Büyükşehir belediye modelinde iki kademeli yönetim yapısına geçilen 6360 sayılı Kanun değişikliğinden hareketle araştırmanın amacı, büyükşehir belediyeleri ile büyükşehir ilçe belediyeleri arasındaki katı atık yönetimi ve temizlik alanındaki hizmet paylaşımının son sekiz yılda ortaya çıkardığı uygulama sonuçlarının araştırılmasıdır. Araştırma, Ordu ve Trabzon büyükşehir belediyeleri ile büyükşehir ilçe belediyelerindeki üst düzey yönetici algısı üzerinden gerçekleştirilmektedir. Araştırma verilerinin toplanmasında yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi kullanılmakta, veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmektedir. Araştırma sonuçları, katı atık yönetimi ve temizlik hizmetlerinin kademeler arasındaki paylaşımının başarılı şekilde sürdürüldüğünü, il belediyesinden büyükşehir belediyesine dönüşmüş olmanın büyük oranda beklenileni karşıladığını göstermektedir. Bir diğer sonucu, ana yol ve ara yol ayrımına dayalı hizmet paylaşımı ile bölgesel koşulların dikkate alınmamasının kademeler arasında sorunlara neden olduğunu göstermektedir. Çalışmada mevcuttaki hizmet paylaşımının, kademeler arasındaki iyi koordinasyon ilişkilerinin ve hizmetlerin devredilebilme esnekliğinin korunması gerektiği önerilirken, ana yol ve ara yol ayrımına dayalı hizmet paylaşımının kaldırılarak bölgesel koşulların hizmet paylaşımında dikkate alınması önerilmektedir.

Bu çalışmada, 6360 sayılı Kanun ile getirilen değişiklikler ana hatlarıyla açıklandıktan sonra kanunun Türkiye genelinde büyükşehir belediyelerinin mali yapısına etkileri araştırılmaktadır. Ardından söz konusu kanunun Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyelerinin bütçe dengesi üzerindeki etkileri ilgili belediyelerin faaliyet raporları ve Sayıştay raporları incelenerek analiz edilmektedir. Ayrıca, Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyelerinin 2010-2019 yılları arasındaki gelir gider hesapları analiz edilerek 6360 sayılı Kanun öncesi ve sonrası istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunup bulunmadığı Wilcoxon işaretli sıralar testi ile sınanmaktadır. Ordu ve Trabzon Büyükşehir Belediyelerinin mali yapılarında giderek artan bozulmalar meydana gelirken özellikle kişi başı bütçe gelir-gider göstergeleri kanundan beklenilenin aksine olumsuz bir seyir göstermektedir. Bu sonuçların istatistiksel anlamlılığı Wilcoxon işaretli sıralar test istatistiği ile desteklenmektedir.

Türkiye’de yerel yönetimlerdeki düzenlemelerin en sonuncusu olan 6360 sayılı Kanun değişikliği ile kademeler arasındaki hizmet paylaşımında önemli değişiklikler gerçekleştirilmiştir. Buradan hareketle araştırmanın amacı büyükşehir belediyeleri ile büyükşehir ilçe belediyeleri arasındaki zabıta hizmet paylaşımının son sekiz yılda ortaya çıkardığı uygulama sonuçlarının analiz edilmesidir. Yerel yönetimlerde belediye içinde örgütlenen zorunlu bir hizmet alanı olan zabıta hizmet alanının seçilmesinde 6360 sayılı Kanun’un doğrudan etkilediği bir hizmet alanı olmasının ve büyükşehir belediyelerinin hizmet sunum alanlarının genişlemesiyle birlikte hizmet alan nüfusunun artmasının etkisi bulunmaktadır. Araştırma, Ordu ve Trabzon büyükşehir ve ilçe belediyelerindeki üst düzey yönetici algısı üzerinden ölçülmekte, verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış mülakat yöntemi kullanılmaktadır. Araştırma sonuçları, ruhsatlandırma, denetleme ve ana arterlere hizmet paylaşımının başarılı şekilde sürdürüldüğünü bu anlamda il belediyesinden büyükşehir belediyesine dönüşmüş olmanın beklenileni karşıladığını göstermektedir. Diğer taraftan, ana yol ve ara yol ayrımına dayalı hizmet paylaşımının kargaşaya neden olduğunu ve bu paylaşımın kaldırılarak ilçe belediyelerinin yetkili ve sorumlu olmasını önermektedir.