The author points at some methodological problems connected with a dictionary of Bruno Schulz’s Polish, conditioned mostly by its implied audience. In comparison to other lexicographic projects, such a project would have to take into account the sources of the lexical items listed in dictionaries, their number in relation to the language as a sum total of such items, the ordering of Schulz’s vocabulary, and the meaning of words in his idiolect, compared to their commonly accepted meaning. The differences under consideration imply that even though the dictionary may prove useful in the research on common Polish – its history, linguistic norms, and semantics, in the first place it would meet the needs of both literary scholars and linguists specializing in Schulz. They would find in it well organized material to study the writer’s imagination, the linguistic world picture of his works, his style, his artistic inspirations, the ways of connecting ideas, and his linguistic mastery in general. Besides, such a dictionary would be helpful for common readers, as well as translators of Schulz into foreign languages and scholars from abroad. The theoretical assumptions and practical options involved will depend the primary goal of the project.

Artykuł omawia zależność występowania i zasobu form adresatywnych wprowadzanych w podręcznikach do nauki języka polskiego jako obcego z poziomu A0–B1 od metodycznej koncepcji ich opracowania. Analizie poddano znajdujące się w ich materiale konteksty, w których występują nominalne i atrybutywne formy adresatywne w strukturach syntaktycznie niezintegrowanych ze zdaniem. Wypływa z niej wniosek, że obecność i wachlarz form adresatywnych w podręczniku uzależnione są od jego całościowego zamysłu i koncepcji metodycznej, a w szczególności od takich jej aspektów jak: typ zaprezentowanych w podręczniku sytuacji komunikacyjnych, stopień prezentowania języka poprzez dialogi, wybór stałych bohaterów, proporcje prezentowania języka mówionego, w tym potocznego, oraz pisanego, wraz ze stopniem skoncentrowania się na nich, a także moment, w którym w podręczniku wprowadza się wołacz jako przypadek.

The article analyses the image of a foreigner, a recurring protagonist in Start, which is a series of contemporary textbooks for teaching Polish as a foreign language for levels A0-A2. The analysis aims to reveal the extent to which his native cultural background, reflected in the social behaviour, habits, preferences and interests, expressed views and emotions, self-awareness of identity, values and reaction to the encounter with Polish culture, is taken into account in the way he is shown, and to what degree this character has been culturally “Polonized”. The authors conclude that the resource presents a rather ethnocentric point of view and, as such,  might undermine the teachers’ efforts to develop intercultural awareness among students.

W artykule podjęta jest próba zdiagnozowania współczesnego ususu ortograficznego w zakresie pisowni nazwy święta Wszystkich Świętych w języku polskim. Przestawione zostały dane pochodzące z tekstów gazet, czasopism, środków masowego przekazu, głównych portali informacyjnych, internetowych stron jednostek administracji publicznej, instytucji państwowych, instytucji edukacyjnych, wydawnictw naukowych, z internetowych stron katolickich, a także dane korpusowe oraz ankietowe. Świadczą one o tym, że współczesny uzus w zakresie pisowni nazwy święta jest rozchwiany, co może świadczyć o rodzeniu się alternatywnych nazw święta Wszystkich Świętych.

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest odtworzenie obrazu cudzoziemców będących bohaterami współczesnego podręcznika do nauczania języka polskiego jako obcego i kultury polskiej Po polsku po Polsce w aspekcie ich przeżywania spotkania z polską kulturą i rozpoznania w niej swojej sytuacji w kategoriach obcy/ inny – swój. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Za podstawę rozpoznania sytuacji cudzoziemca w świecie polskiej kultury rozumianej w kategoriach obcy/ inny – swój przyjęto pojęcie dystansu do niej. Metodą badawczą jest analiza wypowiedzi bohaterów, które zawierają informacje o nich i przekazują ich sądy, a w rezultacie pozwalają wnioskować o istniejącym dystansie kulturowym. PROCES WYWODU: Wywód podporządkowany jest przedstawieniu poszczególnych aspektów wizerunku bohaterów. Kolejno analizowane są: obyczaje żywieniowe, sposób spędzania wolnego czasu, stosunek do własnej tożsamości etnicznej, do języka polskiego, historii i kultury polskiej. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: Cudzoziemscy bohaterowie podręcznika przedstawieni są w sposób, który niemal niweluje ich wyjściową odległość od kultury polskiej. Odnoszą się oni do niej bardzo pozytywnie lub entuzjastycznie, identyfikują się z nią, odnajdując się w niej jako swoi. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Kreowanie cudzoziemskiego bohatera podręcznika do języka obcego jako osoby od początku odnajdującej się w nowej kulturze jako swój nie wspiera studenta w odnajdywaniu własnego miejsca w jej przestrzeni, nie wspomaga też nauczyciela w kształceniu wrażliwości interkulturowej studentów. Warto na ten aspekt zwrócić uwagę przyszłych autorów podręczników.