Günümüzde kronik hastalıkların giderek yaygınlaşması, kronik hastalık kontrolü ve toplum temelli hastalık yönetimi programlarının önemini ortaya koymaktadır. Kronik hastalık yönetimi, özellikle bakımın koordinasyonu ve sürekliliğini sağlamada, ekip çalışmasının desteklenmesinde, kronik hastalık bakımının kalitesinin geliştirilmesinde, beklenen hasta sonuçlarını iyileştirmede ve bakımın maliyetlerini azaltmada önemli ve pratik bir yöntemdir. Kronik hastalık yönetimi için çeşitli modeller ileri sürülmesine rağmen en çok kullanılan ve en etkili kabul edileni Kronik Bakım Modelidir. Wagner ve arkadaşları tarafından tanımlanan model, genel olarak altı temel bileşeni tanımlamaktadır. Bunlar; (1) Toplum kaynakları ve politikalar, (2) Karar verme desteği, (3) Sağlık bakım organizasyonu, (4) Öz-yönetim desteği, (5) Sağlık hizmetleri sunum planı ve (6) Klinik bilgi sistemleridir. Model; birbiriyle bağlantılı olan bu altı bileşen doğrultusunda hastaların sağlık/bakım sonuçlarını geliştirmek için tasarlanmıştır. Başarılı bir kronik hastalık yönetimi için sağlık profesyonellerinin geleneksel tedavi ve bakım anlayışı yerine hasta merkezli, multi-disipliner ve kanıt temelli yaklaşımlar hakkında bilgi ve farkındalıklarının artması önemlidir. Bu derleme makalede, genelde kronik hastalığı olan bireylerle çalışan sağlık profesyonellerine özelde hemşirelere kronik hastalık yönetiminde bir rehber olarak Kronik Bakım Modeli'ni tanıtmak; modelin kronik hastalıkların yönetiminde kullanılmasında yol göstermek amaçlanmıştır.

Bu makalede, ülkemizde 2000-2016 yılları arasında hemşirelik dergilerinde yayınlanmış sistematik derlemelerin metodolojik ve raporlama özelliklerini incelemek amaçlanmıştır. Yöntem: Tanımlayıcı tipteki araştırmanın örneklemi Türkiye'de yayınlanan tüm hemşirelik dergilerini kapsamaktadır. Makaleler hemşirelik dergilerinin web sayfaları, Türk Medline, TÜBİTAK ULAKBİM Dergi-Park veri tabanları ve Google Akademik arama motorunda "hemşire", "sistematik derleme", "sistematik inceleme", "literatür inceleme", "literatür tarama" anahtar kelimeleri kullanılarak tarandı. Makale özelliklerini ortaya koymak amacıyla araştırmacılar tarafından hazırlanan Veri Çekme Formu, raporlama özelliklerinin değerlendirilmesinde 27 maddeli PRISMA Bildirimi kullanıldı. İki araştırmacı bağımsız olarak makalelerin raporlama kalitesini değerlendirdi. Veriler, Cohen's kappa, frekans, ortalama ve standart sapma kullanılarak değerlendirildi. Bulgular: Hemşirelik dergilerinde yayınlanan toplam 26 sistematik derleme/literatür inceleme çalışmaya dâhil edildi. Ortalama PRISMA puanı 7.46±3.20 (min-maks=1.5-13) bulundu. Gözlemciler arası uyum yüksekti (κ=0.813, p=0.000). Başlık (%76.9), yapılandırılmış özet (%57.7) en iyi raporlandırılan; yöntem, sonuçlar, tartışma ve fonlanma kaynakları en yetersiz raporlandırılan bölümlerdi. Tartışma ve Sonuç: Ülkemizde hemşirelik dergilerinde sistematik derleme sayısı giderek artmakla birlikte, derlemelerin raporlama kaliteleri oldukça düşüktür. Hemşirelik dergi editörlerinin, hakemlerin ve araştırmacıların sistematik derlemelerde rapor kalitesini artırmak için PRISMA kılavuzlarını kullanmaları önerilir.