Eren ŞENOL 2 Öz Doğu Karadeniz Bölümü'nün hem uzunluk, hem de debi açısından önemli akarsularından biri olan Harşit Çayı, taşıdığı alüvyonları ağız kısmında biriktirerek, Giresun il ve Tirebolu ilçe merkezinin doğusunda küçük bir delta oluşturmuştur. Harşit Çayı'nın sebep olduğu taşkınlar ve yer yer bataklıklarla kaplı olması; deltanın 1950'lere kadar tarım ve yerleşim alanı olarak kullanılmasını engellemiştir. 1950 sonrasında Harşit Çayı'nın ıslah ve deltanın drene edilmesi ile saha önce tarım, 1980 sonrasında ise yerleşim alanına dönüşmeye başlamıştır. Bu değişim günümüzde de hızlanarak devam etmekte; ülkenin önemli ulaşım projelerinden biri olan ve 2000'li yılların başlarında tamamlanan sahil yolu da deltanın kıyı kesiminden geçmektedir. Harşit Çayı üzerine 1980'lerden itibaren elektrik üretmek amacıyla göletler inşa edilmektedir. Bunlarla eş zamanlı olarak başlayan kum ve çakıl alım faaliyetleri, artarak sürdürülmektedir. Bu gelişmeler Harşit Çayı' nın denize ulaştırdığı alüvyonların azalmasına yol açmakta, deltanın varlığını ve üzerindeki beşeri tesisleri tehdit etmektedir.
Genel olarak, insanların bir yerleşim sahasındaki ikamet alanı tercihleri üzerinde doğal, demografik, kültürel, ekonomik ve siyasi faktörler etkili olmaktadır. Bu faktörler altında bilinçli, zorlayıcı ve tesadüfi seçimler sonucunda, belli grupların, belli alanlarda yoğunlaştığı, kümelendiği tespit edilmekte; bu durum mekânsal ayrışma olarak tanımlanmaktadır. Eldeki çalışmada, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından ilçe düzeyinde sunulan yaş, cinsiyet, eğitim durumu, nüfusa kayıtlı olunan yer, milletvekili seçim sonuçları veri setleri analiz edilerek, Samsun ilinin metropol ilçelerinde mekânsal ayrışma izleri aranmıştır. Sonuçta metropol ilçeler arasında nüfusta, yukarıda ifade edilen özelliklere göre anlamlı farklılıklar olduğu, özellikle Atakum ve Canik ilçelerinin birbirinden ayrıştığı tespit edilmiştir.
Kentleşme, gelir artışı ve ulaşımdaki gelişmeler doğal güzelliklere sahip kırsal alanların rekreasyon amaçlı kullanımını yaygınlaştırmıştır. Bu süreçte yaygın olarak tercih edilen yerlerden biri de göl çevreleridir. Orta Karadeniz Bölümü'nde çok sayıda doğal göl bulunmaktadır. Amasya ili, Taşova ilçesi, Boraboy köyü sınırları içerisinde yer alan tabiat parkı statüsündeki Boraboy gölü, yöre halkı tarafından bu amaçla yoğun olarak kullanılan yerlerden biridir. Eldeki çalışmada, kullanımdan kaynaklanan problemler vurgulanmış, sorunları gidermek için alınabilecek tedbirler sıralanmıştır.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.
customersupport@researchsolutions.com
10624 S. Eastern Ave., Ste. A-614
Henderson, NV 89052, USA
This site is protected by reCAPTCHA and the Google Privacy Policy and Terms of Service apply.
Copyright © 2024 scite LLC. All rights reserved.
Made with 💙 for researchers
Part of the Research Solutions Family.