Жоғары Сынып Оқушыларының Есептік Ойлауын Дамытуға Бағытталған Әл-Фарабидің Тригонометриясын Оқыту Мазмұны Мен Құрылымы

Abstract

The trigonometric heritage of al-Farabi, the great thinker of the Middle Ages, who made an invaluable contribution to the development of world science and civilization, is of enormous theoretical and practical value. It offers unique algorithms for finding the sin 1 degreesand constructing trigonometric tables necessary for solving various practice problems. Their inclusion in modern computer and mathematical education will not only popularize the legacy of the great scientist, but will also enrich the content of teaching trigonometry, strengthening its applied orientation, expand the system of subject knowledge of students, and contribute to the development of skills that determine the essence of computational thinking, which is one of theimportant goals of modern education. Al-Farabi's trigonometry training should be focused on achieving the specified results.Adequate to the goals and objectives of teaching al-Farabi trigonometry to schoolchildren, it is advisable to determine its subject-thematic content.Purpose of the study: to determine the structure and content of teaching al-Farabi trigonometry, aimed at developing students’ computational thinking skills. Results: the basic principles and methods for selecting content are determined, on the basis of which a model of the concept system is built, the structure and content of teaching al-Farabi trigonometry in the context of education digitalization focused on the development of students’ computational thinking are determined. Әлемдік ғылым мен өркениеттің дамуына баға жетпес үлес қосқан ортағасырлық дәуірдің ұлы ойшылы әл-Фарабидің тригонометриялық мұрасы орасан зор теориялық және практикалық құндылық болып табылады. Онда бір градустағы синусты табудың және практикадағы әртүрлі мәселелерді шешуге қажетті тригонометриялық кестелерді құрудың бірегей алгоритмдері ұсынылған. Оларды заманауи информатика-математикалық білімге қосу ұлы ғалымның мұрасын насихаттап қана қоймай, тригонометрияны оқытудың мазмұнын байытады, оның қолданбалы бағытын күшейтеді, оқушылардың пәндік білім жүйесін кеңейтеді, қазіргі білім беру жүйесінің маңызды мақсаттарының бірі болып табылатын есептік ойлаудың мәнін анықтайтын іскерліктер мен дағдыларды дамытуға ықпал етеді. Әл-Фарабидің тригонометриясын оқыту көрсетілген нәтижелерге қол жеткізуге бағытталуы тиіс. Оқушыларды әл-Фарабидің тригонометриясына оқытудың мақсаттарымен міндеттеріне сәйкес оның пәндік-тақырыптық мазмұнын анықтаған жөн. Зерттеу мақсаты: мектеп оқушыларының есептік ойлау дағдыларын дамытуға бағытталған әл-Фарабидің тригонометриясын оқыту мазмұны мен құрылым анықтау. Нәтижелері: тұжырымдамалар жүйесініңмоделі құрылған мазмұнды таңдаудың негізгі принциптері мен әдістері анықталды және оқушылардың есептік ойлауын дамытуға бағытталған білім беруді цифрландыру жағдайындағы әл-Фарабидің тригонометриясын оқытудың мазмұны мен құрылымы анықталды. Тригонометрическое наследие аль-Фараби –великого мыслителя эпохи средневековья, внесшего неоценимый вклад в развитие мировой науки и цивилизации, представляет огромную теоретическую и практическую ценность. В нем предлагаются уникальные алгоритмы нахождения синуса одного градуса и построения тригонометрических таблиц, необходимых для решения различных задач практики. Включение их в современное информатико-математическое образование позволит не только популяризировать наследие великого ученого, но и обогатит содержание обучения тригонометрии, усиливая его прикладную направленность, расширит систему предметных знаний обучающихся, будет способствовать развитиюумений и навыков, определяющих сущность вычислительного мышления, что является одной из важных целей современного образования. Обучение тригонометрии аль-Фараби должно быть ориентировано на достижение указанных результатов. Адекватно целям и задачам обучения школьников тригонометрии аль-Фараби целесообразно определить его предметно-тематическое содержание. Цель исследования: определить структуру и содержание обучения тригонометрии аль-Фараби, ориентированных на развитие навыков вычислительного мышления учащихся. Результаты: определены основные принципы и методы отбора содержания, на основе которых построена модель системы понятий, определены структура и содержания обучения тригонометрии аль-Фараби в условиях цифровизации образования, ориентированные на развитие вычислительного мышления учащихся.