Historia polskiej płacy minimalnej na gruncie teorii pomiaru kapitału ludzkiego i godziwych wynagrodzeń 2Wstęp Płaca minimalna to jedna ze spornych kwestii ekonomicznych. Minimalne wynagrodzenie jest z jednej strony zabezpieczeniem pracowników przed wyzyskiem ze strony pracodawcy, z drugiej strony natomiast może być przeszkodą w zwalczaniu bezrobocia. Zgodnie z ustawą o minimalnym wynagrodzeniu (Ustawa, 2002) płaca minimalna to wynagrodzenie, które powinien otrzymać pracownik zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy, wykonujący najprostsze prace.Artykuł ma na celu przedstawienie historii płacy minimalnej w Polsce od początku jej istnienia oraz zbadanie jej zgodności z wartością kapitału ludzkiego wyznaczoną na podstawie współczesnej teorii pomiaru kapitału ludzkiego i godziwych wynagrodzeń. W pierwszej części opracowania przedstawiona jest historia polskiej płacy minimalnej oraz współczesne poglądy w kwestii kapitału ludzkiego i godziwych wynagrodzeń. W dalszej części zbadana została godziwość polskiej płacy minimalnej. Do realizacji celu wykorzystano metodę analityczno-opisową. Narzędziem empirycznym służącym weryfikacji były studia literatury przedmiotu oraz studia i analiza danych statystycznych.Godziwość polskiej płacy minimalnej zbadano z wykorzystaniem modelu płacy godziwej W wynikającego z ogólnego modelu kapitału ludzkiego. Zgodnie z naturą kapitału, losowe rozproszenie kapitału ludzkiego, wynika z istoty życia i powinno być równoważone godziwym wynagrodzeniem pracownika. Płaca godziwa daje możliwość pracownikowi zaspokoić niezbędne potrzeby, jak również pomaga odtworzyć kapitał ludzki w długim okresie dzięki wychowaniu i wykształceniu swoich potomków.

Jednym z podstawowych warunków funkcjonowania przedsiębiorstwa na rynku są dobrzy pracownicy. Obecnie kapitał ludzki ma coraz większe znaczenie dla istnienia jednostki gospodarczej. Celem artykułu jest analiza i ocena poziomu opłacenia pracy w Polsce w kontekście ustawowej płacy minimalnej. W artykule zostaną opublikowane wyniki badań nad poziomem opłacenia kapitału ludzkiego w Polsce na przykładzie województwa małopolskiego. Tłem powyższych rozważań będzie współczesna teoria pomiaru kapitału ludzkiego oraz godziwych wynagrodzeń. Do zrealizowania celu jako metodę badawczą wykorzystano badanie ankietowe, analizę opisową i porównawczą oraz przegląd źródeł literaturowych. Tematyka opracowania jest istotna w związku z bieżącą sytuacją na rynku pracy, który staje się rynkiem pracownika, a nie pracodawcy. Ważne dla pracodawców powinno być utrzymanie dobrych pracowników, a gwarancją tego jest przede wszystkim godziwe wynagradzanie za pracę. Poprawne zrozumienie kapitału ludzkiego jako zdolności do wykonywania pracy, potraktowanie pracy jako transferu kapitału ludzkiego do obiektów pracy i płacy jako należności za wykonaną pracę jest głównym założeniem współczesnej teorii kapitału ludzkiego i godziwych wynagrodzeń. Zasady opłacania kapitału ludzkiego wynikają z natury kapitału. Jak już stwierdzono w wielu wcześniejszych opracowaniach, nikt nie może stworzyć kapitału, a sam kapitał nie powstaje z niczego. Ma on swoje źródła i możliwa jest jego wycena w jednostkach pieniężnych. Kapitał ulokowany w organizmie ludzkim ulega spontanicznemu rozproszeniu na skutek wykonywanej pracy, choroby, wypadków i innych zdarzeń losowych. Płaca powinna równoważyć te ubytki. Wysokość godziwego wynagrodzenia powinna być ustalona przy zastosowaniu stałej ekonomicznej potencjalnego wzrostu (SEPW). Liczne badania empiryczne potwierdzają rozmiar tej stałej jako 8% w skali roku. Przeprowadzona analiza pokazuje, że poziom opłacenia pracy w Polsce jest coraz wyższy. Jednak wciąż brak zgodności z wartością kapitału ludzkiego, czego dowodzi niniejsze opracowanie.

No abstract

No abstract

Streszczenie: Dyskusje na temat płac minimalnych można spotkać w wielu opracowaniach z dziedziny ekonomii. Obecnie kraje przyjmują różne rozwiązania w zakresie zabezpieczenia minimalnego wynagrodzenia. Zgodnie z współczesną teorią pomiaru kapitału ludzkiego i godziwych wynagrodzeń minimalne godziwe wynagrodzenie pracownika powinno wynosić 8% wartości kapitału ludzkiego pracownika, o czym świadczą liczne badania poprzedników. Celem niniejszego opracowania jest zbadanie, czy płaca minimalna w wybranych krajach Unii Europejskiej (Polska, Belgia i Niemcy) jest płacą godziwą. W pierwszej części opracowania na podstawie studiów literatury przedmiotu omówiono model płacy godziwej oraz dylematy płacy minimalnej w gospodarce. Druga część przedstawia analizę i ocenę godziwości płac minimalnych w Polsce, Belgii i Niemczech. Przeprowadzona analiza wskazuje na godziwy minimalny poziom opłacania kapitału ludzkiego w Belgii i w Niemczech. Polska natomiast jest krajem, gdzie nie można stwierdzić, że płaca minimalna jest płacą godziwą. Słowa kluczowe: kapitał ludzki, płaca minimalna, godziwe wynagrodzenie. Summary: Discussions on minimum wages can be found in numerous studies in the field of economics. At present, countries are adopting various solutions in order to secure minimum wages. According to the modern theory of human capital measurement and equitable remuneration, the minimum fair remuneration of an employee should amount to 8% of the value of the employee's human capital. The aim of this study is to examine whether the minimum wage in selected European Union countries (Poland, Belgium and Germany) is indeed fair. In the first part of the study, based on the literature on the subject, a model of fair wages was discussed, and the dilemma of the minimum wage in the economy. The second part presents the analysis and assessment of minimum wages in Poland, Belgium and Germany. The analysis that has been carried out, indicates fair minimum level of payment for human capital in 1 Artykuł dofinansowano ze środków przeznaczonych na działalność statutową Wydziału Zarządzania i Komunikacji Społecznej Krakowskiej Akademii im. A.F. Modrzewskiego nr WZiKS/ DS/3/2017-KON.