Bu çalışma, çalışmanın türetildiği araştırmanın verilerinden çıkışla, eğitim fakültesinde öğrenim gören görsel sanatlar öğretmen adaylarına görsel algı yönetimi ve manipülatif unsurlarla sosyal medya odaklı tasarım sürecinde sorgulayıcı, eleştirel, dinamik bir bakış açısının olağandışı durum iletileri aracılığıyla kazandırılırken öğrencilerin sürece yönelik görüşlerini ortaya koyma amacını taşımaktadır. Tasarım tabanlı araştırma yöntemi kullanılan çalışma, Anadolu Üniversitesi Sosyal ve Beşeri Bilimler Bilimsel Araştırma ve Yayın Etiği Kurulu tarafından 03.11.2020 tarihli ve 60406 sayılı iznine istinaden 2020-2021 eğitim öğretim yılı güz ve bahar dönemlerinde Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Grafik Anasanat Atölye dersleri kapsamında gerçekleştirilmiştir. Çalışmanın verileri 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar döneminde 16 haftalık ders ve sınav sürecini kapsayan uygulama süreci olmak üzere toplanmıştır. Çalışmanın katılımcılarını Grafik Tasarım VI dersini alan güzel sanatlar eğitimi bölümü 4. sınıf öğrencileri, dersin yürütücüsü ve araştırmacı oluşturmaktadır. Çalışmada veri toplama aracı olarak katılımcı gözlem, odak grup görüşmeleri, yarı yapılandırılmış görüşmeler, öğrenci ürünleri, araştırmacı ve öğrenci günlükleri, derslerin video ve ses kayıtları gibi nitel veri toplama teknikleri kullanılmıştır. Çalışmanın verileri ise tasarım tabanlı araştırmanın uzun süren ve derinlemesine incelenen doğası gereği tematik ve betimsel analiz şeklinde çoklu analiz yöntemleriyle çözümlenmiş ve NVivo Pro 12 nitel veri analizi programından faydalanılmıştır. Çalışmanın bulguları kapsamında görsel sanatlar öğretmen adaylarının sosyal medyada göç odaklı olağandışı durum iletileri üretmeye dayalı görsel – algısal sorgulamaları sonucunda sorgulayıcı, eleştirel, dinamik bir bakış açısının kazandırılırken sürece dair görüşleri, yaşadıkları sorunlar ve süreç içerisindeki çözümleri ortaya konmuştur. Çalışmada elde edilen bulgular alanyazında tartışılarak önerilerde bulunulmuştur.

The purpose of this study is to present the visual arts teachers and future designers who take the graphic design required program courses in the education department of fine arts education, their views and product evaluation in the process of social media and social design projects that are very important in their field. I In the study, only one of the sub-themes selected under the title of social design was focused on, in this context, an reserach was conducted on the topic of “Migration and Culture”. This study was designed based research on design and was carried out in the spring of 2020-2021 academic year in Anadolu University Faculty of Education Department of Fine Arts Education and Graphic Design Required Program Courses. The study data was collected during the spring period of 2020-2021 academic years during the course and exam period of 16 weeks. In the study, participant observation, focus group interviews, semi-structured interviews, student products, researcher and student diaries, video and audio recordings of lectures were used as qualitative data collection tools. The data of the study were analyzed by multiple and different analysis methods in the form of thematic analysis, descriptive analysis, product-based analysis due to the long-lasting and in-depth nature of the design-based research and has benefited from the program of NVivo12. Within the scope of the findings of the study, it can be said that the opinions of visual arts teacher candidates in the process of social media and social design-oriented studies, which are very important in their fields, have gained the gains that the study wants to gain and put forward products in the direction. Extended English summary is in the end of Full Text PDF (TURKISH) file.   Özet   Bu çalışmanın amacı, eğitim fakültesi güzel sanatlar eğitimi bölümü grafik anasanat atölye derslerini alan görsel sanatlar öğretmen adayları ve geleceğin tasarımcılarının, alanlarında çok önemli olan sosyal medya ve sosyal tasarım odaklı çalışmaları sürecindeki görüşlerini ve ürün değerlendirmesini ortaya koymaktır. Çalışmada sosyal tasarım başlığı altında seçilen alt temalardan sadece bir tanesine odaklanılmış, bu bağlamda “Göç ve Kültür” konusu üzerinden bir inceleme yapılmıştır. Tasarım tabanlı olarak desenlenen bu çalışma, 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar döneminde Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Güzel Sanatlar Eğitimi Bölümü Grafik Anasanat Atölye dersleri kapsamında gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar döneminde 16 haftalık ders ve sınav süreci boyunca toplanmıştır. Çalışmada veri toplama aracı olarak katılımcı gözlem, odak grup görüşmeleri, yarı yapılandırılmış görüşmeler, öğrenci ürünleri, araştırmacı ve öğrenci günlükleri, derslerin video ve ses kayıtları gibi nitel veri toplama teknikleri kullanılmıştır. Araştırmanın verileri ise tasarım tabanlı araştırmanın uzun süren ve derinlemesine incelenen doğası gereği tematik analiz, betimsel analiz, ürün temelli analiz şeklinde çoklu ve farklı analiz yöntemleriyle çözümlenmiş ve NVivo12 programından faydalanılmıştır. Çalışmanın bulguları kapsamında görsel sanatlar öğretmen adaylarının alanlarında çok önemli olan sosyal medya ve sosyal tasarım odaklı çalışmaları sürecindeki görüşlerinin çalışmanın kazandırmak istediği kazanımları edindiği ve yönde ürünler ortaya koyduğu söylenebilmektedir.

