İnsanların en temel haklarından olan sağlık, kavramsal olarak bedensel, psikolojik ve sosyal yönden tam bir iyilik halini ifade etmektedir. İlk çağlardan günümüze Dünya üzerindeki tüm değişim ve gelişmelerin ortaya çıkardığı olumlu ve olumsuz durumlar, insanların yaşamı ve sağlığını farklı güç ve derecede etkilemiştir. İnsanlar sağlıklı olmak ve kalabilmek için, ilk zamanlarda çok az sayıda etkenle baş etmeye çalışırken, günümüzde insanların sağlık statüsünü belirleyen ve etkileyen birçok faktör ortaya çıkmıştır. Yaşadığımız bu çağda akıl almaz bir hızla ve her alanda yaşanan değişim ve güncel gelişmelerle ortaya çıkan faktörlerden olumsuz etkiye sahip olanlarının önlenmesi veya etkilerinin en aza indirilmesi, olumlu etkiye sahip olanların ise yaygınlaştırılması, geliştirilmesi ve insanlar tarafından daha fazla yararlanılabilmesi için doğru bir şekilde yönetilmesi önem arz etmektedir. Günümüzde, bireyin ve toplumun sağlık düzeyini başarılı bir şekilde korumak ve geliştirmek amacıyla, tüm faktörleri ve unsurları dikkate alarak sağlanacak hizmetler için ihtiyaç duyulan kaynak ve süreçlerin planlanması, örgütlenmesi, yönlendirilmesi, kontrol ve koordinasyonu profesyonel ve bilimsel bir yaklaşım ve bakış açısı gerektirmektedir. Bu kitap çalışmasında, sağlık ve sağlık hizmetlerine ile ilgili bazı konular, bölümler halinde sağlık yönetimi bakış açısı ile incelenmektedir. Kitabın bölümleri “sağlık yönetimi ve beşeri sermaye ilişkisi, sağlık hizmetlerinde dijital dönüşüm, sağlık hizmetlerinde nesnelerin interneti, sağlık kurumlarında Swot analizi, sağlık işletmelerinde bütçeleme ve sermaye bütçelemesi, sağlık kurumlarında tıbbi dokümantasyon, okul sağlığı, sağlık yönetimi bakış açısıyla Covid-19 salgını süresince beslenme önerileri, çevre sağlığı ve tıbbi atık yönetimi” başlıklarından oluşmaktadır.

ÖzetBu araştırma üniversite öğrencilerinde sağlık sistemine güvensizlik ile sağlık kaygısı arasındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla yapılmıştır. Araştırmada anket yöntemi uygulanarak nicel araştırma desenine uygun ve kolayda örneklem yöntemiyle 534 bireyden veriler toplanmıştır. Araştırmaya katılmayı kabul eden kişilerin %72,1'i kadın, %27,9'u erkektir. Katılımcıların %47'si 18-19 yaş arası, %42,7'si 20-21 yaş arası ve %10,3'ü 22 yaş ve üzeri yaş aralıklarında olduklarını tespit edilmiştir. Öğrencilerin okudukları bölüm değişkenine bakıldığında %12,2'sinin anestezi,%18,9'nun ilk ve acil yardım, %9,2'sinin iş ve uğraşı terapisi, %13,3'nün tıbbi dokümantasyon ve sekreterlik, %16,9'nun tıbbi görüntüleme teknikerliği, %13,5'inin tıbbi laboratuvar teknikleri ve %16'sının yaşlı bakım programında eğitim aldığı ve bunlardan %53,2'sinin birinci sınıfa, %46,8'inin ikinci sınıfa kayıtlı olduğu gözlenmektedir. Öğrencilerin %92,7'sinin kronik rahatsızlığının olmadığını, %8,2'sinin kronik rahatsızlığı olduğu ve %91,8'inin düzenli bir ilaç kullanmazken %8,2'sinin düzenli bir ilaç kullandığını belirtmiştir. Elde edilen verilerin normal dağılımdan sapmadığı belirlenmesi üzerine bağımsız gruplarda t testi, ANOVA ve korelasyon testleri yapılmıştır. Analiz sonucunda, sağlık sistemine güvensizlik düzeyi ile sağlık kaygısı düzeyi arasında pozitif yönlü ve anlamlı bir ilişki olduğunu göstermiştir. Bu sonuçlar neticesinde bireylerde sağlık sistemine güvensizlik düzeyi artıkça sağlık kaygısı düzeyinin de artacağı ön görülmektedir.

Nesnelerin İnterneti(Nİ) fiziksel nesnelerin birbirleriyle veya daha büyük sistemlerle entegre olduğu her zaman ve her yerde internet tabanlı iletişim ağıdır. Sağlık sistemlerinin esnek bakım modelleri sunmasını sağlamak için teknoloji destekli sağlık hizmetlerinin benimsenmesi arttıkça geleneksel sağlık hizmeti sunumu uygulamaları Nİ aracılığıyla tamamlanacak, desteklenecek veya değiştirilecektir. Nİ, uygun tıbbi kayıt tutma, örnekleme, cihazların entegrasyonu ve hastalıkların nedenleri gibi tıbbi alanda iyileştirme ve daha iyi çözümler sağlayan yeni gelişen bir teknolojidir. Nİ, doktorların sağlık hizmetlerini sunma şekillerini yenileme potansiyeline sahiptir, çünkü bu teknolojik ağ ve sensör uygulamaları sayesinde daha doğru ve anlık veriler elde edilebilir. Nİ'nin sensör tabanlı teknolojisi, karmaşık vakalar sırasında ameliyat riskini azaltmak için mükemmel bir yetenek sağlar. Riskleri en aza indirerek ve genel performansı artırarak cerrahın işini kolaylaştırır. Bu şekilde sağlık hizmetlerine olan güveni de artırılmaktadır.Genel olarak özetlemek gerekirse sağlık hizmetlerinin Nİ tabanlı uygulamaları hasta merkezli hizmet sunma ve bakımı iyileştirme, hasta güvenliğini artırma, sağlık hizmeti maliyetlerini düşürme, sağlık hizmetlerinin erişilebilirliğini artırma, sağlık personel ve kullanılan teknolojinin sürekli gelişmesini sağlama ve sağlık hizmetleri operasyonel verimliliği artırması gibi potansiyeli sunabilmektedir. Bu da sağlık hizmetleri kalitesinin artırılmasında Nİ tabanlı uygulamaların önemi ortaya koymaktadır.