Wywiad Chińskiej Republiki Ludowejzarys struktur i metod działalności China is different (Chiny są inne) Maksyma amerykańskich specjalistów zajmujących się kontrwywiadem 1 Wstęp S tudia nad chińskim wywiadem przybliżają badaczy i ich czytelników do rozpoznania specyfiki sposobów osiągania celów przez to państwo na arenie międzynarodowej. Wywiad stanowi element głęboko wpisany w chińskie pojmowanie rywalizacji międzypaństwowej, a jego zasadniczy efekt pracy, czyli wiedza, jest dla decydentów kluczowym elementem racjonalnego procesu decyzyjnego w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa. Działalność wywiadowcza jest również ważnym narzędziem umożliwiającym zmniejszenie luki technologicznej dzielącej ChRL od krajów Zachodu. Wieloletnie tradycje, wielkość i status międzynarodowy sprawiają, że służby wywiadowcze Chińskiej Republiki Ludowej mają pewne charakterystyczne elementy warunkujące specyfikę jego działania. Ich opis może przybliżyć zrozumienie filozofii leżącej u podstaw pracy wywiadowczej o chińskiej specyfice, roli tych instytucji w polityce zagranicznej oraz ich metodyki działania. Autorzy postanowili skupić się na dwóch aspektach: strukturach odpowiedzialnych za wywiad oraz na specyfice podejścia do gromadzenia informacji. Główną przyczyną przyjęcia takiej perspektywy jest chęć nakreślenia głównych różnic w chińskiej pracy wywiadowczej w stosunku do państw zachodniego kręgu kulturowego, czy nawet Rosji. Spojrzenie

W artykule dokonano analizy kont najbardziej zaangażowanych w inicjowanie dyskusji o rusofobii w polskojęzycznym segmencie portalu społecznościowego Facebook w 2018 r. oraz w okresie styczeń–kwiecień 2022 r. Proces badawczy został przeprowadzony z wykorzystaniem analizy ilościowej trendu występowania hasła związanego z dyskusją o rusofobii, analizy sieciowej i analizy ramowej. Intencją autora był pogłębiony opis tego, w jaki sposób ta grupa użytkowników mediów społecznościowych zareagowała na czynnik sytuacyjny kształtujący środowisko informacyjne, którym była inwazja Rosji na Ukrainę. Autor poszukiwał odpowiedzi na pytanie, jak zaobserwowane zjawiska wpłynęły na bezpieczeństwo informacyjne państwa. W badaniu odnotowano pozytywne zmiany w segmencie środowiska informacyjnego dotyczące dyskusji o rusofobii. ABSTRACT A study of threats in the information environment on the example of discussions about Russophobia in the Polish-language section of Facebook based on data from 2018 and January-April 2022 The article analyses the accounts most involved in initiating discussions about Russophobia in the Polish-language section of the Facebook social network in 2018 and in the period January-April 2022. The research process was carried out using quantitative trend analysis of the occurrence of a keyword related to discussion about Russophobia, network analysis and frame analysis. The author’s intention was an in-depth description of how this group of social media users reacted to the situational factor shaping the information environment, which was Russia’s invasion of Ukraine. The author sought to answer the question of how the observed phenomena affected the information security of the state. The study noted positive changes in the segment of the information environment concerning the discussion of Russophobia.

H i s t o r i a i Po l i t y k a Nr 29(36 )/2019, ss. 43 -56 w w w.hip.umk.pl

The article analyses the accounts most involved in initiating discussions about Russophobia in the Polish-language section of the Facebook social network in 2018 and in the period January-April 2022. The research process was carried out using quantitative trend analysis of the occurrence of a keyword related to discussion about Russophobia, network analysis and frame analysis. The author’s intention was an in-depth description of how this group of social media users reacted to the situational factor shaping the information environment, which was Russia’s invasion of Ukraine. The author sought to answer the question of how the observed phenomena affected the information security of the state. The study noted positive changes in the segment of the information environment concerning the discussion of Russophobia.

Wywiad jako instrument chińskiej polityki zagranicznej -przyczynek do badańWprowadzenie N iniejszy artykuł jest propozycją poszerzenia analizy narzędzi polityki zagranicznej Chin o dodatkowy element -służby wywiadowcze. Powody uzasadniające przyjęcie takiej optyki są co najmniej dwa. Po pierwsze obecnie Chińska Republika Ludowa jest jednym z kluczowych mocarstw światowych i choćby z tego powodu warto śledzić ten wąski i przez to często pomijany, aspekt tejże polityki. We współczesnych stosunkach międzynarodowych stopień współzależności i spowodowana nim niechęć do podejmowania działań wojennych przez głównych aktorów oraz rosnące znaczenie pozyskiwania i rozpowszechniania informacji (i dezinformacji) sprawiają, że działania służb wywiadowczych stanowią niezmiernie istotny element procesu zabezpieczania interesów i realizacji racji stanu. Drugim istotnym powodem jest fakt, że chińska sztuka wywiadowcza należy do jednej z najstarszych, o czym świadczy lektura traktatu Sztuka wojny autorstwa Sun Zi.Jednocześnie należy zaznaczyć, że aspekt tajności w działalności wywiadu znacząco wpływa na ograniczenie źródeł, z których można skorzystać, prowadząc badania. Najbardziej wiarygodną wiedzą dysponują, służby odpowiednie, lecz jednocześnie takowe informacje są najczęściej niejawne -w efekcie dostęp do nich jest utrudniony, a wyniki badań często nie mogą zostać upublicznione. Można spotkać się jednak z pewnym wyjątkiem od reguły -niektóre z zachodnich służb specjalnych w ramach polityki transparentności publikują podsumowujące raporty roczne, prezentując w nich swoje sukcesy oraz główne zagrożenia dla państwa. Rzuca to nieco światła na poruszane w niniejszym artykule kwestie i niektóre z ta-