I. Uwagi wstępneNa początku lat pięćdziesiątych XX w. w prasie polskiej, w wypowiedziach polityków, a także orzecznictwie wymiaru sprawiedliwości często zaczęło się pojawiać słowo "chuligań-stwo". Od listopada 1951 r. stało się ono wszechobecne i znalazło odzwierciedlenie w kampanii mającej na celu walkę z tym zjawiskiem na płaszczyźnie społecznej, w tym kulturowej, politycznej i prawnej 1 . Naukowa analiza "chuligaństwa" w latach 1951-1954 jest niezwykle skomplikowana. Po pierwsze, jego "geneza" oraz rozwój przypada na okres zwany stalinizmem. Wówczas to rzeczywistości nadawano ortodoksyjny wymiar ideologiczny, tzn. interpretowano ją i opisywano w kategoriach marksistowsko-leninowskich, a nie w kontekście rzeczywistych problemów. Po drugie, interdyscyplinarny dorobek naukowy na jego temat jest imponujący, ale niestety dotyczy okresu po 1956 r. Wymienione fakty spowodowały, iż tematyka niniejszego artykułu wymaga zwrócenia większej uwagi na "genezę" chuligaństwa. Jest to niezbędne dla wyjaśnienia mechanizmów włączenia go do ustawodawstwa prawnego, a przede wszystkim jego penalizacji przez wymiar sprawiedliwości w latach 1951-1954. W tym miejscu należy wyraźnie podkreślić, iż w omawianym okresie w polskim ustawodawstwie karnym nie było przepisów dotyczących karania chuligaństwa. Brak zatem prawnego określenia, tzn. definicji, chuligaństwa (czynów chuligańskich), a także cech kwalifikujących jego charakter spowodował, że kwestie te regulowała praktyka orzecznicza i judykatura. W efekcie terminem "chuligaństwo" posługiwano się w sposób całkowicie dowolny, uży-wając ogólnikowych kryteriów. Poza tym jako czyny chuligańskie kwalifikowano również wykroczenia przeciwko porządkowi publicznemu (art. 17-32 prawa o wykroczeniach).Identyczne problemy pojawiają się przy próbie zdefiniowania chuligaństwa jako zjawiska społecznego i politycznego w rozumieniu potocznym, tzn. w ówczesnym odbiorze władz komunistycznych oraz społeczeństwa, w tym przede wszystkim młodzieży. W wyznaczonych 1 W wielu pracach poświęconych historii PRL można przeczytać, że "o chuligaństwie zaczęto publicznie mówić w okresie tzw. odwilży (1955)(1956)". Jest to pozbawiony precyzji skrót myślowy, gdyż publicznie o tym zjawisku zaczęto mówić i pisać już w drugiej połowie 1951 r. W latach 1955-1956 podjęto próbę odideologizowania jego interpretacji i przedstawienia jego rzeczywistego obrazu.

