No abstract

Wstęp: Pacjenci z częściową głuchotą stanowią coraz liczniejszą grupę wśród osób objętych leczeniem z wykorzystaniem systemu implantu ślimakowego. W ramach opieki pooperacyjnej, po aktywacji urządzenia i kolejnych ustawieniach procesora mowy, są oni objęci systematycznym treningiem słuchowym podczas zajęć prowadzonych w Klinice Rehabilitacji Instytutu Fizjologii i Patologii Słuchu.Cel: Celem pracy jest przedstawienie narzędzi i materiału językowego wykorzystywanego podczas rehabilitacji słuchowej. Dobór oraz wykorzystanie omówionych pomocy wynika z potrzeb i trudności określonych w tej grupie pacjentów już na etapie diagnostycznym, ale również z naszych doświadczeń w codziennej pracy.Materiał i metoda: Specyfika problemów odnotowywana u pacjentów z częściową głuchotą koncentruje się na trudnościach w obszarze percepcji mowy, na śledzeniu i rozumieniu treści komunikatów kierowanych do nich na drodze słuchowej. Ma ona swe źródło w ograniczonym do czasu operacji odbiorze sygnałów z zakresu średnich i wysokich częstotliwości i znajduje odzwierciedlenie w percepcji wielu głosek. Do rozważań nad słusznością doboru materiału językowego wykorzystywanego w treningu słuchowym pacjentów z częściową głuchotą uznano za interesujące przypomnienie akustycznej klasyfikacji głosek. W pracy omówiono materiały i narzędzia wykorzystywane w codziennej pracy z pacjentami z częściową głuchotą.Wyniki: Zaprezentowane materiały i narzędzia wykorzystywane są nie tylko do oceny czynionych przez pacjenta postępów, lecz także jako materiał do prowadzenia ćwiczeń słuchowych wpisanych w program rehabilitacji po operacji wszczepienia implantu ślimakowego.Wnioski: Nasze działania w zakresie uporządkowania i przygotowywania materiału językowego do ćwiczeń słuchowych będą kontynuowane i zostaną skierowane również na młodszych użytkowników systemu implantu ślimakowego.

Wstęp: W grupie dorosłych pacjentów z częściową głuchotą znaczącą większość stanowią osoby, których problemy z odbiorem i rozumieniem mowy rozpoznane zostały po 7. roku życia. Mimo umiejętności porozumiewania się słownego, odczuwają duże ograniczenia w śledzeniu mowy, w możliwości komunikowania się, zwłaszcza w gronie kilku rozmówców i/lub na tle dźwięków zakłócających. Po operacji wszczepienia implantu ślimakowego i aktywacji systemu, uzyskują możliwość odbioru dźwięków z całego pasma częstotliwości. Dzięki właściwie organizowanemu treningowi słuchowemu, uczą się integrować wrażenia akustyczne odbierane za pomocą słuchu naturalnego z wrażeniami dostarczanymi za pomocą implantu ślimakowego. Nabywane umiejętności powinny być jednak systematycznie obserwowane i udostępniane pacjentowi w możliwie czytelnej formie.Materiał i metoda: Badaniami objęto 24 dorosłych pacjentów (19 kobiet i 5 mężczyzn) z częściową głuchotą -użytkowników systemu implantu ślimakowego; 6 pacjentów korzysta z CI krócej niż 6 miesięcy, 12 osób ponad 6 miesięcy, u 3 pacjentów minął rok od pierwszego podłączenia procesora mowy, a 3 osoby korzystają z systemu ponad 24 miesiące. W celu obserwacji i oceny efektów rehabilitacji wykorzystano zmodyfikowany zestaw zadań testowych, dotyczących umiejętności słuchowych. Otrzymane wyniki wykorzystano do tworzenia indywidualnego "profilu umiejętności słuchowych pacjenta", czyli graficznej ilustracji obserwowanych rezultatów.Wyniki: W badaniach prowadzonych w oparciu o 18 zadań testowych, w ośmiu z nich już po upływie 1 miesiąca korzystania z procesora mowy 24 pacjentów uzyskało wynik 100% rozpoznania. Zmiany obserwowaliśmy natomiast w pozostałych 10 zadaniach testowych. W omawianej grupie sporządzono 3 kompletne profile umiejętności słuchowych.Wnioski: Uzyskiwane przez pacjentów wyniki potwierdziły, że zaproponowany pilotażowo materiał do obserwacji efektów rehabilitacji dla omawianej grupy pacjentów, ma wartość diagnostyczną. Formuła tworzonego na ich podstawie profilu umiejętności słuchowych pacjenta dostarcza czytelnych informacji zarówno dla pacjenta, jak i dla terapeuty. Pozwala wyznaczać właściwe zadania na kolejne etapy rehabilitacji.

