kierunki polSkiego ekSportu mięSa i produktów mięSnych streszczenie Celem opracowania jest identyfikacja dotychczasowych tendencji oraz ocena perspektyw rozwoju polskiego eksportu mięsa i produktów mięsnych. W artykule dokonano analizy zmian w strukturze geograficznej i towarowej tego eksportu w latach 2003-2015 oraz porównano poziomy cen uzyskiwane przez polskich eksporterów na poszczególnych rynkach zagranicznych. Badania wykazały, że pomimo niesprzyjających okoliczności zewnętrznych, związanych z ograniczeniami w handlu, sektor mięsny pozostaje kluczowym dla polskiego przemysłu spożywczego. Odpowiada on za ok. 20% eksportu i generuje 1/3 nadwyżki w handlu produktami rolno-spożywczymi. Najszybciej w Polsce rozwija się branża drobiarska, która jako jedyna nie odczuła negatywnych skutków wprowadzonych sankcji. Istnieją perspektywy dalszego rozwoju polskiego eksportu do krajów pozaunijnych, będących alternatywą dla rynku rosyjskiego, a także miejscem zbytu produktów niż-szej jakości, na które popyt na rynku europejskim jest ograniczony. Pomimo potrzeby dywersyfikacji rynków zbytu, kraje UE pozostają najważniejszymi partnerami handlowymi. (Mroczek, Tereszczuk, 2014). Sektor ten cechuje się wysokim i rosnącym udziałem w polskim handlu zagranicznym produktami rolno-spożywczymi.W związku z relatywnie stałym popytem na produkty mięsne na rynku wewnętrznym, dalszy rozwój sektora jest uzależniony od możliwości zwiększenia eksportu. Problemy związane z embargiem wprowadzonym przez Rosję w 2014 roku (Ambroziak, Szczepaniak 2014), wystąpienie przypadków wirusa afrykańskiego pomoru świń u dzików (ASF), a także ognisk ptasiej grypy, skutkowały dużymi zmianami w sektorze oraz miały niekorzystny wpływ na polski handel zagraniczny. Wzrosła też konkurencja na rynku wewnątrzunijnym.W artykule przeanalizowano zmiany w wielkości, strukturze oraz kierunkach eksportu mięsa i produktów mięsnych w latach 2003-2015, szczególną uwagę zwracając na tendencje, które miały miejsce w ostatnich latach, oraz dokonano analizy zróżnicowania poziomu cen mięsa wieprzowego, wołowego i drobiu na poszczegól-nych rynkach zagranicznych. Analizę strumieni handlowych przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z bazy danych UN Comtrade. Do produktów rolno-spożywczych zaliczono działy 01-24 klasyfikacji HS, spośród których wyróż-niono produkty przemysłu spożywczego oraz produkty rolne. Produkty przemysłu spożywczego zostały z kolei podzielone na 17 branż, tj. mięsną, rybną, owocowo warzywną, olejarską, mleczarską, młynarską i skrobiową, piekarską i makaronową, cukrowniczą, cukierniczą, kawy i herbaty, koncentratów, paszową, spirytusową, winiarską, piwowarską, napojów bezalkoholowych oraz tytoniową. Do produktów branży mięsnej zaliczono: mięso, podroby, tłuszcze zwierzęce oraz przetwory z mięsa, z wyłączeniem zwierząt żywych. Poziom cen mięsa wieprzowego, wołowego i drobiowego obliczono wykorzystując niepublikowane dane Ministerstwa Finansów.
