Amaç-Araştırmanın amacı, Borsa İstanbul (BİST)'da hisse senetleri işlem gören imalat sanayi şirketlerinin sahiplik yapılarının değer odaklı performans ölçütleri üzerinde bir etkisi olup olmadığını istatistiksel analizler ile tespit etmektir. Yöntem-İşletmelerin sahiplik yapısı (bağımsız) değişkenleri olarak yönetim kurulu büyüklüğü, halka açıklık oranı, halka açıklık süresi ve işletmenin yaşı alınmıştır. Bağımlı değişken olarak değer odaklı performans ölçütleri olan Ekonomik Katma Değer (Economic Value Added-EVA) ve Piyasa Katma Değeri (Market Value Added-MVA) alınmıştır. Ayrıca analizlerde, işletmelerin ilgili döneme ait toplam varlıklarının doğal logaritması kontrol değişkeni olarak kullanılmıştır. Araştırmada, işletmelerin 2011-2017 dönemine ait yıllık verileri (verilerine eksiksiz ulaşılan 124 işletme), JASP paket programı yardımıyla gerekli istatistiksel analizler (regresyon) yapılarak, değişkenler arasındaki ilişkinin varlığı ve yönü irdelenmiştir. Bulgular-Regresyon analizinden elde edilen istatistiksel sonuçlara göre, sahiplik yapılarının EVA üzerinde bir etkisinin olmadığı, kontrol değişkeninin etkisinin ise anlamlı olduğu, MVA modelinde ise halka açıklık oranı ile kontrol değişkenin etkisinin anlamlı olduğu gözlemlenmiştir. Tartışma-Araştırma bulgularına göre, işletmelerin yönetim kurullarının büyüklüğü, işletmenin yaşı ve halka açıklık süresinin işletmelerin Piyasa Katma Değerleri (MVA) ile Ekonomik Katma Değer (EVA)'leri üzerinde bir etkileri tespit edilmemiştir. Halka açıklık oranının MVA üzerinde negatif bir etkiye sahip olduğu, toplam varlıklarının EVA üzerinde negatif, MVA üzerinde ise pozitif bir etkiye sahip olduğu ortaya çıkmıştır.

Çalışmanın amacı, hisse senetleri Borsa İstanbul (BİST)’da işlem gören imalat sektöründeki şirketlerin Piyasa Katma Değeri (Market Value Added- MVA)’ni açıklamada Ekonomik Katma Değer (Economic Value Added-EVA)’in mi yoksa kârlılığın mı (kârlılık oranları) daha etkili olduğunu ortaya koymaktır. 2010-2017 döneminde BİST imalat sektöründe işlem gören 180 şirketin 167 tanesinin verilerine ulaşılmıştır. Ancak; verilerin sürekliği ve yapılan istatistiksel analizlerin geçerliliği açısından 33 şirket analiz kapsamı dışında tutulmuş ve geri kalan 134 şirkete ait veriler analiz kapsamında yer almıştır. Çalışmada şirketlerin 8 yıllık döneme ait verileri kullanarak değişkenler arasındaki ilişkiyi tespit etmek üzere korelasyon analizi, basit doğrusal regresyon analizi ve çoklu doğrusal regresyon analizi kullanılmıştır. Yapılan analizlerde bağımlı değişken olan MVA ile bağımsız değişkenler arasında, brüt kâr marjı hariç olmak üzere, anlamlı bir korelasyon olduğu ve MVA’yı en fazla açıklayan değişkenin de %7,8 (R2) ile hisse başına kâr olduğu tespit edilmiştir. Çoklu regresyon analizinde ise; bağımsız değişkenlerin MVA’nın %9,5’ini (R2) açıkladıkları tespit edilmiştir.

İşletmelerin mevcut ve gelecekteki finansal ve finansal olmayan görünümüne odaklanan entegre raporlamanın dünyada giderek yaygınlaşması entegre raporlamaya artık daha fazla önem verildiğini göstermektedir. Yapılan bu çalışmada amaç; Türkiye' de de 2015 yılından itibaren çeşitli düzenleyici ve denetleyici kurumlar, kamu kurumları, özel sektör işletmeleri, sivil toplum kuruluşları ve yerel yönetimler tarafından hazırlanan entegre raporların, raporlamayı yapan şirketlerin finansal performansına (hisse başına kazanç, piyasa değeri, fiyat/kazanç, aktif karlılık ve öz sermaye karlılığı) etkisinin olup olmadığının analiz edilmesidir. Şirketlerin finansal performans göstergelerinde, rapor öncesi ve sonrasında dönemlerde oluşan farklılıklar Mann-Whitney U Testi yöntemiyle analiz edilerek entegre raporlama etkisinin varlığı araştırılmıştır. Yapılan analizler sonucunda; entegre raporlama yapan şirketlerin, raporlama öncesi dönemlerdeki finansal performansı ile raporlama sonrası dönemlerdeki finansal performansı arasındaki farklılık istatistiksel olarak anlamlı çıkmamıştır.

This study aims to examine cost stickiness between sales and sales costs and operating expenses in BIST manufacturing sector enterprises. 176 manufacturing companies were tested in four different models in three groups as small, large and one whole. The annual data of the companies for the period of 2010-2018 were analyzed in the SPSS statistics program. According to the findings obtained, while cost adhesiveness is not determined between Sales and Cost of Sales in one and two years period, it is determined that the costs are sticky in both periods and in all enterprises between Sales and Operating Expenses.

No abstract