No abstract

Istraživanje prikazano ovim radom opisuje specifičnosti porodice u Srbiji kao razvojnog okruženja u adolescenciji. Uzorak istraživanja činilo je 780 ispitanika, prosečnog uzrasta 19 godina. Uzorkom su obuhvaćeni mladi u srednjoj i kasnoj adolescenciji (raspon godina bio je od 15-28). U istraživanju je korišten srpski prevod Inventara mreže socijalnih odnosa (Network of Relationships Inventory -NRI, Furman, Buhrmaster, 1985), sa 9 merenih dimenzija odnosa: Prijateljstvo (Companionship), Instrumentalna pomoć (Instrumental Aid), Intimnost (Intimacy), Sigurnost u trajnost odnosa (Reliable Alliance), Poštovanje (Admiration), Briga (Nurturance) i Privrženost (Affection) (kao mere pozitivne razmene), te Konflikti (Conflict) i Antagonizam ( Antagonism) (kao mere negativne interakcije). Rezultati ukazuju na značajne razlike u percepciji odnosa sa majkom i ocem, koje jasno oslikavaju društveno normirane uloge roditelja. Odnos sa siblingom je značajno različit od odnosa sa roditeljima i uključuje više simetričnosti. Rezultati su prodiskutovati u kontekstu doprinosa dominirajućih kulturnih vrednosti proceni odnosa unutar porodice.

Background: Multiple Sclerosis (MS) affects everyday functioning of individuals with MS, and their family dynamics. Furthermore, MS is a chronic disease with unpredictable course imposing a stressful experience on the entire family. Changes in family functioning patterns are necessary so that they can appropriately respond to complex demands imposed by the disease. Objectives: This study aimed to evaluate predictive values of family resources in the encounter with stressful life events and family adaptation. These data are required to provide adequate family support systems. Methods: The sample consisted of 62 people with MS. The following instruments were used: Family Adaptation Scale, Family Social Support Index, Financial Well-Being Scale, and Family Problem Solving Communication Scale. Results: The results of this research indicate that subjective assessment of the quality of family relationships, measures of the quality of family communication (β = 0.353, P < 0.001), and measures of perceived family social support (β = 0.272, P < 0.05) are the only predictors of successful family adaptation. Conclusions: The results infer that the processes essential for successful adaptation of people with MS occurs within their nuclear family. Therefore, adaptation to accidental crisis created by MS onset can be promoted by strengthening support and communication within the nuclear family.

Istraživanje prikazano ovim radom imalo je za cilj da opiše efekte koje na uključenost oca u porodicama sa detetom predškolskog uzrasta mogu imati očeve procene kvaliteta odnosa u porodici (bračnih i koroditeljskih relacija), te očeva iskustva iz porodice porekla, merena preko introjektovanog radnog modela roditeljske uloge i kapaciteti za ostvarivanje bliskosti očeva (unutrašnji radni model afektivne vezanosti). Uzorkom istraživanja obuhvaćeno je 247 očeva iz porodica sa predškolskim detetom sa teritorije Vojvodine. Ispitanici su davali podatke o sopstvenoj uključenosti u brigu o detetu, kao i o funkcionalnosti partnerskog odnosa i roditeljskog saveza, te o iskustvima iz porodice porekla vezanim za prisustvo i uključenost oca, a procenjivana je i njihova afektivna vezanost. Rezultati su potvrdili pretpostavljeni model efekata na uključenost oca po kom domen očevih iskustava iz porodice porekla stvara značajne preduslove za uključenost oca u brigu o sopstvenom detetu i to direktnim uticajem, ali i delovanjem na kvalitet konteksta u kom se roditeljska uloga oca odvija (bračni i koroditeljski odnos) čiji je efekat na uključenost oca izraženiji.

No abstract