Çalışmanın amacı Liselere Geçiş Sistemi sınavında (LGS) Türkçe ve matematik alt testlerinde yer alan grafik sorularını çeşitli değişkenler açısından incelemektir. Araştırmada nitel yöntemin bir çeşidi olan durum analizi deseni kullanılmıştır. Durum analizinin uygulanmasında doküman analizi tekniğinden yararlanılmıştır. Çalışmanın veri toplama araçları: Liselere Geçiş Sistemi sınavında Türkçe ve matematik alt testleri kapsamında bulunan grafik soruları, Milli Eğitim Bakanlığı Türkçe ve matematik dersleri öğretim programları, grafik okuryazarlığı boyutları için tasarlanan sınıflama modeli ve PISA yeterlik düzeyi adımlarıdır. Veri analizinde, betimsel analiz ve içerik analizinin her ikisi de incelenen alt problemin niteliğine göre kullanılmıştır. Çalışmada ulaşılan sonuçlar: 2018-2021 yılları arasında Liselere Geçiş Sistemi sınavında grafiklerle ilgili Türkçe alt testinde üç, matematik alt testinde sekiz soru bulunmaktadır. 2018 yılı hariç Türkçe alt testinde grafiklerden her yıl birer soru çıkmıştır. Türkçe alt testinde her yıl farklı bir grafik türünün tek bir kazanıma bağlı olarak gelmesi dikkat çekicidir. Üç soru da grafik okuryazarlığı modelinde yorumlama boyutundadır ve soruların PISA yeterlik düzeyi açısından orta seviyede olduğu tespit edilmiştir. Matematik alt testi için sekiz sorunun ikisi doğrusal denklemlerin grafiklerle ilişkisine yönelik iken altısı grafik türleri ve grafikleri dönüştürme becerisi üzerinedir. Soruların grafik okuryazarlığı boyutu açısından ağırlığı yorumlama düzeyindedir ancak dönüştürme soruları da fazla sayıdadır. PISA yeterlik düzeyi açısından da soruların geneli orta düzeydedir. Çalışmada Liselere Geçiş Sistemi Türkçe ve matematik alt testlerinin grafik sorularının benzerlikleri ve farklılıkları çeşitli kriterler açısından belirlenmeye çalışılmıştır ve konu bağlamında çeşitli öneriler sunulmuştur.

Çalışmada 5. sınıf öğrencilerinin grafikleri okuma-anlama, yorumlama ve dönüştürme becerilerinin ne düzeyde olduğunu belirlemek, grafik okuryazarlığı öğretiminin öğrencilerin bu becerileri geliştirmedeki etkisini tespit etmek amaçlanmıştır. Grafikler; verilerin işlenmesi, yorumlanması ve anlamlandırılması açısından önem taşır. Matematikten tıpa birçok farklı alanda grafikler kullanılmaktadır. Bu nedenle öğretim sürecinde grafik okuryazarlık becerisi gelişmiş bireylerin akademik ve sosyal hayatlarında daha başarılı olacağı aşikârdır. Bu sebeplerle bu araştırmanın yapılmasının önemli olduğu düşünülmektedir. Araştırmada nicel model kullanılmıştır. Birinci alt problem için betimsel tarama; ikinci alt problemde ise ön test-son test tek gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Çalışma grubu, kolay ulaşılabilir örneklem seçme tekniği ile belirlenmiş olup 5. sınıf düzeyinde öğrenim gören 16 öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak “5. sınıf öğrencileri için “Grafik Okuryazarlığı Düzey Belirleme Testleri” kullanılmıştır. Veri analizinde aritmetik ortalama, yüzde hesaplama ve tekrarlı ANOVA istatistiklerinden yararlanılmıştır. Elde edilen veriler dikkate alındığında grafiği okuma anlama boyutunun kalıcılık testinin, ön teste göre; grafiği dönüştürme boyutunun son test ve kalıcılık testinin, ön teste göre; grafik okuryazarlığı becerilerinin son testi ve kalıcılık testinin, ön teste göre pozitif yönde anlamlı farklılıklara sahip olduğu görülmektedir. Yorumlama boyutunda testlerdeki ikili karşılaştırmalar incelendiğinde testler arasında anlamlı bir fark bulunamamıştır.