Słowa kluczowe: klientelizm, protekcja, wojsko, sejmiki, dyplomacja, Rzeczpospolita Obojga Narodów Badania nad zjawiskiem klientelizmu-rozumianym najczęściej jako zależność między osobą zwracającą się o pomoc a osobą pośredniczącą lub użyczającą łaski-mają ustaloną tradycję dzięki pracom Antoniego Mączaka 1 , Urszuli Augustyniak 2 oraz Jacka Tarkowskiego 3. W ślad za nimi rozwinęły się studia wokół karier postaci należących do środowiska wojska koronnego oraz litewskiego. Rozważania nad składem osobowym oraz sposobem działania służb wypełniających misje polityczne i wojskowe, zlecone najczęściej przez hetmanów, rzadziej panujących, prowadzili lub nadal prowadzą: Vio

W 1698 r. Maria Kazimiera d’Arquien Sobieska opuściła Rzeczpospolitą, by udać się w długą drogę do Rzymu, który do 1714 r. stanowił jej rezydencję. Pobyt wdowy po Janie III w Wiecznym Mieście i jej publiczny wizerunek były przedmiotami relacji zwartych w wydawnictwach periodycznych. W pracy odwołano się do wybranych materiałów źródłowych, aby ukazać niektóre aspekty funkcjonowania polskiej królowej w światowym centrum chrześcijaństwa. W tekście poruszone zostały kolejno sprawy ceremoniału towarzyszącego wjazdowi królowej, kwestia jej rezydencji i statusu w hierarchii społecznej, kontakty z papieżami Innocentym XII i Klemensem XI, kardynałami tworzącymi krąg Kurii Rzymskiej oraz arystokracją.

Druga połowa XVII wieku przyniosła dla kobiet szansę na zaznaczenie swojej roli w życiu politycznym. We Francji, pod wpływem „sporu o kobiety” oraz doświadczeń wyniesionych z dworów królowych francuskich, arystokratki stały się pośredniczkami w działaniach dyplomatycznych. Damy zaangażowały się w negocjacje pokojowe oraz przybywały na dwory z misjami od króla. Przełomowym stało się nadanie Renée du Bec-Créspin rangi ambasadorowej nadzwyczajnej na dwór polski. Od tego czasu kobiety coraz częściej uczestniczyły w podróżach, nawet do tak dalekich krajów jak Persja. W Rzeczypospolitej, odmiennie niż w Francji, udział kobiet w sferze publicznej był znikomy. Pojawienie się Ludwiki Marii Gonzagi de Nevers i Marii Kazimiery d’Arquien Sobieskiej ośmieliło damy do podjęcia bardziej zaangażowanych działań. W pracy przedstawione zostały przypadki Małgorzaty Kotowskiej i Teresy z Gosiewskich Słuszkowej, które podjęły się tajnych misji na dworach europejskich.

The work deals with the rarely discussed topic of the relationship between Janusz Aleksander Sanguszko and his servant Kazimierz Chyliński. It shows the history of their relationship against the background of Old Polish customs that clearly stigmatize homosexual behaviour. The relationship between the prince and the secretary was characterized by a mismatch in status, property, education and influence. With time, Kazimierz Chyliński managed to gain prestige, which allowed him to control the economic management, the course of particular sejmiks, mediate in contacts between magnates, be a protector of smaller nobility and exert influence on the decisions of the ordinate. This relationship , as the author proves, caused the fall of the nobleman. The jealousy of the local nobility and the prince's servants, a plot conceived by Paweł Karol Sanguszko, contributed to the fall of the once-powerful secretary. Moreover, the work focuses on the marriage of the ordinate with Konstancja née Denhoff. Konstancja, a young woman never married before, very quickly experienced sadness and tears due to her husband's love interests. After the marriage annulment trial, Konstancja moved to Gdańsk. Her second marriage to Józef Rogaliński was also unhappy and caused financial problems.

No abstract