The article summarizes the most important theses and interpretations contained in the book The Sound of Polish Modern Poetry: Performance and Recording after World War II by Aleksandra Kremer. First of all, it places the research achievements of the Polish-American literary scholar on the map of reflection related to sound studies and “philology of the ear”. Then, it points out what is particularly new and revealing in Kremer’s proposal for voice-oriented literary research and the audiosphere in Polish poetry of the second half of the 20th century. The following parts of the article are a recapitulation of individual chapters devoted to the author’s “vocal performance” (Kremer coined the term to describe an author’s reading of their own poetry) of works from the post-war period: Miron Białoszewski, Zbigniew Herbert, Czesław Miłosz, Tadeusz Różewicz, Julian Tuwim, Aleksander Wat, as well as poetesses: Anna Kamieńska, Krystyna Miłobędzka, Halina Poświatowska, Wisława Szymborska and Anna Świrszczyńska. Kremer uses excellent literary and linguistic skills, supplying traditional humanistic methods with conclusions from the calculations of the Praat program, which analyzes pronunciation parameters. The author of The Sound of Polish Modern Poetry: Performance and Recording after World War II reveals to the reader the hitherto unrecognized world of sounds of Polish poetry of the second half of the 20th century. The poet’s physical voice is treated here as an element revealing the poetic “I” and illustrating the attitude towards his own poetry in general.

Artykuł jest próbą porównania, w jaki sposób poetyka paradoksu realizuje się w pisarstwie filozoficzno-teologicznym Simone Weil oraz w języku muzycznym fińskiej kompozytorki Kaiji Saariaho w jej oratorium La Passion de Simone, poświęconym życiu i twórczości Weil. Przewodnikiem na drodze analizy komparatystycznej jest etymologia paradoksu, począwszy od jego znaczeń związanych z przeciwstawianiem się doksie, rozumianej jako zbiór przyjętych przez ogół mniemań, po odczytanie paradoksu jako ‛bycia obok’ (para) ‛chwały’ (doxa). Oba zakresy semantyczne przenikają tkankę tekstów Weil, zarówno na poziomie języka pełnego sprzeczności, jak i na poziomie rozważanej idei kenozy – największego paradoksu teologicznego, zasadzającego się na zderzeniu boskiej natury Chrystusa z pozbawieniem Go chwały w momencie Ukrzyżowania. Język muzyczny Saariaho wyzyskuje weilowskie sprzeczności, zestawiając ze sobą kontrastowe masy brzmień. Zamienia także muzyczny czas na wrażenie muzycznej przestrzeni oraz w sposób paradoksalny naśladuje dźwiękami ciszę.