No abstract

6 Şubat 2023 tarihinde Kahramanmaraş’ta meydana gelen ve çevresindeki dokuz il ile birlikte Suriye’nin kuzey şehirlerini etkileyen iki büyük deprem sonucunda, on binlerce insan hayatını kaybetmiş ve milyarlarca dolarlık maddi hasar meydana gelmiştir. Depremden on gün sonra, normalleşme süreci kapsamında, depremden etkilenen insanlara destek olmak amacıyla, Türkiye’deki birçok ulusal kanalın ortak yayınıyla Türkiye Tek Yürek adında bir bağış gecesi düzenlenmiş ve gecenin sonunda önemli miktarda aynî ve nakdi bağış toplanmıştır. Bağış gecesinin bu başarısı uzun süre kamuoyunun gündemini oluşturmuş ve literatürde "telethon" olarak yer alan bu program formatına dikkatleri çekmiştir. Mevcut literatür incelendiğinde, telethon yayıncılığı üzerine gerçekleştirilen çalışmaların son derece sınırlı olduğu görülmüştür. Bu bağlamda Türkiye'deki akademik çalışmalar içerisinde, telethon yayıncılığını ele alan ilk araştırma olan bu çalışmada telethonun tarihçesi, dünyada ve Türkiye’de gerçekleştirilen önemli telethon örnekleri, genel olarak telethon yayıncılığına getirilen eleştiriler ve geçmişten günümüze sınırlı sayıda gerçekleştirilmiş olan telethon yayıncılığını konu alan temel ampirik çalışmalar derlenmiştir. Dolayısıyla, bu çalışmanın amacı, telethon yayıncılığı hakkında çalışma yapmak isteyen araştırmacılara bu konuda fikir vermek ve literatüre katkı sağlamaktır.

Kapitalizm, dünya genelinde hâkimiyeti ele geçirirken ulusları, sömürenler ve sömürülenler olmak üzere iki ayrı kutba ayırmış ve iş gücünden doğal kaynaklara kadar dünya üzerindeki hemen hemen bütün kaynakları sömürü unsuruna dönüştürmüştür. Bağımlılık Kuramına göre bu sömürü unsurlarının en önemlilerinden bir tanesi, günümüzde turizm sektörü olarak karşımıza çıkmaktadır. Buna göre Batılı merkez ülkeler, az gelişmiş ve gelişmekte olan çevre ülkelere, onların bağımlı konumlarını yeniden üretecek şekilde, kitle turizmini dayatırken, nispeten daha temiz ve prestijli olan kültür turizmini kendi hegemonyaları altında tutmaktadır. Bu çalışmada, Türkiye'de reklam izleyenlere ne tür bir turizmin teşvik edildiğini ortaya koyabilmek amacıyla, JollyTur ve Ets Tur seyahat acentelerinin 2019 senesi boyunca yayınlamış oldukları internet reklamları, niceliksel içerik analizi yöntemi ile çözümlenmiştir. Yapılan çözümlemede, her iki seyahat acentesinin de kitle turizmi temalı reklamlara fazlasıyla yer verdikleri, turizm anlayışını neredeyse tamamı ile deniz-kum-güneş üçlüsü ile sınırladıkları ve kültür turizmini görmezden geldikleri bulgulanmıştır. Çözümleme için belirlenen kategorilerin görüntüsel ve metinsel tekrarları aracılığı ile sözü edilen seyahat acentelerinin, kültür turizmini belli başlı lokasyon ve etkinlik ile sınırladıkları ve reklam izleyenleri kitle turizmine teşvik ettikleri sonucuna varılmıştır.

No abstract

Sinema salt estetik bir araç olmaktan ziyade ekonomik, politik ve toplumsal süreçlerden etkilenen, aynı zamanda onları yeniden üretebilme potansiyeline sahip olan çok boyutlu bir sanat dalıdır. Sinema filmlerinde yer alan karakterlerin ve bu karakterlerle özdeşleşen izleyicilerin yanı sıra, filmlerin bizzat yaratıcısı olan senarist ve yönetmenler, sinemanın ilk yıllarından bu yana çeşitli teorilerle açıklanmaya çalışılmıştır. Gerek sinemaya psiko-sosyal süreçleri düzenleyen bir aygıt olarak bakan, gerekse izleyici, özdeşleşme, kültür, bakış ya da "büyü" gibi kavramlar ekseninde filmlerin etkisini tartışmaya açan psikanalitik film çözümlemesi, en başından itibaren filmsel görüntünün derinlerinde yatan psişik anlamları açığa çıkarmaya çalışan bir kuram olarak karşımıza çıkmaktadır. Psikanalizin kurucusu olarak bilinen Sigmund Freud'u temel alarak yapılan bir çalışma ise, film ile psişik süreçler arasında bağlantı kurarak hem karakterlerin hem de yönetmen ve izleyicinin zihinsel durumunu tartışmaya açmaktadır. Freudyen kuramda id, ego ve süperego şeklinde üç soyut unsurdan meydana gelen yapısal kişilik modelinin, filmlerde yer alan karakterlerin açıklanmasında önemli bir yapı taşı olduğu düşünülmektedir. Bu anlamda çalışma, psikanalitik film çözümlemesini temel alarak, Roman Polanski'nin "Sudaki Bıçak" filminin yapısal kişilik modelinin bir yansıması olup olmadığı sorusuna yanıt aramaya çalışmış ve neticesinde filmde yer alan karakterlerin id, ego ve süperego üzerine inşa edildiğini ortaya koymuştur.