Deze studie is een deelonderzoek van de overkoepelende sociaal-economische impactanalyse visserij. De centrale onderzoeksvraag is: wat is de sociaal-economische omvang van de visclusters per visserijregio en in welke mate zijn deze visclusters afhankelijk van de Nederlandse visserij? Deze studie is een nulmeting. Niet alleen de effecten van beleidsbeslissingen maar ook de impact van actuele ontwikkelingen zijn meegenomen in deze studie, zoals de energiecrisis door de oorlog in Oekraïne en de onzekerheid over de toekomst vanwege de aangekondigde sanering voor de Nederlandse kottervloot (2022)(2023). Van de totale populatie behoorden 346 bedrijven tot het Nederlandse viscluster met een totale omzet van € 6,6 miljard en 13.550 werkzame personen (8.350 fte) in 2021. Daarvan waren 314 bedrijven afhankelijk van Noordzeevisserij variërend van 5 tot 100% voor de omzet. Met een gemiddelde 40-50% afhankelijkheid van Noordzeevisserij voor de omzet was ongeveer de helft (€ 2,9 miljard) direct toe te wijzen aan Noordzeevisserij. De keten en toeleverende industrie in alle zes gedefinieerde visserijregio's zagen negatieve invloeden van beleidsbeslissingen over de Noordzeevisserij, al werd de impact door een stapeling van zowel nationale als Europese beleidsbeslissingen en martkontwikkelingen (zoals hoge brandstofprijzen) veroorzaakt. De visserijregio's die de grootste negatieve impact ervaarden waren IJmuiden, Urk, Kop van Noord-Holland en Zuidwest-Nederland. Daartegen waren de negatieve invloeden voor visclusters in de regio's Katwijk-Scheveningen en de Waddenkust minder groot. Visafslagen en visserijcoöperaties zijn het meest afhankelijk van de Noordzeevisserij. In tegenstelling tot de andere schakels in de keten hebben visafslagen en visserijcooperaties weinig tot geen uitwijkmogelijkheden bij een krimpende kottervloot en afnemende aanvoer. Naar mening van de bedrijven in de visclusters zijn de grootste zorgen: (1) het verliezen van personeel en daarmee de moeilijk vervangbare specialistische vakkennis jarenlang opgebouwd in de praktijk van generatie op generatie, (2) de verslechterde concurrentiepositie door wegvallen van het onderscheidend vermogen van verse Noordzeevis ten opzichte van geïmporteerde kweekvis, (3) het verlies van de identiteit van visserijregio's als cultureel gemeengoed en (4) gevoelens van onzekerheid over de toekomst doordat de bedrijven oppositie richting de Noordzeevisserij ervaren vanuit natuurbeschermingsorganisaties en weinig tijdige financiële en morele steun voelen van de overheid. De gegevens zijn verzameld via digitale enquête, interviews en regionale workshops aangevuld met openbare databronnen. In de periode vanaf 2023 zal een monitoring als vervolgonderzoek op de nulmeting plaatsvinden waarbij de sociaal-economische effecten van beleidsbeslissingen en actuele ontwikkelingen op visclusters geanalyseerd worden.This study is part of the overarching socio-economic impact analysis fisheries. The key research question is: what is the socio-economic size of the fish clusters per fishery region and ...

Door de toenemende bouw van windparken op de Noordzee krijgt medegebruik door vissers binnen die windparken steeds meer aandacht. Er is potentie voor een beperkt aantal vissers om gericht Noordzeekrab uit windparken met passieve tuigen te vangen. Tegelijk bestaan er ook uitdagingen die verder onderzoek behoeven. Denk aan het verdienmodel van passief vissen op krab, duurzaam beheer van de krabbenpopulatie en alternatieve afzetmarkten naast de lucratieve maar afhankelijke handel in levende krab naar China. Vanuit de markt hebben zowel krab als kreeft uit windparken op zee potentie. Echter, kreeft wordt slechts in zeer beperkte aantallen aangetroffen in windparken en dat beperkt de marktgroei. Noordzeekrab daarentegen komt in grotere aantallen voor in de windparken.Daarmee biedt de krab als lokaal product absoluut potentie.Due to the construction of increasing numbers of offshore wind farms in the North Sea, there is more attention for co-use by fishers within these wind farm areas. There is potential for a limited number of fishers to catch brown crab using passive gear in wind farms. At the same time, this poses challenges that require further research, such as the business model for passive fishery targeting brown crab, sustainable management of the crab population, and alternative markets besides the lucrative export market to China. From a market perspective both brown crab and European lobster from offshore wind farms offer potential. However, lobsters have only been found in wind farms in very limited numbers, which hampers the potential for market growth. Brown crab, on the other hand, has been observed in far greater numbers in wind farms. As a result, crab undoubtedly has potential.Trefwoorden: marktstudie, windparken op zee, visserij, krab, kreeft, medegebruik, marktpotentie.Dit rapport is gratis te downloaden op https://doi.org/10.18174/553594 of op www.wur.nl/economicresearch (onder Wageningen Economic Research publicaties).

of op www.wur.nl/economicresearch (onder Wageningen Economic Research publicaties).