The aim of this study is to present the forms of work and guidelines concerning the treatment of children with selective mutism in the light of the hypothesis that selective mutism should be perceived as an anxiety disorder that appears in childhood. On the basis of a thorough review of the literature, the Author discusses the forms of educational and therapeutic interaction that can be used in the treatment of children with selective mutism in accordance with the behavioural approach, and marginally with the psychodynamic approach.

Celem opracowania jest zaakcentowanie potrzeby realizacji edukacji żywieniowej na wczesnym etapie rozwoju dzieci. Konieczność oddzia­ ływań w tym zakresie jest bezsporna, wynika z wielu przesłanek teo­ retycznych, a zwłaszcza praktycznych. Zamysłem pracy jest zwrócenie uwagi na specyficzne potrzeby rozwojowe, które należy uwzględniać projektując pracę z zakresu edukacji żywieniowej z najmłodszymi dziećmi. Problemem, wokół którego koncentruje się niniejsza refleksja, jest py­ tanie, jak realizować działania związane z edukacją żywieniową wśród dzieci, a także jakie czynniki uwzględniać konstruując modele eduka­ cji żywieniowej. Analiza literatury źródłowej pozwala wskazać, że edukacja żywienio­ wa jest skutecznym narzędziem, które może być wykorzystywane w programach z zakresu promocji zdrowia już na etapie wczesnego dzieciństwa. Musi być realizowana za pośrednictwem odpowiednich technik, z uwzględnieniem specyficznych problemów, potrzeb rozwo­ jowych dzieci. Powinna uwzględniać kontekst środowiskowy. W pierwszej części opracowania zdefiniowano pojęcie edukacji żywie­ niowej i usytuowano je na tle oddziaływań związanych z promocją zdrowia realizowaną w przedszkolu/ szkole. Następnie autorka pod­ kreśla znaczenie środowiska edukacyjnego i rodzinnego w procesie bu­ dzenia zainteresowań związanych z problematyką żywieniową. W dalszej części omawia możliwości kształtowania preferencji smako­ wych na wczesnym etapie życia i wsparcia rozwoju zdrowych praktyk związanych z żywieniem wśród dzieci. Charakteryzuje wybrane tech­ niki realizacji edukacji żywieniowej w placówce edukacyjnej we współ­ pracy z rodziną. Na podstawie analizy literatury źródłowej można jednoznacznie wska­ zać potrzebę wdrażania działań z zakresu edukacji żywieniowej na pierwszych etapach kształcenia dziecka w celu wsparcia i modelowania procesu rozwoju zainteresowań problematyką żywieniową.

Celem opracowania jest zaakcentowanie potrzeby wspierania rozwoju myślenia naukowego u najmłodszych uczestników procesu edukacyjnego poprzez przyjrzenie się możliwościom wspierania tego procesu w realiach polskiego systemu edukacyjnego. Zamysłem pracy jest także zwrócenie uwagi na walory nauczania opartego na metodyce STEM. Problemami, wokół których koncentruje się niniejsza refleksja jest pytanie o cel, możliwości wspierania rozwoju myślenia naukowego u dzieci, ale także o to, jaka jest/powinna być rola nauczyciela w tymże procesie. Analiza literatury źródłowej pozwala wskazać, że rozwijanie myślenia naukowego powinno się stać priorytetem programów edukacyjnych już na etapie wczesnego dzieciństwa. W pierwszej części opracowania przedstawiona została definicja myślenia naukowego postrzeganego jako fundament dla nabywania wybranych kompetencji kluczowych. Następnie autorka przygląda się, w jaki sposób proces wspierania rozwoju myślenia naukowego jest realizowany w praktyce edukacyjnej przedszkoli. W dalszej części opracowania przekonuje, że działania mające na celu rozwój myślenia naukowego dzieci w wieku przedszkolnym powinny się stać priorytetowym zadaniem edukacyjnym przedszkoli. Następnie zaprezentowana została idea edukacji STEAM z uwzględnieniem w niej roli nauczyciela. Na podstawie analizy literatury źródłowej można jednoznacznie wskazać potrzebę wspierania rozwoju myślenia naukowego na wczesnych etapach rozwoju dziecka. Rolą nauczycieli jest stworzenie środowiska edukacyjnego, które mogłoby wspierać rozwój myślenia naukowego dzieci. Pedagogom potrzebne jest jednak systemowe wsparcie (kursy, szkolenia, wsparcie środowiska akademickiego).

Selective mutism is an increasingly recognised disorder among preschool- and early school-aged children. Currently, therapists are searching for optimal therapeutic intervention techniques for working with children affected by selective mutism. Music therapy is proving to be an effective modality for working with children who are communicatively isolated in preschool and school environments, which manifests itself in absent, impaired or difficult relationships with peers. This text characterises the specific features of selective mutism. In the initial section, the author discusses the multifactorial aetiology of selective mutism. In the following section, the author presents selected techniques for initiating improvisational musical activity as one of the therapeutic approaches in working with children with selective mutism. The author emphasises the potential of music therapy in the process of lowering the level of anxiety (getting rid of the fear of speaking) and restoring free non-verbal communication as soon as possible in children of preschool and early school age. The author also draws attention to the specific nature of the relationship between the therapist and the child, which is conducive to the effective course of the music therapy process. The main conclusion of the study is that music therapy, which shows a great psychological, medical, and especially pedagogical potential, can contribute to a reduction in communicative tension and promote a relatively rapid acquisition of spontaneous speech in children. Thus, it represents a worthwhile therapeutic option in working with children with selective mutism in kindergartens and schools.

Za sukcesem fińskiego i estońskiego systemu edukacji stoi przede wszystkim wysoka jakość szkolenia nauczycieli. Celem niniejszego opracowania jest prezentacja wybranych aspektów procesu kształcenia pedagogów wczesnej edukacji w Finlandii i Estonii – w krajach, których systemy edukacji uznawane są za efektywne i innowacyjne, a także plasują się na najwyższych pozycjach w rankingach europejskich. Co stoi za sukcesem fińskiego procesu kształcenia nauczycieli, uznawanego często za wzorcowy wśród krajów europejskich, oraz estońskiego, o którym zbyt często się nie mówi? To pytanie, wokół którego koncentruje się niniejsza refleksja. Analiza literatury źródłowej pozwala zidentyfikować kluczowe, innowacyjne elementy kształcenia nauczycieli wczesnej edukacji w Finlandii i Estonii oraz wskazać na podobieństwa i różnice w obu systemach. W pierwszej części opracowania autorka przygląda się statusowi zawodu nauczyciela w Finlandii i Estonii, następnie omawia proces rekrutacji do zawodu i specyfikę kształcenia przyszłych pedagogów w tych krajach. Mając świadomość, iż jakość systemu edukacji jest bezpośrednio związana ze specyfiką kształcenia nauczycieli, autorka przygląda się fińskim i estońskim programom studiów i stara się wydobyć te elementy, które uważa za wyróżniające się. Szczegółowo omawia specyfikę praktyk zawodowych oraz inicjatywę roku zawodowego.