Osmanlı Devleti'nin sosyal ve demografik yapısı ilgili tarihçiler tarafından yapılan araştırmalarda yararlanılan arşiv kaynaklarından biri de Nüfus defterleridir. Nüfus defterleri, yalnız sayımı yapılan bölgelerdeki bireylerin adlarını lakaplarını ve fiziki yapılarını vermekle kalmamakta, ödedikleri vergi miktarı, yaptıkları mesleklere, kişilerin yaşlarına ve sağlık durumlarına kadar birçok konuyu içerisinde barındırmaktadır. Defterlerden aile yapılarıyla ilgili ayrıntılar elde edilebilmektedir. Yerleşim yerlerinde kaç ailenin küçük aile veya kaç ailenin geniş aile olduğu tespit edilmektedir. Bazı haneler baba ve annenin yanında dede, nine, amca ve halanın da yaşadığı kalabalık meskenlerin olduğu görülmektedir. Nüfus Defterlerinde kişilerin mesleklerinin kaydedilmiş olması, ülke içinde, mesleklerin dağılımı konusunda bilgi edinilmesine imkân sağlamaktadır. Biz de bu çalışmamızda, 1841/1842 tarihli BOA bulunan Nfs kodu 2640 olan Harput eyaleti, (Malatya) sancağı, Malatya, Cubas nahiyesi, İzoli nahiyesi nüfus defterinden hareketle Malatya merkeze bağlı mahalle konumunda olan Cam-i Kebir Mahallesinin demografik ve sosyal yapısını ortaya koymaya çalıştık.
Osmanlı Devleti'nde en küçük yerleşim birimi olan karyelerle ilgili önemli kaynaklardan birisi nüfus defterleridir. Bu defterler, o bölgede yaşayan insanların ekonomik ve sosyal durumlarıyla ilgili bilgiler içermektedir. Nüfusa ait bilgiler, sosyal ve ekonomik yapıyı belirleyen önemli göstergeler arasındadır. Bu nedenle biz bu çalışmamızda BOA bulunan 1258 tarihli Nfs kodu 2640 olan Harput eyaleti, (Malatya) sancağı, Malatya, Cubas nahiyesi, İzoli nahiyesi Nüfus defteri kaynak olarak kullanıp İzolu nahiyesine bağlı olan Kadıoğlu ve Pınarlı karyelerinin sosyo-ekonomik yapısı üzerine değerlendirme yapacağız. Pınarlı ve Kadıoğlu karyelerinde yaşayan insanların sosyal ve ekonomik yapısı hakkında bilgi verilecektir. Netice itibariyle nüfus defterlerine bağlı olarak, Osmanlı Devleti'nin küçük yerleşim birimi olan Pınarlı ve Kadıoğlu karyelerinin 19. yüzyılın ortalarında sosyal ve ekonomik durumu değerlendirilecektir. *Bu çalışma 3-4 Mayıs 2019 tarihleri arasında İKSAD tarafından düzenlenen 4. Uluslararası Tarih ve Kültür Kongresinde sözlü olarak sunulmuştur.
Bu makale, en az iki hakem tarafından incelenmiş ve intihal içermediği teyit edilmiştir. / This article has been reviewed by at least two referees and confirmed to include no plagiarism.
scite is a Brooklyn-based organization that helps researchers better discover and understand research articles through Smart Citations–citations that display the context of the citation and describe whether the article provides supporting or contrasting evidence. scite is used by students and researchers from around the world and is funded in part by the National Science Foundation and the National Institute on Drug Abuse of the National Institutes of Health.