοδος συνεργατικής επίλυσης δραστηριοτήτων, η ‘Μάθηση Βασιζόμενη σε Εργασίες με Προβληματική, με Διαμορφωτικές Παρεμβάσεις, κατά τη διάρκεια Αυθεντικών Δραστηριοτήτων’, για Περιβάλλοντα Συνεργατικής Μάθησης στο Διαδίκτυο (ΠΣΜΔ). Επίσης περιγράφεται το Μοντέλο Ανάλυσης Συναλληλίας, για την ανάλυση των συνεργατικών λύσεων που δόθηκαν σε αυτά τα περιβάλλοντα. To πλαίσιο ‘Συναλληλία’ εφαρμόσθηκε σύμφωνα με τις βασικές αρχές των κοινωνικοπολιτισμικών θεωριών μάθησης. Τα συμπεράσματα που προέκυψαν έδειξαν ότι το πλαίσιο είναι πράγματι ικανό να εμπλέξει ΔΚΜ σε συλλογικές γνωστικές διαδικασίες και δεξιότητες, οι οποίες ανιχνεύονται δια μέσου λειτουργιών εσωτερικού λόγου ενσωματωμένων στην αυθεντική -κοινωνική- δραστηριότητα. Η μεθοδολογία συνεργατικής επίλυσης προβληματικών δραστηριοτήτων βοηθάει στη δημιουργία δράσεων και αλληλεπιδράσεων στον εξωτερικό κόσμο, μεταξύ μελών των δυνητικών κοινοτήτων και μεταξύ μελών και τεχνουργημάτων, οι οποίες εσωτερικoποιούνται μέσω του εσωτερικού λόγου, θέτοντας με αυτόν τον τρόπο την έννοια της συναλληλίας. Επιπλέον, το Μοντέλο Ανάλυσης Συναλληλίας μπορεί να βοηθήσει την ανάλυση δεδομένων από συνεργατικές δραστηριότητες, και να υποστηρίξει την περαιτέρω κατανόηση των σύνθετων φαινομένων που παρατηρούνται κατά τη συνεργασία δυνητικών κοινοτήτων με στόχο αρχικά τη μάθηση. Επίσης μπορεί να χρησιμοποιηθεί ευρύτερα ως εργαλείο για την ανάλυση και ερμηνεία κοινωνιολογικο-ψυχολογικών και παιδαγωγικών παραμέτρων συνεργασίας, σε σύγχρονες τάσεις στην ηλεκτρονική μάθηση πέραν των κοινοτήτων, όπως π.χ. σε κοινωνικά δίκτυα. Αν και η ‘Συναλληλία’ αναπτύχθηκε ως γνωστική προσέγγιση, μπορεί επίσης να υποστηρίξει και οντολογικές προκλήσεις. Το εν λόγω πλαίσιο μπορεί να βρει μελλοντικές εφαρμογές σε Δυνητικές Κοινότητες Πρακτικής (ΔΚΠ) και στη συζήτηση περί κινήτρων της συλλογικής συνείδησης μιας Δυνητικής Κοινότητας (ΔΚ)Περαιτέρω, η ανάπτυξη συναλληλίας σκοπό έχει την ανάπτυξη από μικρή ηλικία, τόσο στον δυνητικό όσο και στον πραγματικό κόσμο μίας κουλτούρας, ώστε κοινωνικοπολιτισμικές αλλαγές εντός της κοινωνίας μπορούν να προετοιμαστούν από αντίστοιχες αλλαγές εντός των κοινοτήτων, φυσικά και δυνητικά.