W połowie 2016 r. podjęto pierwszą, nieudaną próbę wprowadzenia funduszy REITs do Polski. Kilka miesięcy później (maj 2017 r.) Ministerstwo Finansów przedstawiło poprawiony projekt ustawy o spółkach wynajmu rynku nieruchomości (SWRN), których konstrukcja jest zbliżona do REITs. Zdaniem podmiotów opiniujących projekt ustawy o SWRN i zdaniem autora przyjęcie ustawy w proponowanej formie może przynieść inne rezultaty, niż są zakładane przez projektodawcę. Zamiast zwiększenia zaangażowania krajowego kapitału na rynku nieruchomości, można spodziewać się wykorzystywania SWRN do optymalizacji podatkowej i zahamowania rozwoju rynku funduszy nieruchomości w Polsce. Dlatego też w celu wyeliminowania tych zagrożeń w artykule przedstawiono potencjalne bariery rozwoju rynku SWRN. Zaproponowano także zmiany w konstrukcji SWRN z uwzględnieniem zasady działalności istniejących do tej pory funduszy nieruchomości i rozwiązań stosowanych w różnych krajach europejskich, co może przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności inwestycji pośrednich na rynku nieruchomości.

Streszczenie:W artykule przedstawiono anomalie związane z istnieniem różnicy między giełdową wyceną tytułów uczestnictwa w funduszach inwestycyjnych zamknię-tych a wyceną księgową (określane jako paradoks funduszy zamkniętych). Istnienie anomalii wyjaśnia się, uwzględniając dwie różne grupy czynników. Pierwszą z nich są czynniki fundamentalne, takie jak zobowią-zania podatkowe czy koszty transakcyjne. Drugą grupę stanowią czynniki behawioralne, w szczególności nieracjonalność inwestorów. Głównym celem artykułu jest zbadanie wpływu czynników behawioralnych na występowanie i poziom paradoksu polskich funduszy zamkniętych. Badaniem objęto grupę 40 funduszy, któ-re realizują odmienne strategie inwestycyjne i znajdują się na różnych etapach funkcjonowania. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że decyzje nieracjonalnych inwestorów powodują obniżanie ceny gieł-dowej certyfikatów w stosunku do wartości księgowej. Wykazano także, że wysokość dyskonta / premii zależy od etapu funkcjonowania funduszy inwestycyjnych.Słowa kluczowe: fundusze inwestycyjne zamknięte, paradoks funduszy zamkniętych, sentyment inwestora. Abstract:This article presents anomalies associated with the existence of the difference between the stock market valuation of shares in closed-end investment funds and their book value (referred to as the closed--end fund puzzle). The existence of anomalies is explained on the basis of two different groups of factors. The first of these are the fundamental factors, such as tax liabilities and transaction costs. The second group consists of behavioral factors, in particular the irrationality of investors. The main purpose of this article Paradoks funduszy zamkniętych -wpływ decyzji inwestorów na wycenę giełdową certyfikatów inwestycyjnych na przykładzie polskich funduszy zamkniętychThe closed-end fund puzzle -the behavior of investors and the stock exchange valuation of investment certificates is to examine the impact of behavioral factors on the occurrence and level of the closed-end fund paradox. The study group consisted of 40 funds that followed different investment strategies and were in various stages of operation. The results showed that investors made irrational decisions that lowered the stock price of certificates in relation to their book value. It was also shown that the amount of the discount/premium depends on the phase of the investment funds.

Real Estate Investment Trusts (REITs) są funduszami inwestycyjnymi, które umożliwiają transfer kapitałów pomiędzy rynkami finansowym i nieruchomości. Ich podstawową cechą jest korzystanie z przywilejów podatkowych, które polegają na braku lub znaczącym obniżeniu podatków od osób prawnych. Celem artykułu jest analiza wpływu czynników prawno-podatkowych na funkcjonowanie REITs w krajach europejskich. W pierwszej części artykułu przedstawiono historie powstania REITs i zasad funkcjonowania funduszy tego typu w krajach europejskich. To pozwoliło z kolei na stworzenie dwóch schematów funkcjonowania REITs, które określone zostały jako modele amerykański i europejski. Podstawowa różnica między tymi modelami związana jest z poziomem restrykcji zawartych w krajowych regulacjach prawnych. Europejskie przepisy legislacyjne mają na celu ochronę interesów i środków inwestorów. To powoduje, że fundusze REITs nie mogą swobodnie kształtować swoich strategii inwestycyjnych i w pełni wykorzystywać potencjału lokalnych i regionalnych rynków nieruchomości.

Istotą efektu przetrwania jest różnica między stopami zwrotu portfela złożonego z funduszy aktywnych i portfela obejmującego wszystkie fundusze z danego okresu. W literaturze efekt przetrwania wskazywany jest jako jeden z błędów metodologicznych, który może wpływać na wyniki i wnioski z badań nad dochodowością i efektywnością funduszy inwestycyjnych. W artykule przeprowadzono badanie, którego celem było określenie wysokości efektu przetrwania dla polskich funduszy inwestycyjnych otwartych w latach 2005-2015. Analizę przeprowadzono w okresach rocznych, przyjmując dwa różne podejścia do funduszy aktywnych (działające przez całe podokresy badadawcze i na ich koniec) oraz zwrócono uwagę na czynniki, które mogą wpływać na wysokość efektu przetrwania. Na podstawie uzyskanych wyników można stwierdzić, że efekt przetrwania powinien być uwzględniany głównie w badaniach obejmujących fundusze akcyjne. Natomiast kluczowym czynnikiem wpływającym na wysokość efektu przetrwania nie okazało się likwidowanie funduszy, ale zmienianie przez zarządzających strategii inwestycyjnych i łączenie z innymi funduszami.