Emigracja polska w Wielkiej Brytanii wobec wyborów do Sejmu PRL pierwszej kadencji z 26 października 1952 r. A b s t r a k t: Zmiany zachodzące w Polsce Ludowej po II wojnie światowej były bacznie obserwowane przez polskie uchodźstwo polityczne w Wielkiej Brytanii. Szczególną uwagę zwracano na sprawy polityczne. W artykule omówiono stosunek władz RP na obczyźnie oraz prasy emigracyjnej do wyborów do Sejmu PRL w 1952 r.: tzn. jak oceniano prawo wyborcze, Front Narodowy, jego program, kandydatów do sejmu, kampanię wyborczą oraz wyniki wyborów. W końcowej części tekstu skomentowano sukces, jaki rzekomo odniosło Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego w tej części operacji "Cezary", która dotyczyła dezinformacji środowisk emigracyjnych w zakresie propagandy wyborczej. S ł o w a k l u c z o w e: władze RP na obczyźnie, emigracja polska w Wielkiej Brytanii, Polska Ludowa, wybory do Sejmu PRL I kadencji, parlamentaryzm Polski Ludowej. A b s t r a c t: Wybory do Sejmu PRL pierwszej kadencji były nie tylko sprawą wewnętrzną Polski, ale również polskiej emigracji politycznej na Zachodzie, szczególnie w Wielkiej Brytanii. O ile w pierwszym przypadku wiele zagadnień zostało już opisanych w literaturze 1 , to stosunek emigracji do tego wydarzenia nie stanowił przedmiotu zainteresowań badaczy. Jest to ważny fragment w historii Polski, gdyż w Londynie działały władze RP na uchodźstwie, partie polityczne i organizacje społeczne, kulturalne, które z wielką uwagą śledziły wydarzenia oraz wszelkie procesy zachodzące w powojennej Polsce. Wynikało to nie tylko z ich politycznej roli, ale i z obowiązku, jaki na siebie przyjęła w 1945 r. emigracja. Miała ona bowiem walczyć o niepodległość Polski i być jej wolnym głosem na Zachodzie, informującym opinię międzynarodową oraz środowiska polonijne o sytuacji w Polsce. W tym zakresie poczesne miejsce zajmowało ujawnianie i piętnowanie polityki reżimu komunistycznego, którą określano mianem sowietyzacji Polski 2 . Szczególną rolę poza wymienionymi instytucjami i organizacjami pełniła prasa, której bogactwo oraz różnorodność nie pozostały bez wpływu na kształt emigracyjnej opinii publicznej 3 . Wybory do pierwszego Sejmu PR zorganizowano w okresie, kiedy funkcję premiera rządu na uchodźstwie pełnił gen. Roman Odzierzyński 4 . W exposé wygłoszonym 14 X 1950 r. na posiedzeniu Rady Narodowej Rzeczypospolitej Polskiej (RN RP) wiele miejsca poświęcił sprawom kraju. Przedstawiając program w tym zakresie, powiedział m.in.: Im bardziej zaostrza się sytuacja polityczna na świecie, tym ostrożniej będziemy wypowiadać się na temat Kraju. Nie ustaniemy jednak w pracy nad demaskowaniem 1 Stan badań na ten temat zob. A. Zaćmiński, Poezja agitacyjna w kampanii wyborczej do Sejmu PRL pierwszej kadencji z 26 października 1952 r. Tematyka -Obrazowanie -Polityka, "Dzieje Najnowsze" 2018, nr 2, s. 182. Po publikacji ukazała się książka M. Siedziako, Bez wyboru. Głosowania do Sejmu PRL (1952-1989), Warszawa 2018, w której na s. 113-157 omówione zostały wybory do sejmu z 1952 r. 2 Wśród prac poświęconych tej problem...

No abstract

No abstract

Pierwsze wybory do Sejmu PRL odbyły się 26 X 1952 r. i stanowią wzorcowy przykład klasycznej elekcji parlamentarnej w systemie totalitarnym. W kampanii wyborczej jedną z form agitacji była socrealistyczna poezja okolicznościowa. Celem artykułu jest udzielenie odpowiedzi na dwa pytania: jakie tematy, tj. "materiał poetycki", zawierały wiersze agitacyjne oraz jak wyglądał ich aspekt propagandowy w kontekście strategii perswazyjnej stosowanej w kampanii wyborczej; czy w agitacji poezją istniała jakaś polityka i jakie prawidłowości determinowały upowszechnianie utworów poetyckich. S ł o w a k l u c z o w e: Polska Ludowa, wybory do Sejmu PRL I kadencji, parlamentaryzm Polski Ludowej, agitacja wyborcza, poezja socrealistyczna, propaganda stalinowska. A b s t r a c t: The fi rst election to the Sejm of the Polish People's Republic took place on 26 October 1952, and it was a model example of parliamentary election in a totalitarian system. One of the agitation forms during the electoral campaign was occasional socialist realism poetry. The purpose of the present article is a response to two questions: what topics, i.e. "poetic material" was brought up in agitation poems, and what was their propagandistic aspect in the context of persuasive strategy used in the electoral campaign; whether the agitation through poetry was guided by any policy and what where underlying peculiarities that determined the propagation of such poems.