The economic crisis triggered by the COVID-19 outbreak has severely affected the global economy. The ultimate scale of the recession is yet to be determined, but it is likely to be the most dramatic slump since World War II. The impact of the crisis on the financial sector, especially consumer finance, could almost instantly be observed. The article shows how determination and consistency in regulatory actions counteracts the effects of the pandemic crisis for the banking sector and consumer finance. The conducted research has shown the existence of a number of social phenomena typical of this type of global crisis, such as shopping panic, reduced creditworthiness of households related to loss of income, unemployment and increased crime. At the same time, the actions of financial market regulators turned out to be very effective (no negative structural phenomena occurred in the financial market). The accuracy of the selection of instruments and the speed of action limited the social and financial effects of the pandemic, including a loan repayment memorandum, limiting the cost of consumer loans and supporting the banking sector, which will limit the scale of excessive household debt and consumer bankruptcies, and companies were also supported. The research was conducted on the basis of available literature on the subject, market analyses and a review of regulations implemented at the central level and in individual EU member states.

Nadmierne zadłużenie gospodarstw domowych-problem finansowo-prawny czy społeczny? Streszczenie: Przedmiotem artykułu jest analiza zjawiska nadmiernego zadłużenia gospodarstw domowych, jego przyczyn oraz okoliczności mu towarzyszących. Badania prowadzone były w oparciu o wybrany północnoamerykański oraz europejski dorobek naukowo-badawczy, obowiązującą legislację oraz wynik amerykańskich badań empirycznych dotyczących znajomości i rozumienia pojęć finansowych. Konsekwencje nadmiernego zadłużenia gospodarstw domowych wykraczają poza podstawowe kategorie finansowo-ekonomiczne (m.in. opóźnienia w spłacie zobowiązań, utrata płynności finansowej gospodarstwa domowego) oraz obowiązujące ramy prawne (upadłość konsumencka). Prowadzą one do szeregu problemów społecznych, takich jak utrata bezpieczeństwa/zabezpieczenia finansowego oraz wykluczenie finansowe. Artykuł przywołuje wybrane koncepcje i dokonując ich syntezy wyprowadza wspólne wnioski, a także podejmuje próbę stworzenia wspólnej definicji pojęcia nadmiernego zadłużenia-właściwą zarówno dla Stanów Zjednoczonych, Kanady, państw Unii Europejskiej oraz Polski. Świadomość, że u źródeł nadmiernego zadłużenia znajduje się szereg różnych czynników, takich jak asymetria informacji, oczekiwany, a często nieadekwatny do sytuacji gospodarstwa domowego poziom konsumpcji, praktyki rynku finansowego oraz brak zrozumienia nawet podstawowych kategorii ekonomicznych, stanowić może cenną wskazówkę dla rządów i organizacji pozarządowych zajmujących się tym problemem, w zakresie kompleksowego formułowania zasad i zakresu ochrony konsumentów, edukacji ekonomicznej oraz stwarzania podstaw do bezpiecznego "nowego startu", dla tych gospodarstw domowych, które w konsekwencji nadmiernego zadłużenia trwale utraciły zdolność do regulowania swoich zobowiązań.

Autor analizuje zmiany regulacyjne na rynku pożyczkowym w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem rozwiązań dotyczących funkcjonowania niebankowych instytucji finansowych, które udzielają krótkoterminowych kredytów konsumenckich (mikropożyczek). Podejmuje próbę oceny ich prawdopodobnej skuteczności w świetle doświadczeń innych państw.

Skuteczna regulacja rynku finansowego jest kluczowa dla jego innowacyjności i przyszłej pozycji firm FinTech w branży usług finansowych. Przed globalnym kryzysem finansowym innowacje finansowe były postrzegane bardzo pozytywnie, co doprowadziło do deregulacji wielu rynków usług finansowych. W czasie kryzysu nastawienie regulatorów zmieniło się diametralnie. Szybkie zmiany technologiczne pobudziły rozwój firm z branży technologii finansowych (FinTech). FinTech i inni dostawcy usług finansowych otwarcie kwestionują obecny paradygmat regulacyjny. Organy nadzorcze coraz częściej starają się zrównoważyć tradycyjne podejście regulacyjne do stabilności finansowej i ochrony konsumentów z promowaniem wzrostu i innowacji. Wynikające z tego innowacje regulacyjne obejmują technologie, centra innowacji, piaskownice regulacyjne i inne indywidualne rozwiązania. W artykule przeanalizowano nowe podejścia regulacyjne, ustrukturyzowany eksperymentalizm (np. piaskownice regulacyjne) oraz perspektywę nowych ram regulacyjnych.