No abstract

Viện Tài nguyên và Môi trường biển Tóm tắt: Trồng phục hồi san hô kết hợp với cộng ñồng cư dân ñịa phương ñã ñược thực hiện tại 03 khu vực thuộc quần ñảo Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh) ñã ñược bảo vệ là hòn Khe Trâu, hòn ðặng Văn Châu (Tài Vạn Cháu) và hòn Khe Con. Năm 2008 ñã trồng ñược tổng số 232 tập ñoàn san hô trên 29 giá thể nhân tạo là giá thể bê tông dạng vòm và 95 tập ñoàn san hô trên giá thể tự nhiên. Kết quả theo dõi san hô sau 1 năm trồng phục hồi cho kết quả 10 giống san hô ñược trồng ñều có thể sử dụng ñể trồng phục hồi ñược với tỷ lệ sống rất cao, ñạt trên 94% ở giá thể nhân tạo dạng vòm và ñạt từ 70-86% trên giá thể tự nhiên. Tốc ñộ tăng trưởng trung bình sau 1 năm trồng ñều ñạt trên 1,00 cm/năm. Lỗi kỹ thuật từ quá trình buộc gắn các tập ñoàn san hô vào giá thể và mối ñe dọa từ sự phát triển của ñịch hại san hô-ốc Drupella là nguyên nhân làm giảm tỷ lệ sống của san hô trồng phục hồi nhân tạo ở các khu vực này.

Lỗi kỹ thuật từ quá trình buộc gắn các tập ñoàn san hô vào giá thể và mối ñe dọa từ sự phát triển của ñịch hại san hô -ốc Drupella là nguyên nhân làm giảm tỷ lệ sống của san hô trồng phục hồi nhân tạo ở các khu vực này. I. MỞ ðẦUQuần ñảo Cô Tô (tỉnh Quảng Ninh) ñã từng là nơi có diện tích và ñộ phủ rạn san hô thuộc loại lớn nhất khu vực miền Bắc. Chính hệ sinh thái rạn san hô này ñã tạo ra cho vùng biển này sự ña dạng sinh học và nguồn lợi hải sản rất phong phú. Việc ñánh bắt quá mức và sử dụng các hình thức khai thác huỷ diệt ñã làm cho nguồn lợi ngày càng cạn kiệt. ðặc biệt, việc sử dụng chất ñộc cyanua, xung ñiện, mìn ñể ñánh bắt hải sản ñã tàn phá hệ sinh thái rạn san hô (mái nhà của các loài hải sản), huỷ diệt tất các các loài trong phạm vi ảnh hưởng, làm mất cân bằng sinh thái dẫn ñến phát triển mạnh một số tác nhân gây hại cho san hô như rong, thân mềm.Sự mất ñi hệ sinh thái rạn san hô trong những năm gần ñây tại quần ñảo Cô Tô ñã làm quá trình tái tạo nguồn lợi ngày càng khó khăn hơn. Chính vì vậy, ñể có sự phát triền bền vững nguồn lợi tự nhiên, trồng phục hồi san hô kết hợp với cộng ñồng cư dân ñịa phương cùng tham gia quản lý là một ñịnh hướng dài hạn và ñúng ñắn. Qua ñó, sẽ nâng cao ý thức cộng ñồng về vai trò và tầm quan trọng của rạn san hô, tác hại lâu dài của việc 86 khai thác huỷ diệt ñến ñời sống của chính họ và thế hệ tương lai. Bài báo này cung cấp một số kết quả bước ñầu của quá trình phục hồi san hô do các cán bộ nghiên cứu của Viện Tài nguyên và Môi trường Biển ñã cùng với ngư dân ñịa phương thực hiện trong 2 năm, từ năm 2008 -2009 tại hòn Khe Trâu, hòn ðặng Văn Châu và hòn Khe Con thuộc quần ñảo Cô Tô. II. TÀI LIỆU VÀ PHƯƠNG PHÁP Tài liệuTài liệu trong bài báo là kết quả nghiên cứu của tập thể ñề tài "Nghiên cứu khả năng phục hồi hệ sinh thái san hô và triển khai mô hình quản lý cộng ñồng tại quần ñảo Cô Tô" thực hiện trong năm 2008 và năm 2009 theo yêu cầu của tỉnh Quảng Ninh. Phương pháp 2.1.Nguồn giống và phương thức vận chuyển-Nguồn giống chủ yếu là lấy ngay tại chỗ gồm các loài sống phổ biến tại khu vực Cô Tô.-San hô giống ñược vận chuyển bằng phương pháp ướt, sử dụng sọt nhựa ñể vận chuyển san hô từ dưới rạn lên sau ñó chuyển sang các chậu hoặc khay nước lớn có sục khí ñảm bảo chúng không bị khô và tránh ánh nắng chiếu trực tiếp lên san hô. 2.2.Phương pháp trồng phục hồi san hô-Trồng san hô trên giá thể nhân tạo: giá thể là bê tông dạng vòm (reefball): ñường kính 1m, cao 0,8 -1 m, có 14 -16 lỗ, ñường kính mỗi lỗ từ 5 -12 cm trong ñó có 8 lỗ ñể trồng san hô và 6 lỗ cho sinh vật chui vào cư trú. Dạng giá thể này ñược ñặt ở những nơi có ñáy là cát hoặc vụn san hô chết. ðặt san hô vào các lỗ trên giá thể, dùng dây cước buộc chặt sao cho tập ñoàn san hô áp sát vào giá thể và không bị lung lay do sóng hoặc dòng chảy. Mỗi giá thể trồng 8 tập ñoàn san hô.-Trồng san hô trên giá thể tự nhiên: chọn những chỗ có nền ñáy sạch là nền ñá hoặc san hô chết không có bùn, rong bám. Dùng ñinh thép dài từ 15 -20 cm ñóng xuống nền ñá san hô chết, ngập sâu khoảng 10 cm. Sau ñó, buộc cố ñịnh san hô vào ñin...