Aims: Vermicompost (worm manure), which has gained importance in the last quarter of the century among innovative agricultural practices, has positive effects on both plant development and soil structure. The shortage of organic matter in soil reduces the productivity of agricultural production and hampers its continuity. Vermicompost products confer plant nutrient elements, various hormones, enzymes, humic substances and especially organic matter to the soil. This study aimed to study the effects of vermicompost application and phosphorus fertilizer rates on soybean in limy soil conditions. Study Design: The affect of vermicompost applications was evaluated with four doses of vermicompost (Control, 1.5, 3, and % 6) in three doses of phosporus applications. So, 0, 50 ppm and 100 ppm phosporus blocks had all four doses of vermicompost. Optimum level (100 ppm N and 100 ppm K) of N and K fertilisers were applied to all plants tested. Total plant biomass, leaf wet and dry weights, bean wights, plant height and nitrogen compositions of leaf and bean were measured. Results: The results were detected significant at % 1 on all parameters. As control plants’ leaf + scape wet and dry weights were measured 3.29 and 1.23 g respectively, they were measured 8.6 and 5.22 g at plants used vermicompost and phosphorus together. With vermicompost and phosphorus aplications, the phosphorus and nitrogen uptakes increased too. While control plants’ leaves have % 0.38 phosphorus content, it was measured % 0.84 at plant aplicated vermicompost and phosphorus. Coclusion: As a result, we observed increased P uptake levels with increased doses of vermicompost application in limysoils.

Sürdürülebilir topraksız tarım için çevre dostu ve yenilenebilir materyallerin önemi her geçen gün artmaktadır. Yeşil ve organik atıklardan elde edilen kompost bu materyallerden biridir. Bu çalışmada elma, üzüm ve domates posalarından elde edilen kompostun topraksız domates yetiştiriciliğinde etkileri araştırılmıştır. Elma, üzüm ve domates atıkları meyve suyu ve salça fabrikalarından temin edilmiştir. Elma, üzüm ve domates atıkları ayrı ayrı kompostlaştırılmıştır. Kompost yapımında ana materyale (2m3) 200 dm3 ahır gübresi, 5 kg kireç ve 5 kg üre ilave edilmiştir. Kompost yapımı 22 hafta sürmüştür. Denemede 9 farklı ortam kullanılmış olup, bunlar; kokopit: perlit (2:1) (Kontrol); domates kompostu: perlit (2:1) (D); elma kompostu: perlit (2:1) (E); üzüm kompostu:perlit (2:1) (Ü);  domates: elma: üzüm kompostu: perlit (1:1:1:1) (DEÜ); domates kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (DC); elma kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (EC); üzüm kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (ÜC) ve DEÜ kompostu: kokopit: perlit (1:1:1) (DEÜC). Ortamlar hacim esasına göre belirlenmiştir. Besin solüsyonu çiçeklenmeye kadar 2,0 dS/m ve çiçeklenmeden sonra 2,2 dS/m, pH:5,9 şeklinde uygulanmıştır. En yüksek pazarlanabilir verim elma, domates ve üzüm kompostu + kokopit uygulamasında 286,59 ton/ha olmuştur. Kompost kullanılması pazarlanabilir verimde kontrole göre %39,73 artış sağlanmıştır. Vitamin C kontrolde en yüksek çıkarken, pH ve suda çözünebilir kuru madde miktarı değişmemiştir. Kompost kullanılması domates meyvelerinde çiçek burnu çürüklüğünü azaltmış, yaprak kuru ağırlığını artırmıştır. Sonuç olarak, denemede üzüm ve özellikle elma posasından elde edilen kompostun topraksız tarımda domates yetiştiriciliğinde başarıyla kullanılabildiği ve ticari ortamlardan biri olan kokpite göre daha etkili olduğu anlaşılmıştır.

Bu çalışma fide yetiştirme ortamlarına vermikompost uygulamasının biber fidelerinin gelişimi üzerine etkilerini belirlemek için yürütülmüştür. Fide üretiminde bitkilere uygulanan gübre dozları ve uygulama zamanı fide kalitesini etkileyen en önemli faktörler arasındadır. Vermikompost ürünlerinin bitki gelişiminden toprak düzenleyici etkilerine, antioksidan etkisinden her türlü (bitkisel, hayvansal, endüstriyel vs.) atıkların üretimde kullanılabilmesine kadar birçok avantajı bulunmaktadır. Çalışmada klasik olarak oluşturulan fide harcı (%70 torf ve %30 perlit) çalışmanın kontrol grubunu oluşturmaktadır. Köylüm biber çeşidinin kullanıldığı çalışmada kontrol grubuna farklı dozlarda vermikompost (%5, 10, 20) katılarak biber fidesi yetiştirilmiştir. Kullanılan vermikompostun özellikleri pH: 7,5, EC: 2,15 dS m–1, C/N: 18,71, organik madde: %64, N: %1,25, K2O: %1,02, P2O5: %0,55) olarak bulunmuştur. Çalışmada aynı zamanda gübrelemede tam gübre (EC: 1) dozu ve yarı gübre (EC: 2) dozu uygulaması da yapılmıştır. Çalışmada toplam çıkış oranı (%), gövde uzunluğu (cm), gövde çapı (mm), yaprak sayısı (adet), kök uzunluğu (cm), yaş ve kuru yaprak ağırlığı (g), yaş ve kuru gövde ağırlığı (g), yaş ve kuru kök ağırlığı (g) özellikleri belirlenmiştir. Kontrol grubuna göre %10 ve %20 vermikompost uygulamasında biber fidelerinin yaprak yaş ağırlığı, kök yaş ağırlıklarında istatiksel olarak artışlar sağlanmıştır. Bitki fidelerinin ilk çıkışları ile pazarlanabilir zamanları vermikompost uygulaması ile erkene çekilmiştir. Çalışma sonunda kontrol harcına vermikompost uygulaması ile incelenen bazı özelliklerin olumlu etkilendiği belirlenmiştir. Vermikompost uygulaması torf-perlit karışımına karıştırılabilecek bir organik kökenli gübre olarak çalışmada iyi bir performans göstermiştir.