No abstract

Bireylerin kazanmış oldukları gelirlerini, doğru ve etkin bir şekilde değerlendirebilmeleri; bunları yatırım araçlarına kanalize ederken bilinçli olarak karar verebilmeleri, finansal konularda bilgi birikiminin yeterli düzeyde olması ile mümkündür. Finansal açıdan gerekli olan bilgi düzeyinin ölçülmesi ve finansal farkındalığı esas alan finansal okuryazarlık; bireye, kurumlara ve esasında ülke ekonomisine yapacağı katkılar dikkate alındığında ön plana çıkmaktadır. Bu çalışmada kendilerini geliştirebilme imkânı yüksek olan üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarlık seviyeleri tespit edilmeye çalışılmıştır. Bu kapsamda Burdur Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İİBF'de eğitim gören Bankacılık ve Finans Bölümü öğrencilerine anket çalışması yapılmıştır.

Parasal aktarım mekanizmalarından biri olan faiz kanalı ile merkez bankaları piyasadaki faiz oranlarını etkilemektedirler. Piyasa faiz oranlarının merkez bankası politikalarına göstermiş olduğu tepki, finansal piyasa katılımcıları ve politika yapıcılar için önemli konulardan biridir. Bu çalışma, TCMB’nin ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin banka faizleri üzerindeki etkisini tespit etmek için yapılmıştır. Veri seti 6 Ocak 2012 ile 28 Ocak 2022 tarihleri arasındaki haftalık değerleri kapsamaktadır. Çalışmada VAR modeli tahmin edilmiş ve ardından varyans ayrıştırması ile etki-tepki analizi uygulanmıştır. Varyans ayrıştırması sonucunda, TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin mevduat faiz oranlarındaki değişime olan etkisinin, kredi faiz oranlarındaki değişime olan etkiden yüksek olduğu belirlenmiştir. Etki-tepki analiz sonuçları, banka faiz oranlarında TCMB ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinden kaynaklı etkinin yaklaşık 5 ay boyunca arttığı, ardından etki gücünün azalmasına rağmen pozitif anlamda etki göstermeye devam ettiğini göstermektedir.

Etkin Piyasa Hipotezi, piyasadaki tüm bilgilerin varlık fiyatı içerisine dâhil olduğunu öne sürdüğü için bu bilgileri kullanarak ortalama piyasa getirisi üzerinde bir kazanç elde edilemeyeceğini belirtmektedir. Ancak piyasada uzun hafıza varlığının tespit edilmesi durumunda, bu durum ortadan kalkmaktadır. Çalışma, Türk lirasının 5 yabancı para birimi ile olan ikili uzun hafıza ilişkisini araştırmak için yapılmıştır. Getiride, Ruble / TL döviz kuru hariç tüm döviz kurlarında uzun hafıza olduğu tespit edilmiştir. Volatilitede, tüm döviz kurları için uzun hafıza varlığı bulunmuştur. Hem getiride hem de volatilitede, USD/ TL ve Yuan / TL döviz kurlarının uzun hafıza özelliği sergilediği belirlenmiştir.

Son yıllarda, hükümetlerin ve işverenlerin bireyler namına yatırımları yönetmedeki rolleri azalmaya başlamıştır.Değişen yapı sonucunda bireylerin kendi gelirlerini yönetme ve finansal geleceklerini garantiye alma konusundakisorumlulukları giderek artmaktadır. Artan sorumluluk ile beraber, bireyler daha dikkatli ve seçici olmakdurumunda kalmışlardır. Özellikle genç olan çoğu bireyin bütçeleme, yatırım, kredi ve harcama gibi kişisel finanskonuları hakkında yeterince bilgiye sahip olmaması yanlış finansal kararlar almalarına sebebiyet vermektedir.Bu çalışma, üniversite öğrencilerinin finansal okuryazarlık durumlarının üniversite hayatları boyunca nasıldeğişiklik gösterdiğini tespit edebilmek amacıyla yapılmıştır. Çalışma sonucunda öğrencilerin finansalokuryazarlık seviyelerinde, 1. sınıftan 4. sınıfa kadar bakıldığında düşük ve çok düşük düzeyden, orta ve yüksekdüzeye doğru bir artış olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak öğrencilerin, 3. sınıf hariç (yüksek) tüm sınıfdüzeylerinde orta düzeyde finansal okuryazar oldukları belirlenmiştir. Öğrencilerin finansal okuryazarlık alt düzeybaşlıklarında yer alan sorulara vermiş oldukları doğru cevap ortalamalarının, sınıf ilerledikçe neredeyse her sınıftave her alt düzeyde arttığı belirlenmiştir.