Çin’de başlayarak kısa sürede tüm dünyada etkisini gösteren COVID-19 etkeni her yaş dönemini olumsuz bir şekilde etkilemiştir. Bu süreçte COVID-19 pandemisi sebebiyle alınan tedbirler kapsamında uygulanan sosyal mesafe önlemleri özellikle yenidoğanlar ve anneleri için güvenli maternal bağlanma ve emzirme açısından güçlüklere neden olmaktadır. Maternal bağlanma ve emzirme yenidoğan döneminde olumlu etkilerinin başladığı ve uzun vadede yetişkinlik döneminde de bu etkilerin devam ettiği çok önemli uygulamalardır. Erken dönemde başlatılan anne-bebek etkileşimi ile emzirme süreci de olumlu bir şekilde gerçekleşmektedir. Fakat pandemi sürecinden kaynaklı hem maternal bağlanma hem de emzirme sürecinde aksaklıklar yaşanmaktadır. Dünya Sağlık Örgütü, Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu, Amerika Birleşik Devletleri Hastalık Önleme ve Kontrol Merkezi gibi uluslararası sağlık kuruluşları COVID-19 sürecinde emzirmenin kesintiye uğramamasını ve anne ile bebeğin bu süreçte birbirinden ayrılmaması gerektiğini belirtmektedir. Bu süreçte sağlık personellerinin güncel bilgilere doğru kaynaktan ulaşarak güvenli maternal bağlanmayı ve emzirmeyi sürdürmeleri önerilmektedir. Bu derlemede COVID-19 pandemi sürecinde yenidoğanlarda güvenli maternal bağlanma ve emzirme ilkeleri güncel kılavuzlar doğrultusunda incelenmiştir.

Teknolojik gelişmeler ile beraber pretematüre ve riskli bebeklerin hayatta kalma şansı oldukça yükselmiştir. Bu durumda yenidoğan yoğun bakım ünitelerinde uygulanan gelişimsel bakım uygulamalarının rolü oldukça fazladır. Gelişimsel bakım uygulamaları kapsamında yer alan pozisyon uygulamaları, ekstrauterin hayata uyum sağlamaya çalışan yenidoğanların yoğun stres yaşadıkları yoğun bakım ünitelerinde vücut sistemlerinin optimal düzeyde fonksiyonelliğinin sürdürülmesi açısından oldukça önemlidir. Yenidoğan yoğun bakım ünitesine uyum sağlamaya çalışan bebeklere verilen gelişimsel destekleyici pozisyonlar ile vücut postürleri dışardan desteklenerek anne karnına benzer bir ortam oluşturulması hedeflenmektedir. Yoğun bakım ünitesinde yatan bebeklere tedavi ve bakım kaynaklı birçok invaziv ve noninvaziv işlem uygulanmaktadır. Bu işlemlerden kaynaklanan ağrı ve acı düzeyini azaltmak, çevresel uyaranların etkisini en aza indirmek, vücut postürlerini koruyarak stresle baş etme mekanizmalarının sağlanmasında pozisyon uygulamaları yaklaşımı benimsenmektedir. Yapılan randomize kontrollü çalışmalarda, dengeli bir yatış pozisyonunun, fleksiyonu, simetriyi, el-ağız manevrasını desteklediği, yenidoğanların oksijenizasyon düzeyini artırdığı, ısı kaybını azalttığı ve bebeğin uyuma süresini artırarak büyüme ve gelişmeyi desteklediği belirtilmiştir. Yenidoğan yoğun bakım ünitesinde çalışan hemşirelerin, yenidoğanlara bakım ve tedavi uygulamaları esnasında kolay uygulanabilen ve maliyeti olmayan, güncel ve kanıta dayalı pozisyon verme uygulamalarını takip etmeleri önemlidir. Bu çalışmada yenidoğan yoğun bakım ünitesinde takip edilen yenidoğanlara uygulanan pozisyonlar hakkında kanıt temelli bilgiler sunulmuştur.

Çalışmada COVID-19 salgını sürecinde hemşirelerin algılanan sosyal destek düzeyleri ile yaşam kalitesi arasındaki ilişkinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Çalışma, Temmuz-Eylül 2021 tarihleri arasında Türkiye’nin kuzeydoğusunda yer alan iki ilde kesitsel olarak yapıldı. Çalışmanın evrenini pandemi sürecinde iki ilde çalışan hemşireler, örneklemini ise kartopu örnekleme yöntemi ile ulaşılan ve çalışmaya alınma kriterlerini taşıyan 274 hemşire oluşturdu. Veri toplamada; “Hemşirelere İlişkin Tanıtıcı Özellikler Formu”, “Algılanan Çok Boyutlu Sosyal Destek Ölçeği” ve “Dünya Sağlık Örgütü Yaşam Kalitesi Ölçeği” kullanıldı. Hemşirelerin algılanan sosyal destek ölçeği puan ortalamaları 65,84±14,32 ve yaşam kalitesi ölçeği puan ortalamaları 26,52±4,75’dir. Hemşirelerin algılanan sosyal destek puanları artıkça yaşam kalitelerinin de arttığı bulundu (r=0,431, p

No abstract

No abstract