Dünyada özellikle, yüksek elektriksel ve termal iletkenlik, mükemmel termal stabilite ve kayganlık ile birçok endüstriyel uygulamalarda kullanılmakta olan grafit, son yıllarda gelişmiş ve gelişmekte olan ülkeler için kritik bir hammadde haline gelmiştir. Özellikle doğal grafit ihracatında gözlemlenen tekelleşme eğilimleri ve yoğunlaşma, rekabet ortamını bozduğundan, ülkelerin ekonomik büyümelerinin sürdürülebilirlikleri konusunda endişe duymalarına neden olmaktadır. Bu durumun analizi için de dünyada mineral kaynakları piyasasının ihracat yoğunlaşmasının incelenmesi önemli bilgiler verebilmektedir. Bu çalışmada, dünya doğal grafit ihracat piyasası yoğunlaşmasının ekonomik büyümeye etkilerini yorumlayabilmek amacıyla, dünya doğal grafit piyasasında ihracatçı ülkelerin 2002-2019 yılları arası yoğunlaşma oranı (CRn) ve indekslerinin (HHİ) gelişimi incelenmiştir. Doğal grafit piyasasındaki ihracat yoğunlaşması ile dünya ekonomilerindeki büyüme (kişi başına düşen GSYIH) ilişkisi araştırıldığında ise, dünya ülkeleri için malların ihracat yoğunlaşması azaldıkça ekonomik büyümenin artması gerektiği hipotezinin, grafit ihracatı için geçerliliğini korumadığı tespit edilmiştir. Dünya ekonomileri büyüdükçe grafit ihracatında tekelciliğe yönelimin artması göz önüne alındığında, dünyanın en büyük doğal grafit rezervlerine sahip Türkiye'de grafit madenciliğinde alınması gereken önlemler tartışılmıştır.

Barit başta petrol, doğal gaz ve kaya gazı aramaları olmak üzere birçok sektörde kullanım alanı bulunan kritik bir hammaddedir. Dünyada 2020 yılı itibariyle mevcut 300 milyon ton barit rezervlerinin yaklaşık %79'unun dört ülkede yoğunlaşması, mevcut üretim kapasitesi ile yeni rezervler keşfedilmediği sürece 30 yıllık ömrünün kalması ve yıllık %3,8 ile %7,3 arası talep artışının beklenmesi nedenleriyle, barit piyasasında yoğunlaşma ve rekabet edilebilirlik büyük önem kazanmaktadır. Bu çalışmada, öncelikle dünya ve Türkiye'nin barit rezervleri ve üretimi incelenmiştir. Dünya barit ihracat ve ithalat piyasalarının 2010-2019 yılları arası gelişimi incelenerek bu piyasadaki yoğunlaşma ve rekabet durumları çeşitli yoğunlaşma indeksleri kullanılarak analiz edilmiştir. Yoğunlaşma indeksleri genel olarak değerlendirildiğinde, barit ihracat piyasasına 2013 yılı sonrasında yeni ülkelerin girmesiyle yoğunlaşmanın azalmaya ve rekabetin artmaya başladığı, ithalat piyasasında ise 2014 yılı sonrasında mevcut ithalatçı ülkelerin talebindeki artışla birlikte yoğunlaşmanın artmaya ve rekabetin azalmaya başladığı tespit edilmiştir. Barit piyasasında ihracatçı bir ülke olan Türkiye'nin dünya rezervlerinin %11,67'sine sahip olmasına ve son yıllarda dünya barit ihracatındaki payının %5'leri geçmesine rağmen, henüz ihracatta rekabet ortamının bulunduğu bir ortamda, dünya ihracatından yeterli bir pay alamadığı sonucuna ulaşılmıştır.