Current competitive challenges induced by globalization and advances in information technology have forced companies to focus on managing customer relationships, and in particular customer satisfaction, in order to efficiently maximize revenues. This paper reports exploratory research based on a mail survey addressed to the largest 1,000 Greek organizations. The objectives of the research were: to investigate the extent of the usage of customer‐ and market‐related knowledge management (KM) instruments and customer relationship management (CRM) systems by Greek organizations and their relationship with demographic and organizational variables; to investigate whether enterprises systematically carry out customer satisfaction and complaining behavior research; and to examine the impact of the type of the information system used and managers’ attitudes towards customer KM practices. In addition, a conceptual model of CRM development stages is proposed. The findings of the survey show that about half of the organizations of the sample do not adopt any CRM philosophy. The remaining organizations employ instruments to conduct customer satisfaction and other customer‐related research. However, according to the proposed model, they are positioned in the first, the preliminary CRM development stage. The findings also suggest that managers hold positive attitudes towards CRM and that there is no significant relationship between the type of the transactional information system used and the extent to which customer satisfaction research is performed by the organizations. The paper concludes by discussing the survey findings and proposing future research.

Purpose Despite the increasing consumers’ intent to support short food networks, the expansion of short food supply chains (SFSCs) remains limited. The purpose of this paper is to identify potential antecedents of farmers’ willingness to participate in SFSCs. Design/methodology/approach Using data from a sample of Greek farmers the authors examined whether farmers’ citizenship behaviour, the levels of their perceived competencies and the degree to which they feel accepted by their communities affect their willingness to engage in SFSCs. Findings Results indicate that producers’ citizenship behaviour does indeed have a positive impact on willingness to participate in SFSCs, whereas their perceptions of the acceptance they enjoy within their communities also significantly predict this willingness. On the contrary, self-perceived lack of communication and collaboration competencies diminishes this willingness. Originality/value To the best of our knowledge, this study is one of the first attempts to explore the role of farmers’ competencies in their willingness to participate in SFSCs. In addition, by integrating concepts derived from multiple disciplines, our work adds new factors in the wide spectrum of forces that impel or suppress farmers’ willingness to take part in alternative food distribution networks.

Στην παρούσα διατριβή επιχειρείται η κατανόηση των δομικών στοιχείων του ανθρωποκεντρικού και εργοκεντρικού είδους άσκησης διοίκησης. Προτείνεται ένα εννοιολογικό πλαίσιο μελέτης των παραπάνω ειδών διοίκησης, το οποίο συνίσταται σε τρεις δομικές μονάδες: Προϊστάμενος, Υφιστάμενοι, Κατάσταση. Η άσκηση της διοίκησης με ανθρωποκεντρικό και εργοκεντρικό τρόπο θεωρείται ως το αποτέλεσμα της συν-επίδρασης των τριών αυτών μονάδων. Πραγματοποιήθηκε εμπειρικός έλεγχος ορισμένων παραγόντων του προτεινόμενου εννοιολογικού πλαισίου, σε ένα δείγμα 115 προϊσταμένων και 350 υφισταμένων, οι οποίοι εργάζονταν σε 16 οργανισμούς του ευρύτερου πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσσαλονίκης. Συγκεκριμένα, διερευνήθηκε η επίδραση που ασκούν οι παρακάτω ψυχοκοινωνικοί και οργανωσιακοί παράγοντες στην άσκηση ανθρωποκεντρικού και εργοκεντρικού είδους διοίκησης: προσωπικές αξίες των προϊσταμένων, σημασία της εργασίας των προϊσταμένων, κοινωνικο-δημογραφικά χαρακτηριστικά των προϊσταμένων, ψυχοκοινωνική απόσταση προϊσταμένου-υφισταμένων, είδος παραγόμενου προϊόντος, τομέας οικονομίας του οργανισμού, αριθμός υφισταμένων. Τα υποκείμενα της έρευνας κλήθηκαν να απαντήσουν στο ερωτηματολόγιο SBDQ του Fleishman, για το ανθρωποκεντρικό και εργοκεντρικό είδος διοίκησης, στο SPV του Gordon, για τις προσωπικές αξίες, στο ερωτηματολόγιο Επαγγελματικού Ύφους των Karnas και Nkombondo, για τη σημασία της εργασίας, και στο ερωτηματολόγιο που κατασκευάστηκε για τη συλλογή των κοινωνικο-δημογραφικών στοιχείων των προϊσταμένων και υφισταμένων και των χαρακτηριστικών των οργανισμών. Η στατιστική επεξεργασία των εμπειρικών δεδομένων πραγματοποιήθηκε σε δύο φάσεις. Στην πρώτη φάση, ελέγχθηκε η ερμηνευτική ικανότητα κάθε παράγοντα χωριστά, και στη δεύτερη, οι στατιστικά σημαντικοί παράγοντες της πρώτης φάσης ελέγχθηκαν ως 282 προς τη συμμετοχή τους στην πρόβλεψη του ανθρωποκεντρικού και εργοκεντρικού είδους διοίκησης υπό ένα πρότυπο συνδυασμένης επίδρασης. Τα αποτελέσματα της στατιστικής ανάλυσης των δεδομένων έδειξαν σε γενικές γραμμές την αυτόνομη επίδραση στο είδος διοίκησης (α) της σημασίας που αποδίδουν οι προϊστάµενοι στην εργασία, του φύλου, της ηλικίας και της κινητικότητάς τους στον παρόντα οργανισμό, (β) της ψυχοκοινωνικής απόστασης μεταξύ προϊσταμένων και υφισταμένων, (γ) του μεγέθους της ομάδας, του είδους του οργανισμού και του παραγόμενου προϊόντος. Η βασική αρχή του προτεινόμενου πλαισίου, δηλαδή της συνδυασµένης επίδρασης παραγόντων, επιβεβαιώνεται κατά κύριο λόγο στο ανθρωποκεντρικό είδος διοίκησης και στους οργανισμούς παροχής υπηρεσιών. Τα παραπάνω ευρήματα αξιολογούνται τόσο ως προς τη σημασία του κάθε παράγοντα χωριστά όσο και ως προς το είδος των προτύπων του συνδυασμού τους. Το προτεινόμενο εννοιολογικό πλαίσιο αποτελεί μια προσπάθεια ενοποίησης διαφορετικών θεωρητικών προσεγγίσεων προσφέροντας μια κοινή βάση μελέτης του σύνθετου φαινομένου της διοίκησης σε οργανισμούς. Η πρώτη, περιορισμένης έκτασης, εμπειρική εφαρμογή του στην παρούσα διατριβή υπόκειται σε περιορισμούς, αλλά, παράλληλα, δίνει το υλικό για την περαιτέρω επεξεργασία του, ώστε να καταστεί λειτουργικό τόσο στην επιλογή και εκπαίδευση διευθυντικών στελεχών όσο και στη σύσταση των ομάδων στους οργανισμούς διαφόρων τύπων.