Przedmiotem niniejszego artykułu jest zagadnienie choroby w powieści Koncert muzyki Bacha rumuńskiej pisarki okresu międzywojennego, Hortensji Papadat-Bengescu, uważanej za prekursorkę rumuńskiej prozy psychologicznej. Choroba jako jeden z głównych motywów jej twórczości była zwykle interpretowana jako obraz chylącego się ku upadkowi rumuńskiego społeczeństwa. W niniejszym artykule analizujemy najciekawszy przypadek chorobowy w powieściach Hortensji Papadat-Bengescu, jakim jest chory na gruźlicę książę Maksenty. Proponujemy możliwe interpretacje jego choroby w kontekście współczesnych badań naukowych, szczególnie w dziedzinie socjologii choroby. Omawiamy między innymi zagadnienie choroby jako zakłócenia biograficznego, problem osobowej i społecznej tożsamości bohatera w chorobie przewlekłej oraz jego postawę wobec śmierci.

Literatura lui Anton Holban oscileaza, in mare parte, Tn jurul tematicii erotice. Romanele O moarte care nu dovede^te nimic, loana §i Jocurile Daniei sTnt nicte jumale care reconstituie istoriile a trei iubiri. Totuci, Tn fiecare dintre ele, dragostea este supusa ratiunii. Protagonistul-narator, domic sa- §i explice Tntreaga complexitate a sentimentelor sale ci ale femeii, analizeazS Tn mod excesiv fiecare gest §i fiecare cuvTnt, ceea ce anihileaza forta pasiunii. In consecinta, iubirea nu poate sa atinga o intensitate adevarata, TntrucTt eroul, obsedat de cautarea adevarului, nu- §i permite sa traiasca o pasiune care sa duca la uitarea de sine.In cele mai multe cazuri, femeia este privita de catre eroul holbanian cu orgoliu intelectual, relajia erotica mentinindu-se Tn domeniul cazuisticii psihologice. Aceasta idee a superioritajii fata de partenera este efectul totalitatii reprezentarilor con §tiente ale barbatului despre sine Tnsu §i, adica, conform expresiei Silviei Urdea, mitului personat. Substratul psihologic al acestui mit este rezultatul prelungirii §i perenita^ii psihismului adolescentin. Acesta predomina Tn O moarte care nu dovede^te nimic ?i loana. Abia )n Jocurile Daniei eroul se elibereaza de mentalitatea adolescentina.Cf S. Urdea, Anton Holban sau interogafia ca destin, Editura Minerva, Bucurecti, 1983, p. 58.

The article discusses the problem of corporality in Max Blecher’s novels and Bruno Schulz’s short stories from the perspective of philosophical anthropology. The motifs of body and matter, predominant in both authors’ work, are a means of presenting the place of man in the universe and dealing with such questions as identity or ontology. Through the use of somatic metaphors all the elements of the fictional world are anthropomorphised or given human characteristics, which leads to the lack of hierarchy. Whereas philosophical anthropology presents humans as active and rational beings, Blecher and Schulz stress the illusion of man’s individuality and question his privileged position in the world.

No abstract

No abstract