No abstract

aleksanDeR kiklewiczuniwersytet warmińsko-Mazurski w Olsztynie, polska https://orcid.org/0000-0002-6140-6368 dyskurs protestu: kategoryzacja i kierunki badań (przy szczególnym uwzględnieniu białoruskich protestów antyrządowych 2020 roku) s łowa kluczowe: pragmatyka, dyskurs, protest, protestacyjny akt mowy, sublimacja, karnawalizacja. stReszczenieAutor proponuje koncepcję kategoryzacji dyskursów protestu. To zjawisko jest traktowane jako zintegrowane, funkcjonalnie spójne wydarzenie komunikacyjne o charakterze osądowym, oporowym i ultymatywnym, ufundowane na protestacyjnych aktach mowy. struktura dyskursu w ujęciu autora składa się z czterech modułów, którymi są: warunki wstępne, akty mowy (illokucje), działania i towarzyszące doświadczenia. Za Z. nęckim opisowi podlegają cztery charakterystyki dyspozycyjne dyskursów protestacyjnych. protestacyjne akty mają charakter synkretyczny i zawierają trzy znaczenia illokucyjne: 1) negatywne wartościowanie antagonisty; 2) dezaprobatę antagonisty oraz 3) żądanie. ponadto w dyskursie protestu występują komplementarne i opcjonalne akty mowy: argumentacja, uzasadnienie roszczeń, wygrażanie, wyśmianie antagonisty i in. kolejny blok zachowań językowych to konstatacje, ekspozycje modalne (wyrażanie przekonań) i ekspresje. Działania w dyskursie protestu są skonfigurowane z aktami mowy na dwa sposoby: w dyskursach deklaracyjnych (np. w petycjach) akcent jest położony na oddziaływanie przez informację werbalną -w tej sytuacji działania mają charakter logistyczny (sporządzenie tekstu, zebranie podpisów, przekazanie petycji do adresata, monitorowanie stanu rozpatrzenia itd.). Drugi typ występuje w wypadku dyskursów oporowych, np. akcji ulicznych -takich jak wiece, pochody, demonstracje, strajki okupacyjne, flash moby, bojkoty. Moduł doświadczeń zawiera trzy kategorie, takie jak: uwydatnione doświadczanie statusów społecznych i tożsamości obu stron, ekscytacja za sprawą poczucia integracji, solidarności i przełamania lęków, kompleksów wewnętrznych oraz frustracja i poczucie potrzeby rozładowania psychicznego poprzez sublimację (tzn. zastępcze formy wywołania przyjemności i satysfakcji protestujących). Autor przedstawia również przegląd najważniejszych kierunków badawczych w tym zakresie, które dzieli na dwa nurty: analizy typu case study i badania profilowe. Omówiono trzy perspektywy badawcze: 1) etnometodologiczno-interakcyjną, dotyczącą kulturowo usytuowanych procesów komunikacyjnych; 2) społeczno-praktyczną, odnoszącą się do opisywania zjawisk komunikacyjnych w świetle ich powiązań z systemem społecznym, z uwagi także na kontekst historyczny; 3) medialną, polegającą na analizie znaków i sposobów ich przekazywania.

Structuralism and functional linguistics The article investigates the relationship between two directions in modern linguistics, the structural and the functional. The author critically appreciates the commonly held opinion about the opposition of these linguistic paradigms, and shows that structuralism largely bases on a functional analysis. Structuralism was a continuation of the functional approach, which diffused across the humanities in the 19th century, and it is from this perspective that the present paper discusses structuralist studies in the fields of lexicology, morphology, and syntax. Particular attention is paid to the functional aspects of distributional analysis, and to integrative approaches in structural linguistics

This is an Open Access article distributed under the terms of the Creative Commons Attribution-Noncommercial 4.0 Unported License, permitting all non-commercial use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.

Autor rozważa realizację perswazji komunikacyjnej w środowisku rosyjskich serwisów informacyjnych w Internecie. Przedmiotem analizy jest zjawisko segmentacji tekstu dziennikarskiego i jego dyspozycjonowanie, a mianowicie przedstawienie części informacji w postaci anonsu zamieszczanego na głównej stronie wyszukiwarki. Zdaniem autora, pozwala to na szczególną konfigurację trzech poziomów informacji: ekstensjonalnej, intensjonalnej i pragmatycznej. Wykorzystanie segmentacji tekstu informacji dziennikarskiej zostało pokazane na przykładzie portalu Rambler.ru.