Een groot deel van de bevolking krijgt vroeg of laat te maken met psychische problemen. Ze zorgen voor enorm veel lijden, zowel bij de betreffende individuen als bij de omgeving, leiden tot heel wat arbeidsongeschiktheid en kosten de zorgverzekering en de maatschappij handenvol geld. Redenen genoeg om er iets aan te doen, curatief, maar beter nog: preventief. Op het vlak van primaire preventie, het voorkomen van problemen (technisch: het verlagen van de incidentie) staat men echter nog niet ver. De meeste preventieprogramma's zijn vooral gericht op sensibilisering, het bieden van informatie, en op het beschermen van kwetsbare doelgroepen. De hier voorgestelde aanpak is totaal anders en richt zich op het versterken van gezonde reflexen, het trainen van leren omgaan met allerlei bedreigende, nare ervaringen. De aanpak werd gedestilleerd uit de Acceptance and Commitment Therapy 1 (ACT), die ontwikkeld werd vanuit de gedragsanalyse, meer bepaald de 'relational frame theory'.2 Eerste prille onderzoeksstappen werden in het buitenland reeds gezet rond primaire preventie. Met deze bijdrage willen we geı¨nteresseerden warm maken voor deze aanpak en oproepen om een gezamenlijk onderzoek op te zetten via een keten van eindwerken. preventie, ACT Visie op psychische problemenPsychische stoornissen zijn in de meeste gevallen niet te herleiden tot zeer bijzondere factoren, tot abnormale processen, maar zijn een uitvloeisel van gewone, alomtegenwoordige psychologische processen. Met name hebben ze te maken met ons gebruik van taal, met ons denken, met de werking van onze menselijke geest (hier symbolisch als een ding benoemd, hoewel het eigenlijk een proces is). Onze geest is in staat verbanden te leggen, om functies (betekenissen) door te geven tussen zaken die nooit rechtstreeks met elkaar in verband werden gebracht, of zonder dat er rechtstreekse ervaring bij te pas komt. Dit zijn afgeleide relaties. Als iemand ons zegt dat fluor belangrijk is voor onze tanden, gaan we fluorpilletjes slikken, fluortandpasta kopen, en nog veel meer (ook al hebben we geen flauw idee van wat fluor is; we weten eigenlijk niet eens zeker of het wel bestaat). Als iemand later zegt dat fluor slecht is, kunnen we plots afkerig worden van fluorpilletjes en -tandpasta en misschien zelfs van fluorstiften en fluorescerende kledij. Meer nog, ook het denken aan of spreken over fluor alleen kan ons afgrijzen bezorgen.Om hiertoe in staat te zijn, beschikken we over unieke eigenschappen. Essentieel is dat we relaties leggen in twee richtingen. Als fluorescerende kledij verwijst naar fluor, en die kledij geeft licht in het donker, dan geeft ook fluor misschien licht in het donker. Maar ook omgekeerd: als fluor ongezond is, kan fluorescerende kledij misschien eveneens slecht zijn. Geen enkel dier lijkt over deze eigenschappen te beschikken, zelfs jarenlang getrainde chimpansees niet. Dankzij deze vermogens zijn we tot enorme dingen in staat: we geraken er zelfs mee tot op de maan.

