Teknolojik gelişmeler, tarih boyunca yaşamın her alanını çeşitli şekillerde dönüştürmüştür. Dördüncü sanayi devrimi de toplumsal hayatın tüm alanlarını etkisi altına almaktadır. Son dönemde ortaya çıkan bu etkiler dijital dönüşüm olarak da adlandırılmaktadır. Bu çalışmanın amacı, dijital dönüşümün ekonomiye etkilerini değerlendirmektir. Bu amaçla konu, dijital dönüşümün sırasıyla üretime, istihdama ve dış ticarete etkileri çerçevesinde ele alınmaktadır. Yöntemsel olarak, literatür incelemesinin yanı sıra ülke ve sektör deneyimlerinden örnekler incelenmiş; ayrıca dijital dönüşümü temsil eden çeşitli verilerden yararlanılmıştır. Çalışmanın bulguları, ekonomi teorisi ile birlikte ekonomik alanın tümüyle bu dönüşüme uyum sağlamasının önemine dikkat çekmektedir. Literatür, konuya ilişkin tüm kesimlerde farkındalığın artmakta olduğuna işaret etmektedir. Üretimde maliyet düşüşleri, kişiye özel ve hızlı üretim öne çıkarken; süreç istihdam ve dış ticaret açısından fırsatlar ve tehditler sunmaktadır. İncelenen ülke ve sektör örnekleri, sürecin dışında kalmanın olanaksızlığını göstermektedir. Sürecin olası olumlu etkilerinden yararlanılabilmesi için neler yapılması gerektiği de tartışılmıştır. Bu bağlamda, sürece uyum sağlanması açısından devletin rolü ve ağırlığının artması beklenebilir.

Can APAYDIN  , Aslı Seda KURT  ÖZ Bu çalışmanın amacı Türkiye için ithalat talep fonksiyonunu ARDL sınır testi yöntemiyle ve esneklikler yardımıyla tahmin emektir. Çalışmada kullanılan zaman serileri OECD ve FRED veri tabanlarından edinilen ithalat, reel gayrisafi yurtiçi hasıla ve reel efektif döviz kurudur. Bu seriler 1970-2016 arasını kapsayan yıllık serilerdir. Çalışmanın sonunda ithalat, reel gayrisafi yurtiçi hasıla ve reel efektif döviz kuru arasında eş bütünleşme saptanmıştır. Ayrıca ithalatın gelir esnekliği beklenildiği gibi pozitif (0,872) ve reel döviz kuru esnekliği de negatif (-0,629) hesaplanmıştır.

Dış ticaret, ulus devletlerin ortaya çıkışından bu yana öne çıkan ilgi alanlarından biri olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye ekonomisi için ihracat ve ithalatın yapay sinir ağları kullanılarak tahmin edilmesidir. Makine öğrenmesi ile yapay sinir ağları iktisat literatüründe nispeten yeni yöntemler olup son yıllarda bu yöntemlerle gerçekleştirilen tahminlerin daha etkin oldukları yönünde değerlendirmeler artmaktadır. Türkiye İstatistik Kurumu’ndan alınan 1923-2019 dönemi yıllık ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası’ndan alınan 1992:1-2021:6 dönemi aylık verilerinin kullanıldığı bu çalışmanın bulguları da bu görüşü destekler niteliktedir. Pandemi süreci, bir kez daha ekonomik değişkenlerin ekonomik olmayan gerekçelerden de dramatik bir şekilde etkilenebildiğini gözler önüne sermiştir. Tüm bu nedenlerle, her ne kadar zor olsa da dış ticaret verilerinin tahmin edilebilmesinin ne kadar önemli olduğu ortadadır. Bu çalışmanın temel motivasyonu da budur. Yapay sinir ağlarının, pandemi nedeniyle tüm makroekonomik göstergelerin dramatik bir şekilde etkilendiği süreçte de başarılı tahmin sonuçları elde edilmesine olanak sağladığı görülmüştür. Bu ve benzeri çalışmaların sonuçları tüm politika uygulayıcıları ve ekonomik aktörler için yol gösterici olacaktır.

İktisadi büyüme, bir ulus için tüm ekonomik faaliyetlerin nihai amacı olarak kabul edilmektedir. Bu önemi nedeniyle gerek ulusal politikaların başarısının değerlendirilmesinde gerekse uluslararası karşılaştırmalarda ilk akla gelen ekonomik gösterge durumundadır. Son dönemde çeşitli makine öğrenmesi yaklaşımları ve yapay sinir ağları modelleri de bu alanda kullanılmaya başlanmıştır. Bu çalışmanın amacı, literatürden farklı olarak karar ağacı modellemesini kullanarak iktisadi büyümenin kaynaklarını ortaya koymaktır. Bu bağlamda, literatürde büyümeye kaynaklık ettiği kabul gören tasarruf, sermaye birikimi, emek gücü, yenilik, kamu harcamaları, dış ticaret, beşeri sermaye, demografik unsurlar, sanayileşme, kurumsal faktörler gibi değişkenler analize dâhil edilmiştir. Çalışmanın bulguları, iktisadi büyüme için kurallar ve yüksek büyümenin sağlanmasına yönelik olarak politika yapıcılara referans olabilecek kanıtlar sunmaktadır. Çalışmanın bulguları, Türkiye Ekonomisinde büyümeyi teşvik etmede tasarruf, inovasyon, ihracat ve emeğin önemini ortaya koymaktadır. İktisadi büyüme için elde edilen kurallar, yüksek büyümenin sağlanmasına yönelik olarak politika yapıcılara referans olabilecek kanıtlar sunmaktadır.