Do Chin po raz pierwszy przyjechałem 30 września 1964 r. Specjalnie tak zaplanowałem tę podróż, by przybyć na 1 października, do kraju ustrojonego na święto narodowe. Już wtedy zauważyłem bowiem, że ze wszelkich podróży najbardziej wbija się nam w pamięć dzień przybycia i dzień odjazdu, podczas gdy to, co między nimi potem zlewa się w całość, a szczegóły ulegają zatarciu. Był to okres, gdy-wraz z zaostrzaniem się sporu między Pekinem a Moskwą-ograniczano wszelkie kontakty Polski z Chinami. W 1964 r., po raz pierwszy po kilku latach-a jak się okazało potem i po raz ostatni w tym okresie-podpisano umowę o współpracy naukowej i kulturalnej między naszymi krajami, która przewidywała również wymianę studentów. Do Polski miało przyjechać 18 Chińczyków, ja zaś byłem jedynym kandydatem na wyjazd do Chin. Moje starania wspierał plik opinii i rekomendacji sławnych profesorów Uniwersytetu Warszawskiego i polityczne poparcie ZMS oraz ZSP. Byłem wtedy po czwartym roku psychologii i po trzecim sinologii. Rzecz jasna, nie istniały wtedy żadne możliwości pojechania do Chin prywatnie… Okazało się wkrótce, że był to ostatni już moment na taką podróż-niebawem Rewolucja Kulturalna miała zupełnie odciąć Chiny od świata i to na wiele lat. Późniejsze zaś zmiany radykalnie zmieniły obraz Chin. Tak więc udało mi się jeszcze zobaczyć resztki dawnych Chin i pooddychać ich atmosferą. Zacznijmy od spraw najbardziej oczywistych. Stary Pekin otaczał wciąż mur z bramami miejskimi, jak w epoce cesarskiej. Teraz nie ma nie tylko muru ani bram, ale nie ma i tamtego miasta. Na miejscu sennej stolicy dawnych, wiejskich Chin, parterowych domków i wąskich zaułków, wyrosła super nowoczesna metropolia z tysiącami wielkich gmachów, szerokimi ulicami, estakadami, korkami tło

No abstract

No abstract

No abstract

Chiny -Zarys kultury, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2003, 375 str.Jest to, bez wątpienia, książka ważna i bardzo użyteczna. Wiesław Olszewski, znany badacz dziejów Wietnamu, przygotował tym razem swoiste popularne kompendium kultury chińskiej, interpretując to pojęcie dość szeroko, w duchu antropologicznym. To obszerne i starannie wydane dzieło wzbogacają liczne ilustracje, głównie barwne. Rozdział I zatytułowany został Chiny -ich przeszłość i tradycje. Zaczyna się on przedstawieniem kraju i jego mieszkańców (obszaru, podziału administracyjnego, głównych regionów geograficznych i składu etnicznego ludności -z mapą rozmieszczenia ważniejszych narodowości). Czytelnik znajdzie tu sztandary państwa chińskiego od epoki cesarskiej do dziś, fotografie niektórych zwierząt, ludów i miejsc, a także rysunki dawnych podróżników, co ogromnie wzbogaca i ubarwia dzieło. Podpisy pod nimi bywają nieraz rozbudowane do "mini-szkicu informacyjnego". Zgodnie z nowymi tendencjami do tekstu włączone zostały także, wyodrębnione drukiem, krótkie "szkice tematyczne", jak np. opisy pantery śnieżnej, wielbłąda dwugarbnego i słonia, Rzeki Żółtej, Placu Tiananmen, Wielkiego Kanału i rozwoju budowy kanałów, słonego Jeziora Łob-Nor, jurty, specyfiki pojmowania jednostki w Chinach, Tybetu oraz jego statusu przez wieki, ludu Yi, muzułmanów w Xinjiangu, ludów stepowych przez wieki najeżdżających Chiny, muzułmanów Huiów, państwowości mongolskiej, południowych ludów Zhuangów i Wa, bambusa, ryżu i opium. Wartość ich powiększają dodawane czasem zalecenia literatury przedmiotu. Już choćby to wyliczenie "szkiców tematycznych", z konieczności skrótowe, pokazuje, jak bardzo wzbogacają one podstawowy opis. Łącznie stanowią one chyba sporo ponad połowę objętości pracy.Kolejne paragrafy tego rozdziału poświęcone są językowi i pismu chińskiemu; dorobkowi naukowo-technicznemu Chin; tradycyjnemu państwu i jego strukturom Nowe kompendium wiedzy o Chinach 220 polityczno-społecznym; wierzeniom, kultom i myśli filozoficznej; kalendarzowi, dorobkowi chińskiej astronomii i astrologii; świętom i "festiwalom", medycynie chińskiej i jej farmakopei; sportom i rozrywkom; kuchni (omawia się tam także niektóre przyprawy oraz rośliny uprawne); i na końcu -herbacie. Jest to rozdział najobszerniejszy stanowiący połowę książki (str. 9-188). Rozdział II poświęcony został historii literatury i sztuk rozmaitych, w tym muzyki, sztuk scenicznych, kaligrafii, malarstwu, ceramice i porcelanie, brązom, lace, zdobnym jedwabiom i strojom. (str. 191-273). Rozdział III dotyczy zabytków architektury (dawnego Pekinu i jego zabytków, parków i ogrodów, nekropolii cesarskich, świątyń i pagód, jak też Wielkiego Muru, str. 277-370). Książkę uzupełnia lista dynastii chińskich, i lista cesarzy ostatnich dwu dynastii, Ming (1368-1644) i Qing .Dużym walorem tej pracy jest historyczne podejście Autora. Każda niemal kwestia została ukazana w perspektywie tysiącleci, czy stuleci, co w kraju o starożytnej cywilizacji, takim jak Chiny, jest szczególnie potrzebne. Ponadto ukazany też został pluralizm Chi...