No abstract

The Greek flora is rich in native herbaceous plants and due to the Mediterranean climate, there are optimal climatic and soil conditions for their cultivation. Herbs play a very important role in the Greek rural economy and facilitate change in the national agro-food sector as it is still developing. In recent years, this sector has become an area of interest. Many farmers changed their old crops into new cultivations like herbs. This development requires investments, training programs, new studies, and projects in order to enrich the knowledge and skills of all the participants involved in the value chain. HEGO is a Black Sea Project, funded by the European Union, and one of its main goals is the modernization of enterprises associated with the cultivation, production, and promotion of diversified, sustainable, value-added herb products, as well as the enhancement of cross-border trade opportunities for local herb enterprises in participating Black Sea Basin countries (Greece, Moldova, Georgia, and Armenia). This paper explores the current situation of the herb sector in Greece regarding the cultivation, processing legislation, managerial issues, and the trade value of herb products. More specifically, its purpose is to investigate the current skills and expertise in herbs of the participants in Greece. Additionally, this paper explores the future training needs in relation to the above mention topics. Descriptive statistics, SWOT, and PEST analysis were performed. The main results of this research revealed the lack of knowledge of wildcrafting practices and trading. The importance of further training was highlighted, especially in marketing and trading skills. These findings can be used to develop training curricula and courses in order to cope with potential threats in the herb sector in Greece. Keywords: herbs, Greece, training needs, skills, knowledge

Μία υποστηριζόμενη κατεύθυνση σε εθνικό και ευρωπαϊκό επίπεδο, είναι η θετική αλλαγή στάσεων και τρόπων συμπεριφοράς προς το περιβάλλον, μέσα από υπηρεσίες άτυπης και μη-τυπικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε εξωτερικούς χώρους. Όμως υπάρχει έλλειψη σε πρότυπα επικύρωσης και αξιολόγησης της ποιότητας αυτών των υπηρεσιών. Ο ρόλος του γεωργικού τομέα σε αυτήν την κατεύθυνση, μπορεί να είναι καθοριστικός, μόνο με την προϋπόθεση της ύπαρξης του κατάλληλου πλαισίου αξιολόγησης των εκπαιδευτικών υπηρεσιών, ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες προς αυτή την αλλαγή. Έχοντας υπόψη την έλλειψη έρευνας αλλά και τα νομοθετικά κενά που υπάρχουν, διαμορφώθηκε ο κύριος σκοπός της παρούσας διατριβής: η κατασκευή ενός εργαλείου αξιολόγησης προγραμμάτων μη-τυπικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης σε πολυλειτουργικά αγροκτήματα και η δοκιμή του σε μία μελέτη περίπτωσης. Η μεθοδολογική πρωτοτυπία της έρευνας είναι η κατασκευή ενός αποδεκτού εργαλείου σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο, το οποίο θα μπορεί να αποδεικνύει την επιτυχία αλλά και να πιστοποιεί ένα πρόγραμμα μη-τυπικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Το μεθοδολογικό και εννοιολογικό πλαίσιο του εργαλείου καλύπτει ένα εύρος περιπτώσεων, και το καθιστά ικανό να τροποποιείται εύκολα σε άλλες επιπλέον περιπτώσεις. Τα αποτελέσματα αποκάλυψαν ότι η κατασκευή ενός εργαλείου αξιολόγησης, θα πρέπει να προκύπτει από την σε βάθος περιγραφή μίας μελέτης περίπτωσης, επιλεγμένη με συγκεκριμένα κριτήρια, για το συγκεκριμένο τομέα τον οποίο πρόκειται να καλύψει. Η ερμηνεία της επιστήμης και η αναλυτική περιγραφή της κάθε εκπαιδευτικής διαδικασίας, είναι απαραίτητα για την κατασκευή του εργαλείου. Σχετικά με την κατασκευή του, τα αποτελέσματα μας παρουσιάζουν ένα εύχρηστο εργαλείο αξιολόγησης με τη μορφή προσωπικού ερωτηματολόγιου ψυχογραφικών δηλώσεων σχετικά με το περιβάλλον, τη μάθηση και τη διατροφή, οι οποίες ερμηνεύουν το ρόλο της φύσης στην εκπαίδευση και προκύπτουν από τα κύρια χαρακτηριστικά του προγράμματος μη-τυπική περιβαλλοντικής εκπαίδευσης. Από τη δοκιμή του εργαλείου αξιολόγησης συμπεραίνουμε την ευελιξία του όχι μόνο στην ανάδειξη δεικτών ποιότητας αλλά και σε άλλες εφαρμογές, ανάλογα με τη στατιστική ανάλυση. Στη συγκεκριμένη περίπτωση, οι δείκτες ποιότητας του προγράμματος μη-τυπικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης είναι η πρόκληση αλλαγών προς μία φιλοπεριβαλλοντική κατεύθυνση και η ανάδειξη του ρόλου του γεωργού ως «προστάτη» του περιβάλλοντος, η δημιουργία βιωματικών δραστηριοτήτων μέσω της ερμηνείας της επιστήμης και η αλλαγή στάσεων και συμπεριφορών, προς υγιεινά τρόφιμα του συγκεκριμένου αγροκτήματος. Σύμφωνα με τους δείκτες ποιότητας και τις εκπαιδευτικές ανάγκες τους, οι επισκέπτες τμηματοποιήθηκαν σε τρεις ομάδες με κυρίαρχο το στοιχείο της μάθησης. Αποκαλύφθηκε μία ενοποιημένη περιβαλλοντική-μαθησιακή-διατροφική ταυτότητα των επισκεπτών, με κυρίαρχα τα στοιχεία της αλλαγής φιλοπεριβαλλοντικής συμπεριφοράς μέσα από την επαφή με την φύση, της δια βίου και διαδραστικής μάθησης μέσα από την ερμηνεία της επιστήμης και της θετικής συμπεριφοράς προς τα τρόφιμα του αγροκτήματος. Το προτεινόμενο εργαλείο αξιολόγησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους φορείς χάραξης πολιτικής, ως μέρος της πιστοποίησης του «σήματος πολυλειτουργικών αγροκτημάτων». Οι επαγγελματίες εκπαιδευτές, οι γεωργοεφαρμοστές και οι σχεδιαστές εκπαιδευτικών προγραμμάτων στην αγροτική-περιβαλλοντική εκπαίδευση, μπορούν να το χρησιμοποιήσουν ή να προτείνουν κάποια τροποποιημένη μορφή του. Επιπλέον, το εργαλείο μπορεί να χρησιμοποιηθεί απευθείας από τους γεωργούς και από άλλα ενδιαφερόμενα μέρη, ώστε να διερευνήσουν εάν το πρόγραμμα της μη-τυπικής περιβαλλοντικής εκπαίδευσης που προσφέρουν, καλύπτει τα μαθησιακά αποτελέσματα και τις μαθησιακές ανάγκες των εκπαιδευομένων-πελατών τους.