No abstract

Είναι γενικώς παραδεκτό, ότι η κατανόηση προφορικού λόγου αποτελεί μια δύσκολη και παραγκωνισμένη γλωσσική δεξιότητα στη σχολική αίθουσα. Ο σκοπός της παρούσας μελέτης είναι να ερευνήσει την βελτίωση της κατανόησης προφορικού λόγου των μαθητών της Αγγλικής ως ξένης γλώσσας και ιδιαίτερα, της κατανόησης προφορικού λόγου των Ελλήνων υποψηφίων για διάφορα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας επιπέδου Β2 μέσω της διδασκαλίας στρατηγικών κατανόησης προφορικού λόγου. Συνεπώς, η παρούσα έρευνα εξετάζει τον αντίκτυπο της διδασκαλίας των στρατηγικών κατανόησης προφορικού λόγου στην επίδοση των μαθητών της Αγγλικής ως ξένης γλώσσας σε διάφορες δοκιμασίες κατανόησης προφορικού λόγου. Με σκοπό να πραγματοποιηθεί τέτοιου είδους έρευνα δύο προγράμματα εκπαίδευσης σε στρατηγικές κατανόησης προφορικού λόγου (π.χ. πιλοτική και κύρια μελέτη) σχεδιάστηκαν και διεξήχθησαν με πραγματικούς υποψηφίους για τα πιο δημοφιλή πιστοποιητικά γλωσσομάθειας επιπέδου Β2 (π.χ. ECCE, FCE, PTE KPG), που είναι διαθέσιμα στην Ελληνική επικράτεια. Η συγκεκριμένη έρευνα έχει επικεντρωθεί στα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας επιπέδου Β2 επειδή έχουν αποδειχθεί ότι συγκεντρώνουν το μεγαλύτερο πλήθος υποψηφίων και οποιαδήποτε σχετικά ευρήματα θα προσέφεραν μεγάλη βοήθεια σε οποιονδήποτε ενδιαφερόμενο. Η διερεύνηση της επιλογής και χρήσης στρατηγικών συμπεριέλαβε κυρίως την διανομή ερωτηματολογίων ενώ η λεπτομερής ανάλυση των δοκιμασιών που εμπεριείχε το υλικό προετοιμασίας των υποψηφίων βασίστηκε σε αυτοματοποιημένα προγράμματα όπως τα Praat, Coh-Metrix, Web Vocabprofile etc. μαζί με συγκεκριμένα προτεινόμενα θεωρητικά μοντέλα για την κατηγοριοποίηση των προτεινόμενων ερωτήσεων και απαντήσεων (π.χ. Shohamy & Inbar, 1991; Bachman, 1990). Η παρούσα μελέτη αποκάλυψε την ύπαρξη μιας θετικής σχέσης ανάμεσα στην άμεση διδασκαλία στρατηγικών κατανόησης προφορικού λόγου και την επίδοση των μαθητών της Αγγλικής ως ξένης γλώσσας ανεξάρτητα από τα πιστοποιητικά γλωσσομάθειας για τα οποία προετοιμάζονταν, την ηλικία τους, την επάρκειά τους κλπ. Επιπλέον, η παρούσα έρευνα έχει υπερτονίσει την σημασία των χαρακτηριστικών των δοκιμασιών για την χρήση στρατηγικών από τους μαθητές της Αγγλικής ως ξένης γλώσσας με το να καταδεικνύει ότι οι ίδιοι υποψήφιοι εκτός από κάποιες στρατηγικές που αποδείχθηκαν κοινές ανεξαρτήτως πιστοποιητικού προετοιμασίας, επέλεξαν διαφορετικές στρατηγικές για να συμπληρώσουν διαφορετικά τεστ κατανόησης προφορικού λόγου. Κατά συνέπεια, μια βασική συνεισφορά της έρευνας είναι μια προτεινόμενη τυπολογία στρατηγικών ως αποτέλεσμα όλων των σχετικών ευρημάτων από τα προγράμματα εκπαίδευσης σε στρατηγικές κατανόησης προφορικού λόγου. Αυτή η τυπολογία η οποία συμπεριλαμβάνει και γενικές αλλά και ειδικές ανά τύπο δοκιμασίας στρατηγικές κατανόησης προφορικού λόγου θα μπορούσε να αποτελέσει ένα ουσιώδες εργαλείο για την προετοιμασία υποψηφίων αλλά και για τους διδάσκοντες που επιθυμούν να βελτιώσουν την κατανόηση προφορικού λόγου. Η παρούσα έρευνα έχει τονίσει επίσης τον ρόλο των χαρακτηριστικών των δοκιμασιών για την διδασκαλία των υποψηφίων. Για αυτό, άλλη μια συνεισφορά της έρευνας είναι η παροχή ενός πλαισίου διδασκαλίας στρατηγικών για την πραγματοποίηση προγραμμάτων εκπαίδευσης σε στρατηγικές κατανόησης προφορικού λόγου. Επιπροσθέτως, η προαναφερθείσα ανάλυση των δοκιμασιών της κατανόησης προφορικού λόγου αποκάλυψε εκτός από τις διαφορετικές απαιτήσεις των τομέων της κατανόησης προφορικού λόγου των διάφορων συστημάτων πιστοποίησης γλωσσομάθειας υπό έρευνα, συγκεκριμένα χαρακτηριστικά των σχετικών δοκιμασιών που θα έπρεπε να ληφθούν σοβαρά υπόψη από τους διδάσκοντες της Αγγλικής ως ξένης γλώσσας, αλλά και από τους σχεδιαστές και συγγραφείς των εν λόγω δοκιμασιών. Τέλος, η παρούσα μελέτη συζητά θέματα που αφορούν στις πρόσφατες πρακτικές διδασκαλίας της κατανόησης προφορικού λόγου στη σχολική αίθουσα και τονίζει την ανάγκη ενσωμάτωσης των στρατηγικών στην διδασκαλία της κατανόησης προφορικού λόγου στο μέλλον.