Görsel iletişim süreci içerisinde bireyin karşı karşıya kaldığı uyaranları algılama sürecinin nasıl gerçekleştiğinin seçilen reklam görselleri üzerinden ve görsel algı kuramları çerçevesinde açıklanması amaçlanan çalışmada, iki araştırmacı tarafından konuya uygunluğu gözetilerek, anlam bütünlüğünü desteklediği belirlenen altı adet reklam görseli amaçlı örneklem yoluyla seçilerek değerlendirilmiştir. Seçim yapılırken incelenecek örneklerin çalışmanın literatür taraması bölümünde ortaya konulan altı farklı görsel algı kuramını açıklayacak nitelikte ve uluslararası reklam kampanyaları içerisinde etki yaratan önemli reklam çalışmaları olduğundan emin olunmuştur. Görseller değerlendirilirken öncelikle kim tarafından yapıldığı, kullanıldığı reklam kampanyasının amacı vb. künye bilgilerine yer verilmiştir. İkinci olarak seçilen görsellerin tamamı semiyotik olarak ele alınmıştır. Bu bağlamda her bir görselin düz ve yan anlamları üzerinde durulmuştur. Üçüncü ve son olarak ise seçilen örnekler, ilgili görsel algı kuramları çerçevesinde analiz edilmiştir. Çalışma kapsamında seçilen görsel örneklere ilişkin bulgular Gestalt algı kuramı, olasılıklı işlevselcilik kuramı, bilişimsel algı kuramı, yapılandırmacı algı kuramı (amprizim), doğrudan algı ve ekolojik optik kuramı, nörofizyolojik algı kuramı başlıkları altında açıklanmıştır. Çalışmada bireyin karşı karşıya kaldığı uyaranları algılama sürecinin nasıl gerçekleştiği sorusunun cevabı görsel algı kuramları ile ortaya konularak reklam görselleri üzerinden açıklanmaktadır. Algının nasıl şekillendiğinin bilinmesi aktarılmak istenilen mesajın kurgulanması ve ortak görsel anlam üretiminin nasıl sağlanacağının bilinmesi anlamında önem taşımaktadır. Bu çalışmanın verileri altı farklı görsel algılama kuramı çerçevesinde incelenmiştir.

Çalışmanın problemini pandemi döneminde online gerçekleştirilen tasarım derslerinin etkinlik ve verimliliğinin sorgulanması oluşturmaktadır. Meslek yüksekokulu tasarım odaklı bölümlerde öğrenim gören öğrencilerin, alanlarında çok önemli ve yadsınamaz yere sahip olan tasarım derslerinin online eğitim sürecindeki durumu hakkındaki görüşlerini belirlemeyi amaçlayan çalışmanın katılımcılarını Eskişehir Teknik Üniversitesi Porsuk Meslek Yüksekokulu’nda 2020-2021 Güz ve Bahar Döneminde Masaüstü Yayıncılık dersini alan, daha önce de tasarım odaklı dersler aldığı bilinen Basım ve Yayım Teknolojileri Programı ile Grafik Tasarımı Programı öğrencileri oluşturmaktadır. Çalışma, mevcut durumun betimlendiği ve yarı yapılandırılmış görüşme yöntemi ile verilerin değerlendirildiği nitel durum çalışması olarak modellenmiştir. Veriler, 2020-2021 eğitim öğretim yılı bahar dönemi sonunda gerçekleştirilen yarı yapılandırılmış görüşme verilerinden oluşmaktadır. Elde edilen veriler Nvivo12 programı aracılığıyla tematik analiz şeklinde gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda “Online eğitimde teorik ve uygulamalı derslerin işlenişine ilişkin görüşler” ve “Online eğitimde gerçekleştirilen uygulamalı tasarım derslerine ilişkin görüşler” şeklinde iki ana temaya ulaşılmış ve değerlendirilmiştir. Çalışmada, literatürde yer alan ve farklı örneklem grupları ile yapılan diğer çalışmaların sonuçlarıyla paralel şekilde önlisans öğrencilerinde de sosyalleşme, motivasyon ve konsantrasyon eksikliği, malzeme temini, teknolojik yetersizlikler, donanım eksikliği konuları öne çıkan değerlendirmeler arasında yer almaktadır. Bununla birlikte farklı olarak önlisans öğrencilerinin istihdam edilebilirliği için çok önemli bir kazanım olan deneyim eksikliği yönündeki değerlendirmeler öne çıkmaktadır. Anahtar kelimeler: Tasarım eğitimi, Meslek Yüksekokulu, Online eğitim, Ön lisans   Abstract  The problem of the study is to question the effectiveness and efficiency of design courses conducted online during the pandemic period. The study aims to determine the opinions of students studying in design-oriented departments of Vocational school about the state of design courses, which have a very important and undeniable place in their field, in the online education process. Students who were studying at Eskişehir Technical University Porsuk Vocational School, including Printing and Publishing Technology Program, Graphic Design Program, who have studied Desktop Publishing in the fall and Spring period of 2020-2021 and have studied design-oriented courses before. The study is modelled as a qualitative case study in which the current situation is described, and the data are evaluated using a semi-structured interview method. The data consists of semi-structured interview data conducted at the end of the spring semester of the 2020-2021 academic year. The data obtained were carried out in the form of thematic analysis through the program of Nvivo 12. In this context, two main themes were reached and evaluated as” Opinions on the processing of theoretical and applied courses in online education” and “Opinions on applied design courses conducted in online education". As a result of the study, in parallel with the results of other studies in the literature and conducted with different sample groups, the issues of socialization, lack of motivation and concentration, material supply, technological inadequacies, and lack of equipment in associate degree students are among the prominent evaluations. However, on the other hand, evaluations in the direction of "lack of experience", which is a very important gain for the employability of associate degree students, come to the fore. Key words: Design education, Vocational School, Online education, Associate degree