Wstęp: Mowa dzieci z uszkodzonym słuchem rozwija się według takich samych reguł, jak u ich słyszących rówieśników, a zasadnicza różnica polega na czasie nabywania poszczególnych umiejętności. Wczesne wykrywanie uszkodzeń, dostęp do najnowocześniejszych urządzeń oraz wczesna i intensywna rehabilitacja umożliwiają dzieciom z wadą słuchu rozwijanie mowy na poziomie zbliżonym do słyszących rówieśników. Zasadne więc wydaje się dokonywanie porównań w zakresie rozumienia, jak i używania mowy przez dzieci z wadą słuchu ze słyszącymi rówieśnikami posługując się tymi samymi narzędziami badawczymi. Cel:Zbadanie umiejętności użycia i rozumienia poszczególnych przyimków u dzieci korzystających z systemu implantu ślimakowego oraz porównanie stanu tych umiejętności u dzieci z prawidłowym słuchem.Materiał: Badaniami zostało objętych kolejno wybranych 40 dzieci korzystających z systemu implantu ślimakowego w wieku od 3 do 6 lat. Wszystkie dzieci korzystały z implantu ślimakowego minimum rok czasu, a uszkodzenie słuchu wystąpiło przed 3 r. ż. Uzyskane wyniki porównano z wynikami dzieci słyszących w wieku od 3 do 6 lat o prawidłowym rozwoju psychoruchowym, które zostały przebadane przez Emilutę-Rozya i Kaczmarek-Sowę.Metoda: Metoda badania została w całości zaczerpnięta z pracy Emiluty-Rozya i Kaczmarek-Sowy. Materiał badawczy wykorzystany w badaniu obejmował jedenaście przyimków. Badanie składało się z czterech prób -trzy pierwsze miały na celu zbadanie adekwatnego użycia przyimków, natomiast ostatnia próba badała ich rozumienie.Wyniki: Dzieci korzystające z systemu implantu ślimakowego uzyskały wyniki gorsze od swoich słyszących rówieśników zarówno w rozumieniu, jak i użyciu przyimków. Jednak w próbach badających poprawne rozumienie tej części mowy, w odniesieniu do przyimków "na", "do", "z", "w" już w grupie czterolatków dzieci korzystające z systemu implantu ślimakowego osiągają wyniki na poziomie taki samym, bądź nieznacznie niższym, niż dzieci z normą słuchową.Wnioski: Dzieci korzystające z systemu implantu ślimakowego prezentują niższy poziom zarówno użycia i rozumienia przyimków, jednak wraz z rozwojem dziecka wzrasta również poziom tych dwóch umiejętności. Kolejność pojawiania się przyimków w rozwoju mowy dzieci implantowanych jest analogiczna do kolejności, w jakiej przyimki pojawiają się u dzieci w normie słuchowej.

Wprowadzenie: Trening słuchowy obejmuje ćwiczenia z wykorzystaniem dźwięków otoczenia oraz dźwięków mowy i ma na celu wypracowanie u osób z wadą słuchu zasobu doświadczeń akustycznych analogicznego do tego, jaki posiadają osoby słyszące. Sukces związany z leczeniem częściowej głuchoty poprzez zastosowanie implantu ślimakowego (CI) spowodował zwiększenie liczby pacjentów, którzy wymagają treningu słuchowego ukierunkowanego na rozpoznawanie dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości. Wobec braku pomocy dydaktycznych i rehabilitacyjnych dostosowanych do specyfiki trudności słuchowych tych pacjentów, w Klinice Rehabilitacji IFPS podjęto próbę opracowania materiałów do prowadzenia treningu słuchowego w ramach opieki pooperacyjnej.Cel: Ocena przydatności oraz poziomu trudności treningu słuchowego z wykorzystaniem dźwięków otoczenia oraz dźwięków mowy o średniej i wysokiej częstotliwości przez pacjentów z częściową głuchotą korzystających z CI oraz logopedów.Materiał i metody: W badaniach uczestniczyło 29 dorosłych pacjentów z częściową głuchotą korzystających z CI i objętych rehabilitacją pooperacyjną. Pacjenci oraz logopedzi niezależnie od siebie dokonywali oceny trudności i przydatności zaproponowanego treningu słuchowego wypełniając ankietę z wykorzystaniem pięciostopniowej skali Likerta.Wyniki: Analiza ankiet wykazała, że zarówno pacjenci z częściową głuchotą jak i logopedzi uważają, że trening słuchowy jest trudny dla tej grupy pacjentów, zwłaszcza ćwiczenia dotyczące identyfikacji dźwięków mowy o średniej i wysokiej częstotliwości. Zaproponowane ćwiczenia w ocenie pacjentów i logopedów sprawiały znacząco większe trudności kobietom niż mężczyznom. Pomimo tego logopedzi i pacjenci potwierdzili przydatność zastosowanych zestawów ćwiczeń w procesie rehabilitacji.Wnioski: Leczenie operacyjne pacjentów z częściową głuchotą powinno być poparte odpowiednim treningiem słuchowym ukierunkowanym na odbiór i identyfikację dźwięków o średniej i wysokiej częstotliwości. Przeprowadzone badania stanowią uzasadnienie opracowywania materiałów celem wykorzystania ich w rehabilitacji słuchu pacjentów z częściową głuchotą.