No abstract

Er is weinig bekend over de gezondheidstoestand van vrouwen die gevlucht zijn uit hun vaderland. Dit geldt zeker voor vrouwen die in een asielzoekerscentrum wonen en tijdens een zwangerschap vernemen Hiv-geïnfecteerd te zijn. In hoeverre deze vrouwen specifieke gezondheidsproblemen ervaren is niet bekend. In dat kader is er in Noord Nederland een kwalitatief explorerend onderzoek verricht naar de ervaren problemen bij Hiv-geïnfecteerde zwangere asielzoekers. In totaal hebben vier vrouwen deelgenomen aan een semi-gestructureerd interview en zijn negentien dossiers van Hivgeïnfecteerde vrouwen geanalyseerd. De problemen die de vrouwen ervaren kunnen verdeeld worden in ziekte-, situatie-, persoon-en cultuurgerelateerde factoren. Genoemd worden: angst voor de gezondheid van hun ongeboren kind, de crisis waarin ze komen na het slecht nieuws bericht, problemen met de zorgrol die zij hebben, het ontbreken van een sociaal netwerk en het rolconflict dat zij ervaren. Zowel de Medische Opvang Asielzoekers (MOA) als het Aidsbehandelcentrum hebben coördinatie van zorg aan deze vrouwen in hun taakgebied. De zorg aan deze vrouwen is voornamelijk gericht op de ziektegerelateerde factoren, zoals therapietrouw bevorderen en weinig op de andere factoren. De geboden zorg door MOAverpleegkundigen is verder afhankelijk van de individuele verpleegkundige. Overleg tussen de MOA -verpleegkundige en het Aidsbehandelcentrum vindt alleen op ad hoc basis plaats.Trefwoorden: Hiv-geïnfecteerden, verpleegkundige zorg, zwangere asielzoekers Inleiding Er zijn wereldwijd verschillende studies uitgevoerd naar de problemen die Hiv-geïnfecteerde vrouwen ervaren. Hieruit komt naar voren dat stigma een frequent genoemd probleem is. [1][2][3][4] Verder wordt vermoeidheid als een veel gerapporteerd symptoom benoemd. [5][6][7] Ook zijn vrouwen bang dat zij niet in staat zijn om hun kinderen zelf op te voeden 1,6,8 en zijn de meeste Hiv-geïnfecteerde zwangeren bang dat hun kind ook Hiv-geïnfecteerd zal zijn.1,9 Tevens blijkt dat vrouwen, die tijdens de zwangerschap vernemen Hiv-geïnfecteerd zijn, ernstige depressieve periodes en ernstige suïcidale gedachten vertonen alsmede lichamelijke klachten hebben.

No abstract

Na het lezen van de recensie die de heer Appelo schreef, kunnen we maar e´e´n ding concluderen. De poging tot bekering van Appelo tot de ACT-kerkgemeenschap is jammerlijk mislukt; zijn ziel is reddeloos verloren. Deze reactie is enkel bedoeld om mogelijk nog enkele andere verdwaalde schapen het licht te doen zien.In zijn recensie van het boek Uit je hoofd, in het leven van Hayes en Smith (2006) Na twee mislukte pogingen om een ACT-boek door te worstelen is het maar al te menselijk dat Appelo het opgeeft. Dat hij in de terugtocht dan nog snel ACT/ RFT in zijn geheel wil herleiden tot systematische desensitisatie en contraconditionering, is een slimme zet. In de beperkte ruimte die deze reactie ons biedt, kunnen we niet ontegensprekelijk aantonen dat dit wetenschapsfilosofisch en theoretisch niet klopt. Dit zou een uitgebreide uiteenzetting over RFT vereisen. Geı¨nteresseerde lezers kunnen we verwijzen naar de uitmuntende interactieve inleiding in RFT op de website: http://ericfox.com/elearning/rft_tutorial/rft_tutorial_v2.swf.Om toch enige richting aan te geven, willen we kort ingaan op het zogenaamde ACT-voorbeeld dat Appelo geeft op p. 136. De gedachte 'dit is erg' noemt hij een 'aversieve ongeconditioneerde stimulus'. Binnen het leertheoretische denken betekent dit een stimulus waarvan de reactie niet aangeleerd is, maar biologisch is ingebakken. Vanuit ACT/RFT bekeken zijn gedachten helemaal geen aversieve ongeconditioneerde stimuli. Ter illustratie Marco Kleen, en, (*) DRS. M. KLEEN, GZ-psycholoog, is werkzaam bij online psychologiepraktijk PsyAdvies.nl.