British architect and filmmaker Patrick Keiller is the author of the crictially acclaimed Robinson Trilogy (London, Robinson in Space, Robinson in Ruins). Keiller’s unique style of filmmaking intentionally depicts places that are nearly or altogether devoid of human presence and activity. They are sites in which events might take place, and the events are seen rather as possible contemporary myths. Keiller’s film essays explore the notions of place, the production of space, the workings of memory and the feeling of nostalgia. His investigation into the idea of “drifting”, understood as free association in space, reveals Keiller’s fascination with the “built environment” presented in an innovate filmic way, combining imagery, sound and editing. The paper concentrates on the first part of his trilogy, where the author addresses the “problem of London”.

Biorąc za punkt odniesienia film Patricka Keillera London (1994), autor wędruje przez współczesną stolicę Wielkiej Brytanii i rejestruje zmiany, jakie w niej zaszły w ciągu ostatnich kilku dziesięcioleci. Odnotowując postępujące przemiany, konstatuje, że „znikanie” doskonale znanych miejsc z przeszłości oznacza swoiste „znikanie” miasta zachowanego w pamięci, ale jednocześnie pozwala na kształtowanie się nowej przestrzeni miejskiej. (Materiał nierecenzowany).

Patrick Keiller, a British artist and filmmaker, made five short films and three film essays: London (1994), Robinson in Space (1997) and Robinson in Ruins (2010). The main characters of the latter works are Robinson and his nameless companion – the narrator. They set off on a series of journeys to places nearly completely devoid of human presence or activity, investigating their semantic and myth-making potential. Keiller’s film essays are multi-layered narratives exploring, among others, such issues as the production of space, the functioning of memory, and the feeling of nostalgia. “Drifting”, understood as a game of spatial and verbal associations, reveals Keiller’s fascination with architecture, which is filmed in an innovative way. The contribution is a record of two interviews with Patrick Keiller, made in Oxford in September 2018 and 2019.

-

2001: Odyseja kosmiczna, podobnie jak wiele innych filmów Stanleya Kubricka, stanowi źródło inspiracji dla innych filmowców. Z dzisiejszej perspektywy prawie cały film można postrzegać jako zbiór ikonicznych obrazów. Nic dziwnego zatem, że artyści czują potrzebę zmierzenia się tymi obrazami czy „poflirtowania” z innowacyjną narracją. W 1985 roku Aleksander „Olo” Sroczyński nakręcił krótkometrażowy film 2013: Odyseja kosmiczna. Wykorzystał w nim różne techniki filmowe, począwszy od animacji po tradycyjne aktorstwo. Główny bohater filmu, drwal, oczekuje w szpitalnym korytarzu na urodziny swego dziecka. Wracając do domu, spotyka dziwny obiekt i niezwykłe rzeczy zaczynają się dziać… 2013: Odyseja kosmiczna gra z obrazami, dekonstruuje oryginalną fabułę filmu Kubricka, rekonfigurując porządek i filmową formę. To prowokacyjne i zabawne podejście dostarcza odbiorcy wielu możliwości interpretacyjnych. Ostatecznie jednak parodystyczny i pastiszowy charakter dzieła Sroczyńskiego w istocie składa hołd genialnemu reżyserowi oryginalnego filmu.