U radu je prikazano istraživanje čiji je osnovni cilj bio da se utvrdi da li skorovi na dimenzijama psihopatije mogu poslužiti kao validan osnov za grupisanje ispitanika, heroinskih zavisnika u tretmanu i kontrolne grupe iz opšte populacije, ujednačenih po polu i godinama starosti. Takođe, interesovalo nas je na koji način su heroinski zavisnici raspoređeni u dobijenim grupama. Ispitivanje osobina ličnosti dobijenih grupa bio je treći cilj istraživanja. Na uzorku od 180 ispitanika, 90 heroinskih zavisnika u tretmanu i 90 ispitanika iz opšte populacije, starosti 21–43 godine, primenjeni su Upitnik za procenu psihopatije (PAQ) i upitnik Velikih pet plus dva (VP+2). Za procenu broja klastera u prostoru dimenzija upitnika PAQ primenjene su hijerarhijska Wardova klaster analiza i nehijerarhijska k-means analiza. Rešenje sa četiri klastera pokazalo se kao optimalno. Multivarijantnom analizom varijanse je dobijena statistički značajna razlika između klastera u pogledu faktorskih skorova na svim dimenzijama upitnika PAQ. Četiri klastera su imenovana kao grupa psihopata, grupa tragača za senzacijama, grupa hiperadaptiranih i grupa adaptiranih bezosećajnih. Najveći broj heroinskih zavisnika raspoređen je u grupi psihopata i grupi tragača za senzacijama, dok je najveći broj ispitanika iz opšte populacije raspoređen u grupi hiperadaptiranih i grupi adaptiranih bezosećajnih. Kada su u pitanju osobine ličnosti, multivarijantnom analizom varijanse na faktorskim skorovima na dimenzijama upitnika VP+2 takođe je dobijena statistički značajna razlika između klastera, izuzev na dimenzijama Otvorenost ka iskustvu i Pozitivna valenca.
U radu su proveravane psihometrijske karakteristike srpskog prevoda Inventara supresije – Beli medved Wegnera i Zanakosa (Wegner & Zanakos, 1994) na uzorku od 279 ispitanika, prosečne starosti 20.12 godina. Konfirmativnom faktorskom analizom nije podržana jedinstvena dimenzija u osnovi svih 15 stavki inventara, a najadekvatnije pokazatelje podesnosti pokazala je kratka verzija sa šest ajtema koji se odnose na intruzije, supresiju i distrakciju. Nema značajne razlike u psihometrijskim karakteristikama između cele skale i šestoajtemske verzije. Unutrašnja konzistentnost obe skale je dobra. Obe verzije umereno koreliraju sa simptomima anksioznih poremećaja i depresije, kao i sa merama opšte vulnerabilnosti za različite poremećaje (Negativnim afektivitetom, Psihološkom nefleksibilnošću, dimenzijama ličnosti teorije osetljivosti na potkrepljenje) i sa merom teorijski srodnog konstrukta – Skalom ruminacija. Na osnovu obe verzije Inventara supresije – Beli medvedrazlikuju se osobe koje su tokom života imale generalizovani anksiozni poremećaj ili veliku depresivnu epizodu od onih koje nisu. Oba inventara poseduju i inkrementalnu validnost jer značajno doprinose objašnjenju simptoma depresije i generalizovanog anksioznog poremećaja kada se kontroliše doprinos Negativnog afektiviteta. Istraživanje ukazuje na dobre psihometrijske karakteristike proveravanog instrumenta, kako u celini tako i u skraćenom obliku.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.