Мақаланың мақсаты – «Value at Risk» (VAR) әдістемесін зерттеу, оның мәнін, түсінігін және қолданудың негізгі аспектілерін зерттеу. Бұл бақылаудың тек сандық өлшеуге болатын параметрлермен ғана мүмкін болатындығына байланысты. Ал ықтимал қаржылық шығындарды басқару, кәсіпорынның, атап айтқанда, екінші деңгейлі банктердің шығындарын өтеу резервтерін анықтау үшін тәуекелді сандық бағалау шұғыл қажет. Осылайша, мақалада қазақстандық коммерциялық банктердің (Еуразиялық банк» АҚ мысалында) валюталық тәуекелдерін бағалау үшін «Value at Risk» (VAR) әдістемесін пайдалану мүмкіндігі карастырылған. Қазақстан Республикасы Ұлттық Банкінің талаптарына сәйкес Еуразиялық банктің ашық валюталық позициясының лимиті үшін VAR есебі ұсынылған. Мақалада тәуекел деңгейін есептеу кезінде мемлекетдегі макроэкономикалық жағдай да ескеріледі, оның ішінде қарастырылып отырған кезеңдегі теңге бағамының өзгеру динамикасы. «Еуразиялық банк» АҚ кредит портфелінің валюталық тәуекелінің деңгейін талдағанда, ҚР Ұлттық Банктің талаптарына сәйкес Еуразиялық банктің ашық валюталық позициясының (ұзақ және қысқа) лимиті үшін VAR есептелді. Сонымен қатар, болашақта туындайтын қаржылық шығындар және залалдың максималды деңгейі анықталды, ал ол өз кезегінде есептелген лимиттен аспауы керек. Талдаудың нәтижесінде VAR валюталық тәуекелінің ашық валюталық позиция шегіндегі шекті рұқсат етілген мәні анықталып, есептеулер негізінде қорытынды жасалды. The purpose of management is that it is possible only over what can be quantified. Quantitative risk assessment is urgently needed to manage possible losses and determine reserves for loss insurance. The article reveals the concept of «Value at Risk», highlights the issues of the possibility of using the Value at Risk (VaR) methodology to assess the currency risks of Kazakhstani commercial banks (using the example of JSC «Eurasian Bank»). The calculation of VAR for the limit of the open currency position of the Eurasian Bank according to the requirements of the National Bank of the Republic of Kazakhstan is presented. Possible financial losses have been identified. Therefore, the analysis focuses on the reality of fulfilling the condition, the maximum level of losses that should not exceed the calculated limit. When calculating the risk level, the article also considers the macroeconomic situation in the state, including the dynamics of changes in the tenge exchange rate for the period under review. The analysis of the level of currency risk of the loan portfolio of JSC «Eurasian Bank» has been compiled. The VAR level is calculated for the limit of the open currency position (long and short) of the Eurasian Bank in accordance with the requirements of the National Bank of the Republic of Kazakhstan. The maximum permissible value of currency risk VAR for the limit of an open currency position has been determined. A summary based on calculations is summarized.

The purpose of the study is to determine the prospects and difficulties of Kazakhstan's energy transition, as well as to analyze the direction of development of the electric power sector to overcome the difficulties that have developed today. The global trends of transition to a carbon-free economy, the foundation for which was laid during the crisis of 2008, are currently being strengthened under the influence of two factors. Firstly, the fact of climate change as a result of anthropogenic impact is recognized by the world community. Secondly, the economic crisis caused by the COVID-19 pandemic has pushed many states, investors, as well as private companies to more actively implement decarbonization strategies. This is not only due to concern about increasing environmental problems. Decarbonization and energy transition can become an effective tool for stimulating economic development through the development of technology, attracting investment and creating new jobs. The analysis of the consequences of the considered trend for Kazakhstan is carried out. It is shown that the country's strategic documents reflect a cautious approach based on plans to increase hydrocarbon exports. However, we believe that maintaining this approach is fraught with a number of economic and political risks. According to the results of the study, the importance of developing comprehensive strategic approaches aimed at leveling the identified risks is emphasized, and specific proposals for the implementation of a gradual energy transition in Kazakhstan are formulated.