Two-stage mechanical and hydro-jetting method of polymetallic nodules’ comminution are presented in the paper. Physical basis as well as possibilitiess of high-pressure water jet method for efficient processing of such nodules, extracted from 4200 m below sea level, are given too.

This paper considers the impact of various activities of artistic nature in public debate and collective memory of the genocide in Indonesia in the years 1965-1966, as

Przedstawiono istotne zagadnienia dotyczące stosowania wysokociśnieniowej strugi wodno-ściernej do kształtowania struktur materiałowych typu plaster miodu oraz spienione aluminium, które są używane w konstrukcjach lotniczych. Zastosowana metoda pozwala na jednozabiegowe wycinanie przestrzennych półfabrykatów o poosiowo zmiennych kształtach poligonalnych. Zaprezentowane efekty kształtowania takich obiektów oraz wyniki badań (SEM, SGP) jakości obrobionej powierzchni uprawniają do pozytywnej oceny przydatności tej metody obróbkowej. SŁOWA KLUCZOWE: struga wodno-ścierna, obróbka materiałów lotniczych, plaster miodu, spienione aluminium The paper presents important issues of high-pressure abrasive-water jet cutting of materials' structures shaping (e.g. honeycomb and aluminum foam), which are used in aircraft constructions. The applied method allows the spatial single cutting of semi-finished products of axially variable polygonal shapes. Presented effects of such objects' forming, as well as the results of the quality of the machined surface (SEM and SGP), allow for a positive assessment of the usefulness of such a method of machining. KEYWORDS: abrasive-water jet, processing of aircraft materials, honeycomb, aluminum foam Użycie do budowy kadłubów samolotowych nowoczesnych materiałów kompozytowych, zwykle o przestrzennej strukturze typu plater miodu [4,5], a także spienionego aluminium [2] czy innych kompozytów [3,6] jest bardzo pożądane. Jest to podyktowane koniecznością zmniejszania masy konstrukcji lotniczych i zwiększania ich niezawodności z zachowaniem najlepszego stosunku wytrzymałości i sztywności do masy oraz z jednoczesnym obniżeniem kosztów wytwarzania.Za wielką rewolucją materiałową, jaka dokonała się w zakresie takich kompozytów, nie nadążyły technologie ich obróbki. Tradycyjne metody obróbkowe, takie jak cię-cie, wiercenie czy frezowanie, na ogół wywołują stosunkowo duże naciski i wysoką temperaturę, a ich zastosowanie do obróbki kompozytów często powoduje delaminację warstw i strzępienie krawędzi [2], a nawet przypalenia materiału. Do obróbki tego rodzaju materiałów specjalnych i kompozytowych należałoby więc stosować wysokociśnieniową strugę wodno-ścierną [6], która praktycznie nie generuje temperatury [2] i wywołuje jedynie znikome naciski mechaniczne [1] na obrabiany materiał.Z tych względów cięcie wysokociśnieniową strugą wodno-ścierną jest obiecującą i wiarygodną technologią, która nieustannie jest dostosowywana do nowo pojawiających się procesów i aplikacji [3÷5]. Jej przemysłowe zastosowania co kilka lat ulegają zwielokrotnieniu, dzięki dużej elastyczności i stosunkowo łatwemu przekształcaniu tej unikalnej metody. Najbardziej odpowiedzialne zastosowania tej obróbki i bardzo trudny, lecz udany jej rozwój, nastąpiły w przemyśle lotniczym dopiero w kilkunastu ostatnich latach [2÷5]. Mimo to użycie tej technologii do obróbki kompozytów i innych struktur typu plaster miodu jest stosunkowo nowe i nadal pozostawia nierozwiązane problemy [2].Celem niniejszej pracy jest przedstawienie najistotniejszych ...

No abstract

W artykule przedstawiono model dwuzabiegowego sposobu quasi-przestrzennego odwzorowywania obiektów erodowanych strugą wodno-ścierną (AWJ) o trajektoriach ortogonalnych. Określa on zależności występujące pomię-dzy fotometrycznymi właściwościami dyskretnych elementów powierzchni obrazu 2D, w tym zwłaszcza ich luminancji, a parametrami takiego sposobu obróbki obiektu 3D. Przeprowadzone badania wskazują na istotną rolę kształtu punktowych mini-barier powstających po wzajemnie prostopadłych przejściach strugi AWJ, dzięki czemu uzyskuje się bardzo szerokie spektrum kątowego postrzegania wyerodowanego obiektu. SŁOWA KLUCZOWE: przestrzenne kształtowanie obiektów, model teoretyczny, właściwości fotometryczne, struga wodno-ścierna, sterowanie automatyczneThe paper presents the model of dual-procedure method of quasi-spatial objects imaging with abrasive-water jet (AWJ), characterized by orthogonal trajectories. The model describes dependencies occurring between photometric properties of discrete elements of 2D image's surface (especially including its luminance) and parameters of such kind 3D machining method. The research point out an important role of punctual mini-barriers' shape occurring after perpendicular AWJ cut, enabling the same way to receive a wide spectrum of angular observation of eroded object. KEYWORDS: objects' spatial shaping, theoretical model, photometrical properties, abrasive-water jet (AWJ), automatic controlSzczególne cechy wysokociśnieniowej strugi wodnościernej (AWJ), w tym zwłaszcza jej elastyczność, stwarzają szerokie możliwości zastosowania takiego specyficznego narzędzia. Badania procesów obróbki strugą AWJ [10], w tym zwłaszcza interakcji ziaren ściernych z materiałem obrabianym [4], umożliwiły określenie mechanizmu takiej erozji a nawet optymalizację warunków technologicznych obróbki [11] oraz opracowanie modelu "frezowania" materiału [13]. Osiągnięcia ostatnich lat sprawiły, że takie metody obróbki zaczęły skutecznie konkurować z konwencjonalnymi metodami przecinania materiałów czy frezowania przestrzennych kształtów [12,15]. Obróbka strugą AWJ pozwala również na jednozabiegowe odtwarzanie quasiprzestrzennych obiektów na podstawie ich płaskiego obrazu [5]. Opublikowanie szczegółów tej metody spowodowało gwałtowny rozwój jej zastosowań [8,9,16], niekiedy realizowanych [14] nawet z naruszeniem naszych praw autorskich.Dzięki własnym eksperymentom [4] opracowano zautomatyzowaną metodę [3] przestrzennego kształtowania powierzchni różnych materiałów [2,4]. Analiza teoretycznych podstaw [7] stosowanej dotychczas metody umożliwia przeprowadzanie jednozabiegowego odwzorowywania obrazu 2D jako specyficznej płaskorzeźby 3D w materiale oraz istotę takiej technologii [6] realizowanej przy użyciu wysokociśnieniowej strugi wodno-ściernej. Szczególną cechą tej obróbki jest zapewnienie odpowiedniej dokładności i jakości obrabianej powierzchni [1,4], gdyż decydują one o postrzeganiu jakości rzeźbionego obiektu 3D. Jednak zasadniczą wadą jednozabiegowej metody odwzorowywania obrazu jest ograniczony obszar ką...